F, f

[ef]

n., pl. F's, f’s

1) шо́стая лі́тара анге́льскага альфабэ́ту

2) найніжэ́йшая шко́льная адзна́ка (ве́льмі дрэ́нна)

3) Mus. фа (но́та)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

glorious

[ˈglɔriəs]

adj.

1) сла́ўны, славу́ты; прасла́ўлены; выда́тны (пра падзе́ю)

2) які́ дае́ сла́ву; пачэ́сны

3) пы́шны, ве́лічны; дзіво́сны, цудо́ўны; ве́льмі прые́мны

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

кане́ц, -нца́, мн. -нцы́, -нцо́ў, м.

1. Мяжа, край, апошняя кропка працягласці ў прасторы чаго-н., а таксама прылягаючая да іх частка.

К. дарогі.

К. горада.

К. часопіса.

2. Апошні момант чаго-н., што мае працягласць у часе, а таксама час, звязаны з гэтым момантам.

К. вясны.

3. Адрэзак шляху пэўнай працягласці; адлегласць паміж двума пунктамі (разм.).

Такі к. прайшлі пехатой!

4. Вяроўка, канат для прычалу суднаў (спец.).

Швартовы к.

5. перан. Смерць, гібель (разм.).

6. толькі мн. Астаткі нітак асновы, якія не могуць быць датканы і адразаюцца ад палатна (спец.).

◊

Адзін канец (разм.) — усё роўна, няхай будзе так.

Без канца (разм.) — вельмі доўга, вельмі многа, бесперапынна.

Да канца — канчаткова, поўнасцю.

Звесці канцы з канцамі (разм.) — з цяжкасцю задаволіць жыццёвыя патрэбы, ледзь укласціся ў суму даходу, заработку.

З усіх канцоў — адусюль, з розных бакоў.

Канца (канца-краю) не відаць (няма) (разм.) — пра тое, чаго вельмі многа, што цягнецца доўга.

Канцы з канцамі не сходзяцца (разм.) —

1) няма ўзгодненасці, адпаведнасці паміж рознымі часткамі, бакамі чаго-н.;

2) у каго не хапае чаго-н. на ўвесь вызначаны перыяд.

Канцы ў ваду (разм.) — ніякіх слядоў (злачынства, правіннасці) не засталося.

На благі канец — пры найгоршых абставінах, у горшым выпадку.

Пад канец — пры заканчэнні.

У два канцы — туды і назад (ехаць, ісці і пад.).

|| памянш. ко́нчык, -а, мн. -і, -аў, м. (да 1 і 6 знач.).

К. ніткі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падма́нвацца ​1, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

Разм. Дражніцца, узбуджаючы чыю‑н. цікаўнасць. Торба чамусьці вельмі ж поўная, і тата падманваецца, не хоча яе развязваць. Алесь злуецца, пачынае хныкаць. Брыль.

падма́нвацца ​2, ‑аецца; незак.

Зал. да падманваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паналята́ць, ‑ае; ‑аем, ‑аеце, ‑аюць; зак.

1. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Наляцець, прыляцець у вялікай колькасці. — Мусіць, халады хутка пачнуцца — вельмі ж сівагракаў аднекуль паналятала. Чорны.

2. Напасці, зрабіць набег — пра ўсіх, многіх.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

няча́сты, ‑ая, ‑ае.

Які адбываецца, здараецца, паўтараецца і пад. не вельмі часта; рэдкі. У тайзе мароз шчапаў дрэвы, ноч далёка і доўга раскідвала гучнае рэха, і Цаліна, якая ўжо засынала, пачула гэтыя нячастыя марозныя гукі. Савіцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

наму́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., каго.

Многа, доўга памучыць каго‑н., прынесці многа мук, гора. [Крушына:] — З прастрэленымі нагамі прамучыўся я ўсю вайну і цётку Зосю намучыў. Жычка. // Вельмі стаміць. [Саўка:] — Но, цягніся.. Намучыў ты мяне сёння. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

неапі́саны, ‑ая, ‑ае.

1. Які не апісалі, не ўключылі ў вопіс, каталог, рэестр. Неапісаны архіў.

2. Вельмі прывабны, такі, што цяжка апісаць словамі. Іскрыцца ў небе млечны пас, Такі таемны, поўны чараў І неапісаных украс. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

патро́хі, прысл.

Тое, што і патроху. Дзеці выпілі патрохі малака. □ Бяруцца людзі за сявенькі, За плуг, за [бароны], за сохі, Пайшлі разгульвацца патрохі. Колас. Робячы, [Глушак] спакайнеў патрохі; важкія думкі сплывалі, не вярэдзілі ўжо вельмі, боль аціхаў. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

празме́рны, ‑ая, ‑ае.

Які перавышае меру, вельмі вялікі па сіле, ступені праяўлення. Аднак Саша не паддаваўся на хітрасць, не праяўляў празмернай цікаўнасці. Новікаў. Кахаў .. [Андрэй] проста і шчыра, але ўсю справу сапсавала яго празмерная адданасць навуцы. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)