ві́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.

1. Назва розных дэталей, прыстасаванняў з раздвоеным канцом.

Штэпсельная в.

2. Такое становішча пры стральбе, калі адзін снарад падае бліжэй, а другі далей ад цэлі (спец.).

Узяць батарэю ў вілку.

|| прым. ві́лачны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

вы́качацца, -аюся, -аешся, -аецца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Разгладзіцца, расправіцца пры качанні.

2. у што. Качаючыся, абляпіцца, запэцкацца.

В. ў снег.

3. у чым. Пакачацца.

В. ў траве.

4. Паправіцца, выжыць (разм.).

Доўга хварэла, а потым выкачалася.

|| незак. выка́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

вы́седзець, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак.

1. без дап. Прасядзець, прабыць дзе-н. пэўны час.

В. пры хворым цэлыя суткі.

2. каго. Вывесці птушанят, седзячы на яйках.

В. куранят.

3. перан., што. Дасягнуць чаго-н. доўгім сядзеннем (разм., жарт.).

В. дысертацыю.

|| незак. высе́джваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

аблічы́ць, -лічу́, -лі́чыш, -лі́чыць; -лі́чаны; зак.

1. каго (што). Недадаць, ашукаць пры падліку.

А. пакупніка.

2. каго-што. Зрабіць падлік, падлічыць што-н. (разм.).

А. расходы.

|| незак. аблі́чваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. аблі́к, -у, м. і аблі́чванне, -я, н.

Дапусціць аблік (аблічванне).

Аблік (аблічванне) статкаў аленяў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ксе́ракс, -а і -у, м.

1. -у. Тое, што і ксераграфія (спец.).

2. -а, мн. -ы, -аў. Разнавіднасць размнажальнага апарата для ксераграфічнага электраграфавання, які выкарыстоўвае магнітны сухі друк.

3. -а. Адбітак, атрыманы пры дапамозе такога апарата; ксераграфічная копія (ксеракопія; разм.).

Зрабіць к. артыкула.

|| прым. ксе́раксны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

перагаво́р, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. мн. Дзелавы абмен думкамі пры высвятленні якіх-н. пытанняў, умоў і пад.

Дыпламатычныя перагаворы.

2. Размова; кароткая спрэчка (разм.).

Заказаць міжгародні п.

П. з суседкай па размеркаванні плошчы калідора быў гарачы.

|| прым. перагаво́рны, -ая, -ае (да 2 знач.).

П. пункт.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

прыгарэ́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ры́ць; зак.

1. Пра печанае, смажанае: трохі абгарэць, абвугліцца.

Бульба прыгарэла.

2. Пра вадкую страву, кашу: пры варцы, кіпячэнні пачаць пахнуць дымам, гарам або прыстаць, прыліпнуць да пасудзіны.

Малако прыгарэла.

Каша прыгарэла да гаршка.

|| незак. прыгара́ць, -а́е і прыга́рваць, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ра́дыё, нескл., н.

1. Спосаб перадачы і прыёму гукаў, сігналаў на адлегласць без правадоў пры дапамозе электрамагнітных хваль, што перадаюцца спецыяльнымі станцыямі.

Звязацца па р.

2. Прылада, апарат для прыёму гукаў такім чынам.

Правесці р.

3. Тое, што перадаецца такім спосабам (перадачы, музыка і пад.).

Слухаць р.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

са..., прыстаўка (гл. с...).

I. Выкарыстоўваецца пры ўтварэнні дзеясловаў замест прыстаўкі «с...»:

1) перад дзвюма і больш зычнымі, напр.: саткаць, сагрэць, саслаць, саставіць;

2) перад зычнай з наступным «ь» або апострафам, напр.: салью, саб’ю.

II. Выкарыстоўваецца для ўтварэння назоўнікаў і прыметнікаў якія абазначаюць сумеснасць дзеяння, напр., саўдзельнік.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ура́, выкл.

Баявы вокліч войск пры атацы, а таксама вокліч, які выражае захапленне, адабрэнне.

На ўра

1) рашучай атакай ці ў рашучую атаку з крыкамі «ўра»;

2) з энтузіязмам, горача (разм.).

Прапанова прайшла на ўра;

3) не падрыхтаваўшыся, з надзеяй на выпадковы поспех (разм.).

Дзейнічаць на ўра.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)