горад на Пн Італіі, ва Усх. Альпах, у сутоку рэк Адыджэ і Ізарка. Адм. ц. правінцыі Бальцана. 101 тыс.ж. (1990). Важнытрансп. вузел (чыгункі і аўтамаб. дарогі) на шляхах паміж Італіяй і Германіяй праз перавал Брэнер. Развіты энергаёмістыя галіны прам-сці, выплаўка спец. сталяў, алюмінію, магнію, ферасплаваў. Аўтамаб., хім., дрэваапр., тэкст., абутковая прам-сць. Цэнтр турызму і зімовага спорту. Штогадовыя міжнар. кірмашы. Музеі. Арх. Помнікі 13—16 ст.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БУКЦЫ́НУМ
(Buccinum),
род марскіх бруханогіх малюскаў атр. стэнаглосных. 86 відаў. Пашыраны ў Паўн. паўшар’і, пераважна ў халодных і ўмераных водах. Асобныя віды трапляюцца ў субтрапічных водах каля берагоў Японіі і ў Міжземным м. Вядомы з алігацэну. У Баранцавым м. пашыраны В. undatum.
Выш. авальнай ракавіны да 16 см. Маюць кароткі сіфанальны выраст, накрыўку. Драпежнікі. Раздзельнаполыя. Адкладваюць яйцы. Лічынкі з добра развітым парусам. Важны аб’ект промыслу ў Вялікабрытаніі; мяса спажываецца ў ежу.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГЛІВІ́ЦЫ
(Gliwice),
горад на Пд Польшчы, у Катавіцкім ваяв. Вядомы з 13 ст. 216 тыс.ж. (1992). Чыг. вузел, порт на Глівіцкім канале. Важныпрамысл. цэнтр у Верхнесілезскай агламерацыі. Вугальныя шахты, чорная металургія, коксахімія, цяжкае і пад’ёмна-трансп. машынабудаванне, эл.-тэхн., хім., харч.прам-сць. Сілезскі політэхн.ін-т. Т-р аперэты. Музей. Касцёлы: гатычны (15 ст.), познагатычны (15, 16 ст.), барочны касцёл і кляштар рэфарматаў (17 ст.).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
арты́кул, ‑а, м.
1. Навуковы або публіцыстычны твор невялікага памеру ў зборніку, часопісе або газеце. Газетны, публіцыстычны артыкул.
2. Асобны раздзел, параграф у розных юрыдычных дакументах. Артыкул крымінальнага кодэкса. Артыкулы дысцыплінарнага статута.
3. Раздзел фінансавага плана, каштарыс, які вызначае крыніцу даходаў або мэту расходаў. Расходны артыкул.
4. Разрад, від чаго‑н. Важны артыкул экспарту.
5. Тып вырабу, умоўнае абазначэнне тавараў. Артыкул тканіны.
[Ад лац. articulus — частка, раздзел.]
•••
Перадавы артыкул — рэдакцыйны артыкул, змешчаны на першым месцы ў газеце, часопісе, у якім асвятляюцца найважнейшыя надзённыя пытанні.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
асно́ўны1, ‑ая, ‑ае.
Найбольш важны, істотны, галоўны. Асноўны закон. Асноўная думка. Асноўныя сродкі вытворчасці. Асноўная задача. Асноўная спецыяльнасць./узнач.наз.асно́ўнае, ‑ага, н.Звераў рашыўся на самае асноўнае, што магло яго выручыць.Алешка.
•••
Асноўны капіталгл. капітал.
У асноўным — у агульных, істотных рысах, у галоўным.
асно́ўны2, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да асновы (у 5 знач.). Асноўныя ніткі.
асно́ўны3, ‑ая, ‑ае.
Які мае дачыненне да асновы (у 8 знач.). Асноўны вокісел. Асноўная соль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
асэ́сар, ‑а, м.
1.Гіст. У Старажытным Рыме, у сярэдневяковай Еўропе, у дарэвалюцыйнай Расіі і ў некаторых буржуазных дзяржавах — судовая службовая асоба, засядацель. [Няміра:] — Гэтулькі знайшлося асэсараў, як толькі паны прыйшлі, што кожнаму мы ўсёй вёскаю вінаватыя то таго, то гэтага, то за гэтае, то за тое асталіся.Чорны.
2.Разм.іран.Важны, уплывовы чалавек. [Павал:] — Ён [поп] думае, калі дачку аддаў за армейскага камандзіра, дык ужо вельмі вялікі асэсар.Чорны.
•••
Калежскі асэсар — грамадзянскі чын восьмага класа дарэвалюцыйнай Расіі.
[Лац. assessor.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
essential2[ɪˈsenʃl]adj.
1.(to/for) істо́тны, неабхо́дны;
an essential part/component of smth. ве́льмі ва́жная ча́стка/надзвы́чай ва́жны кампане́нт чаго́-н.;
This discussion will be essential for the final decision. Гэта дыскусія будзе вельмі важнай для канчатковага рашэння.
2. гало́ўны, асно́ўны
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
pregnant
[ˈpregnənt]
adj.
1) цяжа́рная, у цяжку́
2) по́ўны чаго́, бага́ты (на пачу́цьці)
pregnant with emotion — по́ўны пачуцьця́
3) ве́льмі ва́жны, ва́жкі; зьмясто́ўны
a pregnant remark — ва́жкая заўва́га
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
earnest
I[ˈɜ:rnɪst]1.
adj.
1) пава́жны; шчы́ры, стара́нны
2) ва́жны
2.
n.
пава́жнасьць f.
•
- in earnest
II[ˈɜ:rnɪst]
n.
1) зада́так -ку m.
2) гара́нтыя f.
•
- earnest money
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
wíchtig
aва́жны, істо́тны, ва́жкі
~ tun*, sich ~ máchen — ва́жнічаць, задзіра́ць нос
er kommt fúrchtbar ~ vor, er nimmt sich fúrchtbar ~ — ён на́дта мно́га ўяўлце аб сабе́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)