atomowy

atomow|y

атамны;

broń ~a — атамная зброя;

elektrownia ~a — атамная электрастанцыя;

energia ~a — атамная энергія;

bomba ~a — атамная бомба;

ciężar ~y — атамная вага

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

челове́к

1. чалаве́к, -ка м.;

молодо́й челове́к малады́ чалаве́к;

делово́й челове́к дзелавы́ чалаве́к;

пять челове́к пяць чалаве́к;

2. (официант) уст. афіцыя́нт, -та м.; (слуга) слуга́, -гі́ м.; (дворовый) дваро́вы, -вага м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

Асве́р ’вага ў студні, рычаг для падымання бярвення’ (ДАБМ, карты, 242–244, тэкст, 807–810), ацьвер, асвір, асверына, асвера, асверг, асверх, свира, свиршня, свирэня, перасвир, перасверт (!), свирэць. Рус. пск., калін. асвер, освер. Ці не сюды ўкр. свірка ’вяроўка, якой замацоўваецца пуга да пугаўя’? Лат. svèrt ’важыць, падважыць’, літ. sver̃ti ’важыць, балансаваць’, svãras ’вага’, лат. svīra, sviris, svērts, svìrts, svir̃kstenis, svirstene, літ. svirksnìs, svar̃tis, svar̃stis ’асвер’. Фрэнкель (949), Фасмер (3, 156–157), Трубачоў (Слав. языкозн., V, 173) лічаць слова роднасным балтыйскім словам. Міклашыч (331) лічыў роднасным балтыйскім мовам слова освиреть (форма асвер у яго слоўніку адсутнічае); Эндзелін (Мюленбах-Эндзелін, 3, 1154) таксама звязваў рус. освер з балтыйскім словам. Краўчук, Цыхун (Лекс. балтызмы, 15, 51), Урбуціс (Baltistica, 5, 1969, 151), Лаучутэ (Kalbotyra, 22, 2, 78), зважаючы на пашырэнне слова на тэрыторыях, сумежных з Літвой і Латвіяй, шэраг форм, блізкіх да балтыйскіх, адсутнасць у славянскім слове ўнутранай матываванасці лічаць асвер і роднасныя ўтварэнні запазычанымі з балтыйскай. З гэтым трэба пагадзіцца, прычым крыніцай шэрагу форм была, відаць, латышская мова. Пачатковае а‑ можа тлумачыцца як фанетычная пратэза (ці як захаванае ад утвараючага дзеяслова прэфіксальнае). Корань узыходзіць да і.-е. *(s)u̯er‑ ’падвешваць, падважваць; цяжкі’ (Покарны, 1150; Траўтман, 296). Гл. свер.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

roh

a

1) сыры́;

~ es Fleisch сыро́е мя́са

2) сыры́, неапрацава́ны;

~es Pferd неаб’е́зджаны конь

3) гру́бы, бязлі́тасны

4) эк. валавы́;

~ es Gewícht вага́ бру́та

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Знявага ’абраза’. Укр. знева́га ’тс’. Рус. дыял. изнева́га ніжнегар., урал. ’насілле, няволя, прыціск’, урал. ’непрыемнасць’, польск. zniewaga ’знявага’. Параўн. чэш. znevážiti, славац. znevažiť ’пазбавіць важнасці’, рус. смал. знева́жить ’зняважыць, абразіць’. Аддзеяслоўны бязафіксны назоўнік ад знева́жаць (з ‑не‑ < jьz‑ne‑) з коранем vag‑ (гл. вага); параўн. антанімічную пару паважа́ць — пава́га. Значэнне аб’ядноўвае польск., бел., укр. мовы; крыніцай могуць быць як укр., бел. (паколькі існуе рус. іншазначная паралель; параўн. і знямога без польск. паралелі), так і польск. (наяўнасць ст.-польск. znieważca ’хто не паважае багоў’, чэш., славац.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

невое́нный

1. (не относящийся к войне) невае́нны;

невое́нный груз невае́нны груз;

2. (не относящийся к армии, штатский) невайско́вы, цыві́льны;

невое́нный челове́к невайско́вы (цыві́льны) чалаве́к;

3. сущ. невайско́вы, -вага м., цыві́льны, -нага м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

false

[fɔls]

1.

adj.

1) фальшы́вы; няпра́вільны; памылко́вы

2) ілжы́вы, хлусьлі́вы (сьве́дчаньне)

3) фальшы́вы (но́та); няве́рны, няшчы́ры (ся́бра)

4) ашука́нскі (сыгна́л), махля́рскі (вага́)

5) падро́блены, шту́чны (дыямэ́нт)

2.

adv.

фальшы́ва; ілжы́ва; няшчы́ра; шту́чна

3.

v.

фальшы́віць (у ігры́), падрабля́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

лі́шні

1. (непатрэбны) ǘberflüssig, únnötig; nútzlos;

2. (залішні) ǘberschüssig, ǘberzählig; übrig (запасны);

лі́шняя вага́ Übergewicht n -(e)s, -e;

лі́шні раз noch éinmal, ein wéiteres Mal;

3. (дадатковы, дабавачны) zu viel;

тут два лі́шнія чалаве́кі hier sind zwei Mann zu viel

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

неве́жа м., ж.

1. (о мужчине) недаліка́тны, -нага м., няве́тлівы, -вага м.; (о женщине) недаліка́тная, -най ж., няве́тлівая, -вай ж.; (грубиян) грубія́н, -на м.; (грубиянка) грубія́нка, -кі ж.;

2. разг., уст., см. неве́жда.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

consequence

[ˈkɑ:nsəkwəns]

n.

1) вы́нік -у m., насту́пства n.

2) вы́вад -у m., лягі́чная высно́ва

3) зна́чаньне, значэ́ньне n.; вага́ f.

of no consequence — нява́жны

of great consequence — вялі́кае вагі́

4) уплыво́васьць, ва́жнасьць f.

person of consequence — чалаве́к з уплы́вамі, ва́жны чалаве́к

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)