Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Féstlichkeit
f -, -en
1) урачы́стасць, пы́шнасць
2) свя́та, святкава́нне, урачы́стасць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
пава́жнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць паважнага; важнасць, няспешнасць. Было спакойна і лагодна, Як бы сама прырода тая Паважнасць свята адчувае.Колас.Ветліва, аднак не трацячы афіцыйнасці і пасольскай паважнасць,.. [паслы] развіталіся і выйшлі.Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дагуля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., што.
1. Скончыць гуляць; гуляючы, правесці астатак часу (свята, адпачынку, канікул і пад.). Дагуляць вяселле. Дагуляць летнія канікулы.
2. Скончыць гульню ў што‑н. Дагуляць партыю ў шахматы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Лічачы, знайсці, выявіць. Як жа сышлася на свята Сям’я баявая, Не далічыліся ў роце Мірона Гукая.Куляшоў.// Злічыць. Не далічыцца авечак у чарадзе.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ху́тканареч.
1. бы́стро, ско́ро;
цягні́к ідзе́ х. — по́езд идёт бы́стро;
2. вско́ре, ско́ро;
х. нады́дзе свя́та — ско́ро (вско́ре) наста́нет пра́здник
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Камае́дзіцы ’свята напярэдадні благавешчання, прысвечанае мядзведзю, калі ў абед трэцяй стравай былі гарохавыя камы’ (Нікольскі, Жывёлы, 31), да камы́ і е́сці (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пуры́м ’прыпар, гарачы час’ (полац., Жыв. НС), пурымы ’яўрэйскае свята’: пурымы не свято, а трасца не хвароба (Сержп.), ст.-бел.пуримь ’тс’; сюды ж пурьшэц ’невялікая булачка’ (пін., Сл. Брэс.). Запазычана з яўр.ригіт ’свята’ (Булыка, Лекс. запазыч., 184) < іўрыт. pur ’жэрабя’, сюжэт узнікнення свята гл. у кнізе “Зефір” у Скарынаўскім перакладзе Бібліі: И для того назвами суть дневе шые фуримь. То есть дневе жребиевь. Прото иже фуръ, еже исказуетсл жребеи вовержен есть до сосуда; параўн. укр.пу́рім ’тс’, польск.дыял.purum: pan Wojciech już purum, już sobie podchmielił (паводле Крэмера, Słowniczek, 311, — з лацінскай). На семантыку слова, магчыма, паўплывала пу́ры́ць ’гнаць, падганяць’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бу́дны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Тое, што і будзённы (у 1 знач.). Чую звон я нудны, Рэдкі, невясёлы. Дзень сягоння будны, Не святкуюць сёлы.Колас.Руту-мяту палівала [дзяўчына] У будны дзень і ў свята...Трус.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
язы́чніцкі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да язычніцтва, язычнікаў, належыць ім. Язычніцкая рэлігія. Язычніцкае свята. Язычніцкае капішча. □ Найбольш старажытныя купальскія песні, відаць, тыя, што ў паэтычных вобразах данеслі да нас водгукі язычніцкіх вераванняў.Саламевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)