Які мае адносіны да полу 1. Палавыя клеткі. Палавое размнажэнне.// Звязаны з адносінамі полаў.
палавы́2, ‑а́я, ‑о́е.
Які мае бледна-жоўты колер. Нельга было нічога ўбачыць, апрача палавога жытняга мора.Крапіва.Лучына гарыць [нявесела], як заўсёды. Угары ідзе ад яе палавы дым.Гарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ла́дан, ‑у, м.
Пахучая смала некаторых трапічных дрэў (выкарыстоўваецца для абкурвання ў час рэлігійных абрадаў). Жалобная працэсія павольна рухалася па вуліцах, блішчалі рызы духавенства, плыў сіні дым ладану.Самуйлёнак.
•••
Баяцца як чорт ладанугл. баяцца.
Дыхаць на ладангл. дыхаць.
Як чорт ад ладанугл. чорт.
[Ад перс. lâdan.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
смуро́дны, ‑ая, ‑ае.
Які дрэнна пахне, смярдзіць. Нерухома вісела густое, душнае і смуроднае ад балотных выпарэнняў паветра.Шамякін.Смуродны дым пайшоў па вуліцы, людзі затыкалі насы і адплёўваліся.Самуйлёнак.// Напоўнены смуродам, поўны смуроду. Праз жалезныя краты лез у цемру смуроднага пакоя ціхі бледна-жоўты месяц.Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тло, ‑а, н.
Разм. Тое, што сатлела, спарахнела, згніло; тлен, прах, попел. Згарэла хата. Як бы яе і не было. Курыць яшчэ дым белаваты. А пад тым дымам — попел, тло.Колас.Штосьці вёскі не пазнаць! — Дзе ж пазнаеш? Тло, пажарышча!Дзяргай.
•••
Да тла — усё, поўнасцю, дашчэнту.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ДА́ННІКІ,
феадальна-залежныя сяляне ў ВКЛ у 14—16 ст., якія плацілі феад. зямельную рэнту пераважна ў форме даніны (збожжа, мяса, мёд, воск, футра і інш.). Асн. адзінкай абкладання данінай служыў дым (сял. гаспадарка), але за яе выплату адказвала супольна ўся абшчына. Да канца 15 ст. Д. былі пераважнай катэгорыяй сялян. З развіццём таварна-грашовых адносін да сярэдзіны 16 ст. на 3 і часткова ПнУ Беларусі Д. паступова ператварыліся ў паншчынных (гл.Цяглыя сяляне) і чыншавых (гл.Асадныя сяляне) сялян. Д. гаспадарскіх падняпроўскіх валасцей у выніку агр. рэформы 1560 ператварыліся ў чыншавых сялян.
наро́д ~лі́ў на пло́шчу — наро́д повали́л на пло́щадь
павалі́цьIIIсов. (сукно и т.п.)
1. (о многом) сваля́ть, переваля́ть;
2. (нек-рое время) поваля́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
яра́нга, ‑і, ДМ ‑нзе, ж.
Пераноснае жыллё некаторых народаў Поўначы, якое складаецца з драўлянага круглага каркаса з дахам канічнай формы, пакрытага шкурамі аленяў. На Чукотцы, дзе цяпер ярангі Засыпае снегам, праз гадоў Гэтак трыццаць-сорак добрым ранкам Зацвіце ўся тундра ад садоў.Панчанка.Дым клубіцца над ярангай.Звонак.
[Чукоцкае.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
smoke1[sməʊk]n.
1.дым
2.infml курэ́нне, пале́нне;
a break for a smoke пераку́р;
have a smokе куры́ць
♦
go up in smoke згарэ́ць ушчэ́нт;
like smoke мі́гам, умо́мант;
there is no smoke without fireBrE няма́ ды́му без агню́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
spiral3[ˈspaɪərəl]v.
1. закру́чваць у спіра́ль; закру́чвацца ў спіра́ль;
The smoke spiralled upwards.Дым уздымаўся ўверх спіраллю.