чуллі́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Здольны ўспрымаць знешнія, фізічныя раздражненні. Чуллівыя нервы. // Які вызначаецца хваравіта павышанай здольнасцю ўспрымаць раздражненні. Адно вядома, што хвароба вельмі небяспечная, яна падкралася да самага чуллівага аргана — да мазгоў. Васілёнак. — У гэтых дваццаці яблынь мы наўмысна затрымліваем цвіценне, яны вельмі чуллівыя да замаразкаў. Стаховіч.

2. Кранальны, сардэчны, здольны выклікаць замілаванне, добрае пачуццё. Мы добра ведаем з біяграфіі У. І. Леніна аб яго вымушанай эміграцыі за мяжу, ведаем аб той чуллівай апошняй сустрэчы Уладзіміра Ільіча з маці ў Стакгольме. «ЛіМ». Вечарамі баян з пералівамі Ціха шэпча песні чуллівыя. Бураўкін.

3. Здольны тонка адчуваць, востра рэагаваць. На душы ў паэта, чуллівай заўжды, Кожны імпульс жыцця адгукнецца. Сэрца плача, смяецца, а трэба — тады І крывёю гарачай зальецца. А. Астапенка. Ад чуллівага дзіцячага сэрца не схаваеш фальшы. Краўчанка. Людзі з цяжкім лёсам ад гора не чарсцвеюць, а робяцца чуллівымі, вельмі спагадлівымі. Грахоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шту́рхацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Штурхаць каго‑н. А гэтае жарабятка ўжо на другі ці на трэці дзень свайго нараджэння пачынала хадзіць за Нямком, штурхацца мысаю ў спіну, браць у губы яго палец і смактаць. Кулакоўскі. // Штурхаць адзін аднаго. Спрасонку ўсе таўкліся, штурхаліся, тыцкаліся, як сляпыя. Грахоўскі. З Краснаярска адыходзіў параход. Штурхаўся, спяшаўся з клункамі народ. Шушкевіч.

2. перан. Разм. Знаходзіцца, быць дзе‑н. у цеснаце, таўкатні. Садзімся.. ў сваю машыну і едзем. Яно і добра. Не трэба ў тралейбусе штурхацца. Корбан. // Знаходзіцца, быць, бадзяцца дзе‑н. без асобага занятку, без мэты. І на другім «паверсе» Зіна таксама любіла штурхацца, прыцэньвацца да тавараў. Грамовіч. Ззаду ў нас пачуўся зычны вокліч: — Разыдзіцеся, грамадзяне! Няўжо ў вас спраў няма іншых, як штурхацца тут? Васілевіч.

3. Разм. Штурхаць што‑н. ці стукацца ў што‑н., імкнучыся прабіцца, пранікнуць куды‑н.

4. Зал. да штурхаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

wear​2 [weə] v. (wore, worn)

1. быць адзе́тым, насі́ць (адзенне, абутак і да т.п.);

wear one’s hair long насі́ць до́ўгія валасы́

2. выгляда́ць, мець вы́гляд;

She always wears a smile. У яе заўжды на вуснах усмешка.

3. зно́шваць; зно́швацца;

wear smth. into holes знасі́ць што-н. да дзі́рак

4. знясі́льваць; знясі́львацца

5. насі́цца (пра адзенне);

wear well насі́цца до́бра

♦

wear thin вычэ́рпвацца, канча́цца;

My temper was wearing thin. Маё цярпенне канчалася;

wear one’s years well до́бра выгляда́ць на свае́ гады́;

wear one’s heart on one’s sleeve не (уме́ць) хава́ць сваі́х пачу́ццяў

wear away [ˌweərəˈweɪ] phr. v.

1. зно́шваць; зно́швацца

2. разбура́ць; разбура́цца;

A softer rock wears away. Больш мяккая скала звычайна разбураецца.

3. канча́цца;

The long autumn wore away. Доўгая восень скончылася.

wear down [ˌweəˈdaʊn] phr. v. стамля́ць; стамля́цца; знясі́льваць;

The long waiting wore down our resistance. Доўгае чаканне змусіла нас не супраціўляцца.

wear off [ˌweərˈɒf] phr. v. прахо́дзіць, спыня́цца;

The pain wore off. Боль сціх.

wear on [ˌweərˈɒn] phr. v. цягну́цца, ісці́ (пра час)

wear out [ˌweərˈaʊt] phr. v.

1. зно́шваць; зно́швацца;

He wore out his shoes wandering around the city. Ён дарваў свае туфлі, блукаючы па горадзе.

2. стамля́ць, знясі́льваць; змардава́ць;

The past two days really wore him out. Два мінулыя дні, і праўда, стамілі яго.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

АГУРО́К

(Cucumis),

род аднагадовых травяністых раслін сям. гарбузовых. Вядома каля 30 відаў, гал. ч. у Афрыцы, некалькі відаў у Азіі. Найб. Пашыраны агурок пасяўны (C. sativus). Радзіма — Індыя, дзе агурок вядомы за 3 тыс. г. да н.э. Вырошчваецца ў многіх краінах свету, пераважна ў зоне ўмеранага клімату. Адна з пашыраных харч. культур.

Сцябло паўзучае, даўж. да 1,5 м, з простымі вусікамі, шорсткаапушанае. Лісце чаргаванае, 5-лопасцевае, радзей суцэльнае. Кветкі ў пазухах, аднаполыя, мужчынскія, адзіночныя або ў шчытках, жан. адзіночныя. Плод — гарбузіна, розная па форме і велічыні (даўж. 5—70 см); ёсць партэнакарпічныя (безнасенныя) формы. Святло- і вільгацелюбівая расліна кароткага дня, скараспелая, патрабавальная да цяпла і ўрадлівасці глебы. Вырошчваецца ў адкрытым грунце і ў цяпліцах з насення або расады. Вегетац. перыяд ва ўмовах Беларусі 90—105 сут. Добра расце на супясчаных і лёгкіх сугліністых глебах, багатых перагноем. Ураджайнасць у адкрытым грунце 12—46 т/га, у цяпліцах 15—25 кг з 1 м². Плады маюць у сабе ваду (95—96%), цукры, бялковыя рэчывы, клятчатку, мінер. элементы, вітаміны, арган. к-ты і інш. рэчывы. Найб. папулярныя сарты на Беларусі Доўжык, Зграбны, Нежынскі мясцовы, Нерасімы 40; перспектыўныя — Беларускі, Вадалей, Дэкан, Канкурэнт, Куставы і інш. Асн. шкоднікі агурка: парасткавая муха, тля, павуцінны клешчык; хваробы: перанаспароз, мучністая раса, аліўкавая плямістасць.

Літ.:

Огурцы. 2 изд. Мн., 1987;

Ерохин И.Е., Стрельцов С.Д. Огурцы и томаты: на грядке, в теплице, в комнате. 2 изд. Донецк, 1991.

Агурок.

т. 1, с. 89

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

keep

[ki:p]

kept

1.

v.t.

1) трыма́ць, затры́мваць

You may keep this book — Вы мо́жаце затрыма́ць гэ́тую кні́гу

2) стры́мваць (абяца́ньне), захо́ўваць (таямні́цу)

3) утры́мваць

to keep a farm — ве́сьці гаспада́рку

to keep a diary — ве́сьці дзёньнік

to keep a family, a pet — утры́мваць сям’ю́, ха́тнюю жывёліну (саба́ку, ката́)

2.

v.i.

1) захо́ўваць

to keep cool — захо́ўваць спако́й, быць спако́йным

meat keeps well — мя́са до́бра захо́ўваецца, не псуе́цца

2) трыма́цца; стры́мвацца (ад пла́чу)

•

- keep off the grass

- keep out

- keep up

- keep on

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

manage

[ˈmænɪdʒ]

1.

v.t.

1) кірава́ць (прадпрые́мствам і пад.); зага́дваць чым; дава́ць ра́ды з кім-чым; адо́льваць каго́-што

Only his mother could manage him — То́лькі яго́ная ма́ці магла́ даць ра́ды зь ім

easily managed — рахма́ны, пако́рны, лаго́дны

2) здо́лець, змагчы́ (ча́ста ірані́чнае)

He has managed to remain poor all his life — Ён здо́леў застава́цца бе́дным усё сваё жыцьцё

He manages tools well — Ён до́бра ўме́е карыста́цца прыла́дамі

2.

v.t.

1) ве́сьці спра́вы, гаспада́рку

2) абыхо́дзіцца

to manage on one’s income — абыхо́дзіцца сваі́м прыбы́ткам

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

unterríchten

1.

vt (in D) выклада́ць (каму-н., што-н.), вучы́ць, навуча́ць (каго-н., чаму-н.)

die Schüler in Deutsch ~ — выклада́ць ву́чням няме́цкую мо́ву, вучы́ць ву́чняў няме́цкай мо́ве

2) (über A, von D) паведамля́ць, інфармава́ць (каго-н. аб кім-н., аб чым-н.)

gut unterríchtet — до́бра інфармава́ны

2.

(sich)

(über A) пыта́цца, даве́двацца (аб кім-н., чым-н.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

pássen

1.

vi

1) падыхо́дзіць, пасава́ць, быць якра́з

2) быць да тва́ру

die Schúhe ~ gut zum Kleid — ту́флі до́бра падыхо́дзяць да суке́нкі

er passt nicht zum Léhrer — ён не прыда́тны быць наста́ўнікам

das passt sich nicht — гэ́та непрысто́йна

◊ das passt wie die Faust aufs Áuge — ≅ гэ́та пасу́е як каро́ве сядло́ [кульба́ка]

3) пасава́ць, перадава́ць мяч

2.

vt прыме́рваць, прымяра́ць

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Spaß

m -es, Späße жарт; заба́ва, паце́ха, уце́ха

das macht mir ~ — гэ́та ро́біць [дае́] мне задавальне́нне

das geht über den ~ — гэ́та ўжо зана́дта

zum [aus] ~ — у жарт, жарту́ючы, жа́ртам

óhne ~ — без жа́ртаў

sich mit j-m éinen ~ erláuben — дазво́ліць сабе́ пажартава́ць над кім-н.

~ tréiben* [máchen] — забаўля́цца, жартава́ць

lass ihm doch den ~! — няха́й ён сабе́ забаўлцецца!

viel ~! — жада́ю до́бра павесялі́цца!

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

sink

[sɪŋk]

1.

v., sank or sunk, sunk or sunken, sinking

2.

v.i.

1) тану́ць, тапі́цца

The ship is sinking — Карабе́ль то́не

2) зьніжа́цца; асо́ўвацца, апуска́цца

The sun is sinking — Со́нца захо́дзіць

She sank to the floor in a faint — Яна́, абамле́ўшы, асу́нулася на падло́гу

3) зьмянша́цца, слабе́ць

The wind has sunk down — Ве́цер сьці́шыўся

4) запада́ць у па́мяць, до́бра запаміна́цца, засво́йвацца

Let the lesson sink into your mind — До́бра засво́й ле́кцыю

5) упада́ць

to sink into poverty — упада́ць у бе́днасьць

6) угруза́ць, вя́знуць

to sink in the snow — угру́знуць у сьне́зе

7) занепада́ць

His spirits sank — Ён заняпа́ў ду́хам

8) запада́ць, ува́львацца

The sick man’s cheeks have sunk — У хво́рага запа́лі шчо́кі

3.

v.t.

1) паніжа́ць (узро́вень вады́)

2) затапля́ць

to sink a ship — затапі́ць карабе́ль

3) зьніжа́ць

Sink your voice to a whisper — Зьнізь го́лас да шэ́пту

4) капа́ць

The men are sinking a well — Мужчы́ны капа́юць сту́дню

5) замо́ўчваь, наўмы́сна хава́ць

to sink evidence — замаўча́ць до́вад

4.

n.

1) мы́цельнік, умыва́льнік -а m., кухо́нная ра́кавіна

2) сьцёк -у m.

3) Figur. прыто́н -у m.

4) нізі́на f.

•

- sink or swim

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)