астрало́гія

(гр. astrologia, ад astron = зорка + logos = вучэнне)

вучэнне аб сувязі зямных падзей з размяшчэннем нябесных свяціл, а таксама аб магчымасці прадказання на аснове такой сувязі чалавечых лёсаў.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

дэнціятры́я

(ад лац. dens, -ntis = зуб + -ятрыя)

вучэнне аб хваробах зубоў і метадах іх лячэння.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

мелапе́я

(гр. melopoiia)

1) вучэнне аб мелодыі ў Стараж. Грэцыі;

2) тое, што і мелодыка.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

месіяні́зм

(фр. messianisme, ад лац. messias < ст.-яўр. māšiāch = памазанік)

1) рэлігійнае вучэнне аб прыходзе на зямлю пасланца бога (месіі) для выратавання роду чалавечага;

2) гісторыка-філасофскае вучэнне аб збавіцельнай ролі якога-н. народа ў лёсе чалавецтва.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

метафі́зіка, ‑і, ДМ ‑зіцы, ж.

1. Процілеглы дыялектыцы філасофскі спосаб мышлення і метад пазнання, які разглядае прадметы і з’явы прыроды ў адрыве адзін ад аднаго.

2. Ідэалістычнае філасофскае вучэнне аб нязменных першаасновах свету, якія выходзяць за межы вопыту (бог, душа і інш.).

3. перан. Абстрактнае, туманнае разважанне; што‑н. малазразумелае, туманнае.

[Ад грэч. meta ta physika — пасля фізікі (такую назву мелі філасофскія творы Арыстоцеля, якія былі змешчаны пасля яго трактата па фізіцы).]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ры́тміка, ‑і, ДМ ‑міцы, ж.

1. Сістэма і характар рытму. Рытміка верша вар’іруецца надзвычай лёгка і натуральна, яна дапасавана да агульнай апавядальнай танальнасці твора. Гіст. бел. сав. літ.

2. Вучэнне аб рытме (у вершах, музыцы, танцах і пад.).

3. Сістэма фізічных практыкаванняў пад музыку, якая мае мэту развіваць пачуццё рытму. Урок рытмікі.

[Ад грэч. rhithmikós — суразмерны, стройны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

антрапасо́фія

(ад антрапа + -софія)

разнавіднасць тэасофіі, рэлігійна-містычнае вучэнне, якое ставіць на месца бога абагаўлёнага чалавека.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

картэзія́нства

(ад картэзіянцы)

філасофскае вучэнне Р. Дэкарта, прадстаўніка дуалізму, якое характарызавалася механістычным дэтэрмінізмам, рацыяналізмам і скептыцызмам.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

перыпатэты́зм

(ад гр. peripateo = прагульваюся)

філасофскае вучэнне, заснаванае Арыстоцелем, характэрнае тым, што выкладалася ў час прагулак.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

эвалюцыяні́зм

(ад эвалюцыя)

вучэнне, паводле якога ўсё існуючае знаходзіцца ў працэсе пастаяннага развіцця, у стане эвалюцыі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)