цвы́ркаць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. Утвараць рэзкія адрывістыя гукі (пра некаторых птушак і насякомых).

2. Ліцца струменьчыкамі.

Пад нагамі хлюпала і цвыркала тонкімі струменьчыкамі вада.

|| аднакр. цвы́ркнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

|| наз. цвы́рканне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паўзве́рх.

1. прысл. Вышэй за паверхню чаго-н., над кім-, чым-н.

Глядзець п.

2. прыназ. з Р. Ужыв. з назвамі месца або прадмета, над паверхняй якіх што-н. размяшчаецца, адбываецца, рухаецца.

Вада ішла п. лёду.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цурча́ць і цурчэ́ць, ‑чыць; незак.

1. Цячы, ліцца цурком. Халодная вада капае на грудзі, на ногі, цурчыць на жвір. Пташнікаў. Ніна ўжо сядзела на зямлі і плакала, пазіраючы спалохана, як па назе цурчыць і цурчыць кроў. Мележ.

2. Утвараць гукі булькання, пералівання (пра вадкасць). Недзе глуха цурчыць вада па разоры. Пестрак. Дунаеву здалося, што ён ужо чуе, як цурчыць вада. Шыловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

верхавы́, ‑ая, ‑ое.

1. Які мае дачыненне да язды верхам, прызначаны для такой язды. Верхавы конь.

2. у знач. наз. верхавы́, ‑ога, м. Коннік. Убачыўшы верхавога, салдат запыніўся; верхавы махнуў яму шабляй. Колас.

•••

Верхавая вада гл. вада.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

АКТЫ́ЎНАЯ ЗО́НА ядзернага рэактара, прастора ядзернага рэактара, дзе ў выніку ланцуговай ядзернай рэакцыі выдзяляецца энергія (пераважна ў выглядзе цяпла). Актыўная зона мае: рэчыва, якое дзеліцца (часцей за ўсё ў выглядзе блокаў ці стрыжняў); запавольнік, калі рэакцыя ідзе на павольных нейтронах; цепланосьбіт для адводу цяпла; прылады і прыстасаванні сістэм кіравання, кантролю і аховы рэактара. Як запавольнік выкарыстоўваюцца вада, цяжкая вада, графіт, берылій і інш., як цепланосьбіт — вада, вадзяная пара, цяжкая вада, арган. вадкасці, гелій, вуглякіслы газ, вадкія металы (пераважна натрый). Для памяншэння ўцечкі нейтронаў актыўная зона акружаецца адбівальнікам нейтронаў (з тых жа рэчываў, што і запавольнік). Форма актыўнай зоны цыліндрычная.

Літ.:

Петросьянц А.М. Ядерная энергетика. 2 изд. М., 1981;

Красин А.К., Красина Р.Ф. Мирное использование ядерной энергетики (физ. основы). Мн., 1982.

Р.М.Шахлевіч.

т. 1, с. 214

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Му́тлавіца, му́тлавыця ’вельмі брудная вада ў непраточнай сажалцы’ (Клім.). Да муці́ць > мут > ⁺му́тлавый ’мутны’. Параўн. таксама ўсх.-палес. му́тлаўка ’мутная вада’ (КЭС).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

паўзве́рх предлог с род. пове́рх;

вада ішла п. лёду — вода́ шла пове́рх льда

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пітны́ (пригодный для питья) питьево́й;

~на́я вада́ — питьева́я вода́;

○ ~на́я со́да — питьева́я со́да

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

aqua regia

[,ђ,kwəˈri:dʒIə]

n., Chem.

ца́рская вада́ (распуска́е зо́лата й пляты́ну)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

асто́яцца, асто́юся, асто́ішся, асто́іцца; асто́йся; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра вадкасць: стаць спакойным, перастаць калыхацца або, утварыўшы асадак, стаць празрыстым, чыстым.

Каламутная вада астоялася.

2. Утрымацца на нагах.

|| незак. асто́йвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)