угоди́ть сов.

1. (услужить) дагадзі́ць (каму, чаму), угадзі́ць (каму, чаму); унараві́ць (каму, чаму);

на всех тру́дно угоди́ть усім ця́жка дагадзі́ць (угадзі́ць, унараві́ць);

2. (попасть куда-л.) разг. тра́піць; папа́сці;

лиса́ угоди́ла в капка́н ліса́ тра́піла ў па́стку;

3. (удариться) разг. уда́рыцца, вы́цяцца, сту́кнуцца;

он угоди́л лбом в дверь ён уда́рыўся (вы́цяўся) ілбо́м у дзве́ры (аб дзве́ры);

4. (бросая, попасть) папа́сці, тра́піць, пацэ́ліць, уцэ́ліць;

угоди́ть ка́мнем в окно́ папа́сці (пацэ́ліць, тра́піць) ка́менем у акно́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

ігра́ць несов., в разн. знач. игра́ть;

і. на цымба́лах — игра́ть на цимба́лах;

і. вальс — игра́ть вальс;

кроў ігра́е — кровь игра́ет;

і. на руку́ — игра́ть на́ руку;

і. на не́рвах — игра́ть на не́рвах;

і. у адну́ ду́дку — дуде́ть в одну́ дуду́у́дку);

кі́шкі марш ігра́юць — живо́т подвело́;

і. пе́ршую (другу́ю) скры́пку — игра́ть пе́рвую (втору́ю) скри́пку;

і. ро́лю — игра́ть роль;

як дуду́ надзьму́ць, так дуда́ і ігра́епосл. куда́ ве́тер ду́ет

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

правалі́цца сов.

1. в разн. знач. провали́ться;

п. ў я́му — провали́ться в я́му;

мост ~лі́ўся — мост провали́лся;

куды́ ты ~лі́ўся?куда́ ты провали́лся?;

п. на экза́мене — провали́ться на экза́мене;

усе́ пла́ны ~лі́ліся — все пла́ны провали́лись;

2. (о глазах) впасть, ввали́ться, провали́ться;

гато́ў скрозь зямлю́ п. — гото́в сквозь зе́млю провали́ться;

як скрозь зямлю́і́ўся — как сквозь зе́млю провали́лся;

каб ты ~лі́ўся! — чтоб ты пропа́л!;

п. з трэ́скам — провали́ться с тре́ском

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

ве́цер (род. ве́тру) м. ве́тер;

ру́жа вятро́ўметеор. ро́за ветро́в;

ад (з) ве́тру валі́цца — от ве́тра вали́ться;

ве́трам падшы́ты (падбі́ты) — подби́тый ве́тром;

ве́трам пайсці́ — пра́хом пойти́;

в. гуля́е ў кішэ́ні — ве́тер свисти́т в карма́нах;

в. у галаве́ — ве́тер в голове́;

спадаро́жнага ве́тру! — попу́тного ве́тра!;

вы́кінуць гро́шы на в. — вы́бросить де́ньги на ве́тер;

з ве́тру вяро́ўкі віць — нести́ (поро́ть) ахине́ю (дичь, вздор, ерунду́, галиматью́, чепуху́, чушь);

з лёгкім ве́трам! — попу́тного ве́тра!, ска́тертью доро́га!;

кі́даць (пуска́ць) сло́вы на в. — броса́ть (пуска́ть) слова́ на ве́тер;

куды́ в. дзьмекуда́ ве́тер ду́ет;

куды́ в., туды́ і ён (яна́)ирон. куда́ ве́тер ду́ет;

на ўзвей в. (пусці́ць) — пусти́ть на ве́тер;

на ўзвей в. (гавары́ць) — говори́ть зря (напра́сно), болта́ть;

трыма́ць нос па ве́тры — держа́ть нос по́ ветру;

шука́й ве́тру ў по́лі — ищи́ ве́тра в по́ле; ищи́ свищи́;

як ве́трам змяло́ — как ве́тром сду́ло;

які́м ве́трам зане́сла (прыне́сла)? — каки́м ве́тром (каки́ми ветра́ми) занесло́?

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

угада́ть сов.

1. (догадаться) угада́ць;

угада́ть ска́занное по движе́нию губ угада́ць ска́занае па губа́х;

2. (предусмотреть) угада́ць;

угада́ть пого́ду угада́ць надво́р’е;

3. (опознать) прост. пазна́ць;

4. (случайно дать верный ответ) патра́піць;

5. (очутиться где-л., попасть куда-л.) прост. тра́піць;

угада́л как раз на сва́дьбу угада́ў якра́з на вясе́лле;

6. (попасть в кого-л., во что-л.) прост. пацэ́ліць, уцэ́ліць, тра́піць, папа́сці;

угада́ть в го́лову пацэ́ліць (тра́піць, папа́сці) у галаву́;

7. (угодить, потрафить кому-л.) прост. патра́піць, дагадзі́ць (каму);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

затапта́ць сов.

1. в разн. знач. затопта́ть; (топча, измять, повредить — ещё) истопта́ть;

з. гра́дкі — затопта́ть (истопта́ть) гря́дки;

з. аку́рак — затопта́ть оку́рок;

2. (топча, вдавить, вмять во что-л.) затопта́ть, втопта́ть;

вяро́ўку ~та́лі ў гразь — верёвку затопта́ли (втопта́ли) в грязь;

3. разг. (загрязнить следами ног) затопта́ть, истопта́ть, заша́ркать;

з. падло́гу бру́днымі бо́тамі — затопта́ть (истопта́ть, заша́ркать) пол гря́зными сапога́ми;

4. прост. (засунуть, втиснуть куда-л.) запиха́ть;

з. адзе́жу ў ку́фар — запиха́ть оде́жду в сунду́к

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

е́хаць несов., в разн. знач. е́хать; (куда-л. — ещё) отправля́ться, уезжа́ть;

е. на веласіпе́дзее́хать на велосипе́де;

трэ́ба е. на рабо́ту — на́до е́хать на рабо́ту;

слі́зка, но́гі так і е́дуць — ско́льзко, но́ги так и е́дут;

е. за мяжу́е́хать (отправля́ться, уезжа́ть) за грани́цу;

дале́й е. няма́ куды́ — да́льше е́хать не́куда;

бяда́ на бядзе́ е́дзе, бядо́ю паганя́епосл. беда́ на беде́ е́дет, бедо́й погоня́ет;

цішэ́й е́дзеш, дале́й бу́дзешпосл. ти́ше е́дешь, да́льше бу́дешь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

зае́хаць сов.

1. в разн. знач. зае́хать; (попутно, мимоходом — ещё) заверну́ть;

з. за дом — зае́хать за дом;

з. у двор — зае́хать во двор;

з. у глуш — зае́хать в глушь;

з. у роў — зае́хать в кана́ву;

з. да знаёмага — зае́хать (заверну́ть) к знако́мому;

чорт ве́дае куды́ ~хаў са сваі́мі фанта́зіямі — чёрт зна́ет куда́ зае́хал со свои́ми фанта́зиями;

2. разг. груб. зае́хать; съе́здить, звездану́ть;

з. у мо́рду — зае́хать (звездану́ть) в ро́жу;

далёка не зае́дзеш — далеко́ не уе́дешь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

ні́тка ж.

1. в разн. знач. ни́тка, нить;

2. перен. нить; (реже) ни́тка;

да (апо́шняй) ~кі — до (после́дней) ни́тки;

абабра́ць да ~кі — обобра́ть до ни́тки;

вы́цягнуцца ў ~ку — вы́тянуться в ни́тку;

на жыву́ю ~ку — на живу́ю ни́тку;

прамо́кнуць да ~кі — промо́кнуть до ни́тки;

прахо́дзіць чырво́най ~кай — проходи́ть кра́сной ни́тью;

сухо́й ~кі не застало́ся — сухо́й ни́тки не оста́лось;

шы́та бе́лымі ~камі — ши́то бе́лыми ни́тками;

куды́ іго́лка, туды́ і н.посл. куда́ иго́лка, туда́ и ни́тка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

упе́рціся сов.

1. в разн. знач. упере́ться;

у. рука́мі ў сцяну́ — упере́ться рука́ми в сте́ну;

мы е́халі, е́халі і ўпе́рліся ў плот — мы е́хали, е́хали и упёрлись в забо́р;

спра́ва ўпе́рлася ў непрадба́чаную ця́жкасць — де́ло упёрлось в непредви́денную тру́дность;

2. заупря́миться, заарта́читься;

конь упёрся і ні з ме́сца — ло́шадь заупря́милась (заарта́чилась) и ни с ме́ста;

3. разг. (с трудом или вопреки желанию других войти куда-л.) впере́ться, вломи́ться;

упёрся як бара́н — упёрся как бара́н

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)