падве́зці, -вязу́, -вязе́ш, -вязе́; -вязём, -везяце́, -вязу́ць; падвёз, -ве́зла; -вязі́; -ве́зены; зак.

1. каго-што. Везучы, наблізіць.

П. дровы к дому.

2. каго-што. Узяўшы з сабой па дарозе, давезці куды-н.

П. спадарожніка.

3. што і чаго. Прывёзшы, даставіць куды-н.

П. будаўнічыя матэрыялы.

|| незак. падво́зіць, -во́жу, -во́зіш, -во́зіць.

|| наз. падво́з, -у, м. і (разм.) падво́зка, -і, ДМ -зцы, ж.

|| прым. падвазны́, -а́я, -о́е (да 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

камі́н, ‑а, м.

1. Пакаёвая печ малой цеплаёмкасці з адкрытай шырокай топкай пры падлозе. Граф узяў жалезны кіёчак і біў вуг[о]лле ў каміне. Гарэцкі. У замку ціш, і языкаты агонь коміна ліжа дровы. Вялюгін.

2. Электрычны або газавы прыбор для абагрэву пакоя.

[Ад грэч. kaminos — печ.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

распа́лка, ‑і, ДМ ‑лцы, ж.

1. Дзеянне паводле дзеясл. распальваць — распаліць (у 1 знач.).

2. Тое, чым распальваюць дровы, торф, вугаль і пад. [Слабодчыкаў] перакінуў з рукі ў руку сякеру і рашуча ступіў да сухой елкі. — Памагу вам. Добрая распалка будзе. Порах. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

касцёр, ‑стра, м.

1. Агонь, распалены з кучы галля, дроў або ламачча; вогнішча. Раскласці касцёр. Партызанскія кастры. □ Нацягалі сухіх шыпулек, ламачча, і скора ўспыхнуў вялізны касцёр. Чарнышэвіч. Садзяцца хлопцы ў шчыльны круг Каля рыбацкага кастра. Смагаровіч.

2. Складзеныя ў пэўным парадку дровы або іншы лясны матэрыял. Дровы складзены ў касцёр, Косцік вешае пілу ў падпаветцы на цвік. Васілевіч. // Абл. Стос, горка. Паміж двух лаў пад абразамі Туліўся стол з двума кастрамі Аладак грэцкіх, як пампушак. Колас.

3. Мацаванне са стоек, складзеных гарызантальна адна на адну ў выглядзе трохвугольных або квадратных калон, якія падпіраюць столь горнай распрацоўкі.

•••

Піянерскі касцёр — урачысты сход піянераў каля кастра.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бярэ́знік, ‑у, м., зб.

1. Бярозавы лес, хмызняк. На тым баку [рэчкі] бялеў малады бярэзнік, напалову затоплены веснавой паводкаю. Грахоўскі. Ходзіць ён [казёл] па ельніку, Бродзіць па бярэзніку, — Ні капусты, ні салаты Не знаходзіць барадаты. Якімовіч.

2. толькі адз. Бярозавыя дровы, будаўнічы матэрыял з бярозы. Навазіць бярэзніку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

але́шнік, ‑у, м., зб.

1. Альховы лес, зараснік альховых кустоў. За полем пачынаўся гай з густога алешніку і бярэзніку. Якімовіч. Густы алешнік і месцамі лаза зялёнай сцяной аплялі азёрныя берагі з усіх бакоў. Галавач.

2. Альховыя дровы, будаўнічы матэрыял з вольхі і пад. Воз алешніку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перакі́даць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

1. Кідаючы, перамясціць у другое месца ўсё, многае. Перакідаць дровы з двара ў павець.

2. Скідаць, злажыць нанава, іначай. Перакідаць стог сена.

3. Укідаць, зацягнуць нанава ніткі асновы красён у бёрда.

перакіда́ць, а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.

Незак. да перакінуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сквярці́ся, ‑руся, ‑рэшся, ‑рэцца; незак.

Разм.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Верашчаць, трашчаць, сквірчэць. Ён [агонь] адразу хапаецца за бяросту, падкладзеную пад сухія дровы — аблетак, яна скручваецца і сквярэцца, нібы на патэльні смажыцца сала. Сабаленка.

2. Нудна плакаць; вішчаць, пішчаць. Дзіця сквярэцца ў калысцы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

drwa

мн. дровы;

gdzie drwa rąbią, tam wióry lecą — лес сякуць – трэскі ляцяць; дзе п’юць, там і льюць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Па́цепнік, паціпнік, пацапнік, пацяпнік, пацемнік, пацэп‑ нік, поцепнік ’драбналессе, хмызняк, кусты’, ’густы невялікі лес’ (Нас., Мядзв., Юрч., ТС), слаўг. поцябнік, поцяпнік ’тс’ (Яшк.), ’дробныя, абцярэбленыя сукі; дробныя дровы з парасніку’ (Нас.; маг., Яшк.), ’дробны лес, які застаўся на месцы высечанага лесу’ (Касп.). Беларускае. Утворана, як і па‑рас‑нік ’малады лес’. У якасці роднасных іншаславянскіх лексем можна ўказаць польск. ciepać, ciepnąć, ćpać, ćpić ’кідаць, кінуць, ціснуць’, ’ударыць’, ’махнуць’ (параўн. фразу: Глядзі, які лес вымахаў/), якія можна зблізіць семантычна са значэннем бел. слова ’дробныя, абцярэбленыя сукі, дровы’. Другая група значэнняў ’драбналессе; густы, невялікі лес на месцы высечанага’ працягвае семантыку літ. stieptis ’выцягвацца, цягнуцца ўверх’, лат. stiepties ’тс’, ’расці’ пра хуткі рост. У гэтым выпадку можна бачыць балтызм.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)