у́зус, -у, м. (кніжн.).

Тое, што прынята, што стала звычайным, звычка.

Моўны ў. (ужыванне слоў, форм, што замацавалася ў мове).

|| прым. узуа́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

упіхну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак. (разм.).

Тое, што і упхнуцца.

|| незак. упіха́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца і упі́хвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

успе́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; зак.

Тое, што і паспець².

Успела схадзіць у магазін да яго закрыцця.

У. на цягнік.

|| незак. успява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

участко́вы, -ая, -ае.

1. гл. участак.

2. у знач. наз. участко́вы, -ага, мн. -ыя, -ых, м. Тое, што і ўчастковы ўпаўнаважаны, участковы інспектар (разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

цянёты, -аў.

1. Сетка для лоўлі звяроў.

Трапіць у ц.

2. перан. Пра тое, што прыгнятае, перашкаджае свабодна дзейнічаць; пастка.

|| прым. цянётны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

чартаўшчы́на, -ы, ж.

1. зб. Усё тое, што звязана з нячыстай сілай.

2. перан. Нешта неверагоднае, незразумелае, недарэчнае (разм.).

Усю ноч вярзлася нейкая ч.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

чоп, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Тое, што і чан.

2. Затычка, якой затыкаюць адтуліну ў бочцы ці якой-н. іншай пасудзіне (разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ша́ты, -аў.

1. Пышнае дарагое адзенне.

Апрануцца ў ш.

2. перан. Покрыва; тое, што пакрывае, укрывае каго-, што-н.

Снегавыя ш.

Пад шатамі дрэў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

юдафо́б, -а, мн. -ы, -аў, м. (уст.).

Тое, што і антысеміт.

|| ж. юдафо́бка, -і, ДМ -бцы, мн. -і, -бак.

|| прым. юдафо́бскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

Тож ’таксама’ (Некр. і Байк., Гарэц., Растарг., Сцяшк. Сл., Федар. 4), тож, то́жэ ’тс’ (ТС, Сл. ПЗБ), тож, то́же ’тс’ (Вруб.), то́жа ’тс’ (калінк., З нар. сл.; Жд. 1), то́жо ’тс’ (Сл. ПЗБ), тыж ’тс’ (зэльв., Нар. словатв.), ст.-бел. тожде ’так, таксама’ (Ст.-бел. лексікон), а таксама ў спалучэннях jak na tuoż ’як на зло’, tuoż tuoż, tuoż bo to ’значыцца, зразумела, сапраўды’ (Федар. 4), то́‑шта ’як жа’ (Воўк-Лев., Татарк.). Параўн. укр. дыял. тож ’таксама’, рус. то́же, дыял. тож ’тс’, польск. toż ’тое самае’, ’ж, жа’, ’вось’, старое ’таксама, тое ж’, чэш. дыял. tož ’значыцца, вось жа’, славац. дыял. tož ’менавіта, значыцца’, славен. torej ’тс’, ст.-слав. тоже, тожде ’таксама, дакладна, так, сапраўды’. Прасл. *to‑že ’дакладна тое’, параўн. літ. taĩgi ’такім чынам, значыцца’, для некаторых форм, магчыма, *to‑dje (з часціцай *‑dje/*dʼe няяснага паходжання) ’таксама, такім жа чынам’ (ESSJ SG, 2, 693–694, 667; Бязлай, 4, 191, 203–204; Борысь, 630, 639). Гл. то, тое 1, ж.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)