fawor, ~u

м. зычлівасць; прыхільнасць; фавор;

zjednać fawor — здабыць прыхільнасць;

być w ~ach — карыстацца прыхільнасцю; быць у фаворы

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Amicus certus in re incerta cernitur

Верны сябар пазнаецца ў бядзе.

Верный друг познаётся в беде.

бел. Сябры пазнаюцца ў бядзе. Прыяцелі пазнаюцца ў няшчасці. Той не можа быць другам, хто абыдзе ў бядзе кругам.

рус. Конь узнаётся при горе, а друг при беде. Друг познаётся в несчастье. Коня в рати узнаешь, друга ‒ в беде. Без беды друга не узнаешь.

фр. Au besoin on connaît l’ami (В нужде познают друга).

англ. A friend in need is a friend indeed (Друг в беде ‒ настоящий друг).

нем. Glück macht Freunde, Unglück prüft (Счастье создаёт друзей, несчастье испытывает).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

Qui tangit picem, contaminabitur

Хто дакранаецца да смалы, пэцкаецца.

Кто касается смолы, марается.

бел. Каля вады намочышся/каля мукі запылішся. Каля вады стаяць ‒ сухому не быць.

рус. Близ смолы ходишь ‒ обчернишься, близ огня ‒ обожжёшься. Грязью играть ‒ только руки марать. По саже хоть гладь, хоть бей ‒ всё будешь чёрен от ней.

фр. On ne saurait manier du beurre qu’on ne s’en graisse les doigts (Нельзя сбить масло, не испачкав пальцев).

англ. You cannot touch pitch without being defiled (Нельзя дотронуться до мазута и не замараться).

нем. Wer Pech angreift, besudelt sich (Кто трогает смолу, пачкает себя).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

прыме́та ж.

1. приме́та, знак м.; при́знак м.;

2. приме́та, предзнаменова́ние ср.;

дрэ́нная п. — дурна́я приме́та, дурно́е предзнаменова́ние;

◊ мець на ~ме́це — име́ть на приме́те; име́ть в виду́;

быць на ~ме́це — быть на приме́те;

не падава́ць ~ме́т жыцця́ — не подава́ть при́знаков жи́зни

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

све́дка м. и ж.

1. (о мужчине) свиде́тель, очеви́дец; (о женщине) свиде́тельница, очеви́дица;

яны́ развіта́ліся без ~дак — они́ прости́лись без свиде́телей;

быць за ~ку — быть свиде́телем (очеви́дцем), свиде́тельницей (очеви́дицей);

2. юр. (о мужчине) свиде́тель; (о женщине) свиде́тельница;

паказа́нні ~дак — показа́ния свиде́телей

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

ужы́так, -тку м. употребле́ние ср., обихо́д; потребле́ние ср.;

у шыро́кім ~тку — в широ́ком употребле́нии;

быць ва ўжы́тку — быть в употребле́нии (обихо́де);

вы́йсці з ~тку — вы́йти из употребле́ния (обихо́да);

прадме́ты ха́тняга ўжы́тку — предме́ты дома́шнего обихо́да;

прадме́ты шыро́кага ўжы́тку — предме́ты широ́кого потребле́ния

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

ду́ться несов.

1. (раздуваться воздухом) надзіма́цца, раздзіма́цца;

2. (на кого-л.) разг. кры́ўдзіцца, быць зло́сным (на каго-небудзь); злава́ць;

3. (важничать) прост. надзіма́цца;

4. (в карты и т. п.) прост. рэ́зацца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

заго́н м.

1. (действие) заго́н, -ну м.;

2. (огороженное место для скота) за́гарадзь, -дзі ж., пастаўні́к, -ка́ м.;

3. (полоса, участок поля) заго́н, -на м.;

◊

быть в заго́не быць у заго́не;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

прили́чествовать несов., книжн. (соответствовать чему-л.) падыхо́дзіць; (быть подходящим) пасава́ць; (быть к лицу) быць да тва́ру; (надлежать) належа́ць;

ему́ э́то не прили́чествует яму́ гэ́та не падыхо́дзіць (не пасу́е, не да тва́ру);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

Пахлёбка ’рэдкая страва, поліўка’ (Сцяшк.; лях., Сл. ПЗБ). Утворана ад гукапераймальнага дзеяслова хлёбаць, хлябтаць (гл.) < прасл. xlebati/xlepati, параўн. польск., chłapać ’быць скнарай’, чэш. chlapali ’тс’, славен. hlápati ’праглынуць’, серб.-харв. хла̏пити, хла̏пнути ’схапіць’ (Міклашыч, 87; Патабня, 4, 204; Бернекер, 1, 387).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)