ідыяма́тыка

(гр. idiomatikos = асаблівы)

1) вучэнне аб ідыёмах;

2) сукупнасць ідыём якой-н. мовы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

механахі́мія

[ад механ(ічны) + хімія]

вучэнне пра палімеры, якое даследуе хімічныя пераўтварэнні ў іх ад дзеяння механічных сіл.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

-софія

(гр. sophia = мудрасць)

другая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае паняццям «вучэнне», «мудрасць».

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

эвалюцы́йны

(ад эвалюцыя)

неперарыўны, паступовы;

э-ая тэорыявучэнне аб гістарычным развіцці жывой прыроды.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гармо́нія, ‑і, ж.

1. Мілагучнасць, складнасць, прыемнасць гучання. Гармонія верша. Гармонія гукаў.

2. Зладжанасць, узаемная адпаведнасць асобных якасцей, прадметаў, з’яў, частак цэлага. Гармонія фарбаў. Гармонія зместу і формы. Гармонія жыцця.

3. Аддзел тэорыі музыкі, вучэнне аб правільнай пабудове сугучнасцей у кампазіцыі. Іменна гармонія зрабіла магчымымі трыумфы аркестравай музыкі. «Полымя».

[Ад грэч. harmonía — сувязь, сугучнасць, зладжанасць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

во́льніца, ‑ы, ж.

1. Разм. Свабода, незалежнасць. З раніцы да позняга вечара ішло ваеннае вучэнне, скончылася вольніца. Мікуліч. Падлеткі, што непрыкметна для саміх сябе станавіліся юнакамі, любілі вольніцу. Навуменка.

2. Гіст. Беглае насельніцтва, пераважна прыгонныя сяляне, якія асядалі на ўскраінах Маскоўскай дзяржавы і дамагаліся сваёй незалежнасці. Казацкая вольніца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

АТАМІ́СТЫКА,

атамізм, вучэнне пра дыскрэтную (перарыўную) будову матэрыі. Узнікла ў антычнай філасофіі. Адзін з яе стваральнікаў Дэмакрыт сцвярджаў, што першапачаткам усяго існага з’яўляюцца атамы (быццё) і пустата (небыццё). Атам — самая малая, непадзельная, непранікальная, неўспрымальная органамі пачуццяў частка рэчыва. Існуе бясконцая колькасць атамаў, якія адрозніваюцца сваёй формай, парадкам і размяшчэннем, чым і тлумачыцца разнастайнасць з’яў у свеце. Атамістыка Дэмакрыта была натурфіласофскай гіпотэзай. З развіццём прыродазнаўчых навук, фізікі і хіміі атамістыка становіцца вучэннем, калі ў канцы 19 ст. была выяўлена складаная структура атама, а вучэнне пра атам дапоўнена вучэннем пра малекулу. З развіццём у 20 ст. квантавай тэорыі ўяўленне пра атам, яго структуру і ўласцівасці яго элементаў істотна змянілася.

Т.І.Адула.

т. 2, с. 67

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

дэнціятры́я

(ад лац. dens, -ntis = зуб + -ятрыя)

вучэнне аб хваробах зубоў і метадах іх лячэння.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

мелапе́я

(гр. melopoiia)

1) вучэнне аб мелодыі ў Стараж. Грэцыі;

2) тое, што і мелодыка.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

фармакагене́тыка

(ад гр. pharmakon = лякарства + генетыка)

вучэнне аб спадчыннай зменлівасці арганізма пад уплывам лекавых рэчываў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)