насту́пны
1. прил. сле́дующий; после́дующий;
н. ну́мар газе́ты — сле́дующий но́мер газе́ты;
хто н.? — кто сле́дующий?;
~ныя чле́ны прапо́рцыі — после́дующие чле́ны пропо́рции;
пра гэ́та гавары́лі ва ўсіх ~ных выступле́ннях — об э́том говори́ли во всех после́дующих выступле́ниях;
2. прил. сле́дующий, нижесле́дующий;
я прапану́ю н. план — я предлага́ю сле́дующий (нижесле́дующий) план;
3. в знач. сущ. сле́дующий
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
act1 [ækt] n.
1. акт, учы́нак;
an act of kindness акт/учы́нак міласэ́рнасці;
acts of terrorism тэрарысты́чныя а́кты
2. акт, зако́н, пастано́ва, дакуме́нт;
an Act of Congress зако́н, прыня́ты Кангрэ́сам
3. прытво́рства, прыкі́дванне;
put on an act рабі́ць вы́гляд; прытвара́цца, прыкі́двацца
4. theatre дзе́я, акт
5. : a circus act цыркавы́ ну́мар
♦
catch smb. in the act злаві́ць каго́-н. на ме́сцы злачы́нства
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
набра́ць, -бяру́, -бярэ́ш, -бярэ́; -бяро́м, -бераце́, -бяру́ць; -бяры́; -бра́ны; зак.
1. што і чаго. Паступова беручы, узяць нейкую колькасць чаго-н.; назбіраць.
Н. кніг у бібліятэцы.
Н. кош грыбоў.
2. Зачарпнуць, напоўніць чым-н.
Н. вады ў вёдры.
3. каго-што. Наняць, прыняць.
Н. рабочых.
Н. вучняў.
4. што. Скласці з друкарскіх літар тэкст або надрукаваць яго пры дапамозе камп’ютара.
5. што. Саставіць з некалькіх лічбаў, знакаў.
Н. нумар тэлефона.
6. што і чаго. Дасягнуць якой-н. ступені ў сваім развіцці, руху і г.д.
Самалёт набраў вышыню.
Н. хуткасць.
7. што і чаго. Атрымаць у выніку спаборніцтва, экзаменаў і пад.
Н. дзесяць балаў.
8. чаго. Купіць, набыць.
Н. тканіны на сукенку.
◊
Набраць сабе ў галаву (разм.) — умацавацца ў якой-н. думцы, многа думаць пра што-н.
|| незак. набіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; наз. набіра́нне, -я, н. (да 3 і 4 знач.).
|| наз. набо́р, -у, м. (да 1—6 знач.).
Здаць кнігу ў н.
Н. у ліцэй.
Н. вышыні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
набра́ць
1. sámmeln vt;
набра́ць вады́ etw. mit Wásser füllen;
2. (навербаваць) wérben* vt;
набра́ць ву́чняў Schüler áufnehmen*;
набра́ць чыно́ўнікаў Ángestellte éinstellen;
3. палігр setzen vt;
4. (саставіць) zusámmenstellen vt;
набра́ць ну́мар (тэлефона) die (Télefon)númmer wählen;
набра́ць ху́ткасць schnéller wérden; rasch an Fahrt gewínnen*;
набра́ць вышыню́ an Höhe gewínnen*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
setka
setk|a
ж.
1. (лік) сотня; разм. сотка;
jechać ~ą — выціскаць сотню (пра хуткасць);
2. соты нумар (аўтобуса і да т.п.); ;
3. разм. сто грамаў (гарэлкі);
4. спарт. стометроўка
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
сумнява́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Адчуваць сумненне, няўпэўненасць у сапраўднасці чаго‑н.; няцвёрда верыць у што‑н. Ніхто не сумняваўся, што [Рыта] атрымае дыплом з адзнакай. Васілевіч. — Рой! — аж ускрыкнуў Міхалка на ўвесь голас. Тое, што гэта быў рой, ён цяпер не сумняваўся. Якімовіч. // у кім. Не быць упэўненым у кім‑н., не цалкам давяраць каму‑н. Сапраўды, як я мог сумнявацца ў .. [Марозе]. Быкаў.
2. Перажываць цяжкасці, хваляванні, вырашаючы якое‑н. пытанне. Настаўнік вучыць дзяцей уважліва адносіцца да пісьма, правяраць напісанне і ўсякі час зварачацца за растлумачэннем да настаўніка, калі ім сустрэнецца слова, у правільным напісанні якога яны будуць сумнявацца. Самцэвіч.
•••
Не сумнявайся (сумнявайцеся) — будзь(це) спакойны, не хвалюйся (хвалюйцеся). [Янка:] — Нумар гэты. І дом напэўна гэты. Я то ведаю, не сумнявайцеся!.. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узварушы́ць, ‑рушу, ‑рушыш, ‑рушыць; зак., каго-што.
1. Злёгку паварушыць; разварушыць. Узварушыць зямлю вакол дрэва. Вецер узварушыў салому на страсе. □ Шыхта змерзлася, яе трэба моцна біць ломам — тады толькі ўзварушыш. Савіцкі. // Заставіць паварушыцца, ускалыхнуцца. З разгону [ветрык] узварушыў хмызняк. Смагаровіч.
2. перан. Разм. Вывесці са стану вяласці, пасіўнасці, расшавяліць; узняць. Узварушыць народ. □ Першы нумар «Ленінскага засеву», вывешаны на сцяне хаты-чытальні, узварушыў Затонне. Колас. [Алесь:] Памятаеш, як мы ўсё мястэчка ўзварушылі на перамер зямлі. Чорны. Зала нібы ажыла, жывыя чалавечыя пачуцці, думкі, страсці ўскалыхнулі, узварушылі сонную застоеную цішыню. Лынькоў. // Абудзіць, ажывіць. Узварушыць успаміны. Узварушыць у памяці старонкі мінулага.
3. перан. Разм. Выклікаць спачуванне, хваляванне; узрушыць. Манг здзівіўся і занепакоіўся. Такія слёзы, такі адчай ўзварушылі яго. Маўр. Галену навіна гэтая ўзварушыла вельмі. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
czterdziestka
czterdziest|ka
ж.
1. сорак (лічба);
2. саракавы нумар; чатыры дзесяткі;
3. разм. сорак гадоў;
on jest po ~ce — яму ўжо за сорак;
4. разм. кварта;
~ka wódki — кварта гарэлкі
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
забы́ць сов.
1. (перестать помнить) забы́ть, позабы́ть; запа́мятовать;
я забы́ў ну́мар ва́шага тэлефо́на — я забы́л (позабы́л, запа́мятовал) но́мер ва́шего телефо́на;
2. в др. знач. забы́ть, позабы́ть;
ён забы́ў до́ма кні́гу — он забы́л (позабы́л) до́ма кни́гу;
вы нас зусі́м забы́лі — вы нас совсе́м забы́ли;
◊ з. даро́гу — (куды) забы́ть доро́гу (куда);
з. (чыю) хле́б-со́ль — забы́ть (чью) хле́б-со́ль
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
набра́ць сов.
1. в разн. знач. набра́ть; (грибов, ягод — ещё) насобира́ть, собра́ть;
н. атра́д добраахво́тнікаў — набра́ть отря́д доброво́льцев;
н. ну́мар тэлефо́на — набра́ть но́мер телефо́на;
н. ху́ткасць (ско́расць) — набра́ть ско́рость;
н. зака́заў — набра́ть зака́зов;
н. кні́гу — набра́ть кни́гу;
2. купи́ть;
н. на пла́цце — купи́ть материа́ла на пла́тье;
◊ н. вады́ ў рот — набра́ть воды́ в рот;
н. (сабе́) у галаву́ — вбить (себе́) в го́лову
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)