bull [bʊl] n.
1. саме́ц вялі́кай жывёліны (слана, кіта і да т.п.)
2. бык; бу́йвал
3. ма́клер, які́ ігра́е на павышэ́нне;
go bull ігра́ць на павышэ́нне
4. the Bull astron. Цяле́ц (сузор’е)
5. the Bull astrol. Цяле́ц (знак задыяка; чалавек, які нарадзіўся пад гэтым знакам)
♦
take the bull by the horns узя́ць быка́ за ро́гі
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ро́ля, -і, мн. -і, -яў, ж.
1. Мастацкі вобраз, створаны драматургам у п’есе, сцэнарыі, які ўвасабляецца ў сцэнічнай ігры акцёрам.
Увайсці ў ролю (таксама перан.: асвоіцца з якой-н. манерай паводзін). Выйсці з ролі (таксама перан.: адступіць ад прынятай на сябе манеры). Вытрымаць сваю ролю (перан.: не адступіць ад прынятай на сябе ролі, манеры). У ролі каго-н. (таксама перан.: у якасці каго-н.). Памяняцца ролямі (таксама перан.). Ролі перамяніліся (таксама перан.: змяніліся ўзаемаадносіны людзей, суадносіны іх сіл).
2. Сукупнасць рэплік адной дзеючай асобы ў п’есе.
Перапісаць ролю.
3. Род, характар і ступень удзелу ў чым-н.
Р. асобы ў гісторыі.
◊
Іграць ролю — мець уплыў, значэнне.
Названы фактар іграе тут вялікую ролю.
|| прым. ро́левы, -ая, -ае (да 1 знач. ў некаторых спалучэннях і да 2 знач.; спец.).
Ролевая ігра (з размеркаваннем роляў паміж удзельнікамі).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Ігрэ́ц ’ігрок’ (Гарэц., Касп., Др.-Падб.), ’музыка’ (Нас., Гарэц., Др.-Падб., Інстр. III). Рус. дыял. игре́ц ’нячысты ці злы дух, бес; дамавы’ (шырока ў гаворках), тамб., вяц. ’мянушка грубага, нявыхаванага чалавека’, пенз. ’спявак’, дан., разан. ’параліч’, укр. грець ’апаплексічны ўдар, параліч’, уст. ’музыка, ігрок’, польск. уст. igrzec ’вандроўны артыст, камедыянт’, в.-луж. herc ’музы́ка’, н.-луж. gere ’ігрок’, ’музы́ка’, чэш., славац. herec ’артыст’, славен. igr̀c, igrèc ’ігрок’, ’музыка’, серб.-харв. уст. ìgrac, igarac ’ігрок’, балг. игре́ц ’артыст’. Ц.-слав. игрьць ’акцёр, скамарох’, ст.-рус. игрецъ ’танцор, скамарох’, ’музыка’, ’артыст’, ’спакуснік, д’ябал’, ’ігрок’. Ад *jьgrati (гл. іграць) з дапамогай суф. Nomina agentis ‑ьcь у прасл. Трубачоў, Эт. сл., 8, 212–213; Слаўскі, 1, 446. Параўн. іграч.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ear1 [ɪə] n.
1. ву́ха
2. слых;
have an ear for music мець до́бры музы́чны слых
♦
be all ears слу́хаць ве́льмі ўва́жліва;
be up to one’s ears in work/debt/problems быць па ву́шы ў рабо́це/даўга́х/прабле́мах;
play by ear ігра́ць на слых;
turn a deaf ear (to smth./smb.) не звярта́ць ува́гі (на што-н./каго́-н.)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
trompéten
1.
vt
1) (пра)трубі́ць
j-n wach ~ — разбудзі́ць каго́-н.
2) перан. трубі́ць (аб чым-н.); разно́сіць (чутку, пагалоску)
2.
vi
1) трубі́ць, ігра́ць на трубе́
2) жарт. гу́чна смарка́цца
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
igrać
незак.
1. гуляць; жартаваць з кім/чым; забаўляцца; сваволіць;
igrać z ogniem — жартаваць з агнём;
igrać ze śmiercią — гуляць са смерцю;
2. гуляць; пералівацца; зіхацець;
3. (на музычным інструменце) іграць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
марш I (род. ма́ршу) м., в разн. знач. марш;
ігра́ць м. — игра́ть марш;
цырыманія́льны м. — церемониа́льный марш;
кало́на на ма́ршы — коло́нна на ма́рше;
◊ кі́шкі м. ігра́юць — живо́т подвело́
марш II м. (часть лестницы) марш
марш III межд. марш;
ша́гам марш! — воен. ша́гом марш!;
м. адгэ́туль! — марш отсю́да!
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
нерв м.
1. нерв;
зро́кавы н. — зри́тельный нерв;
трайні́чны — н. тройни́чный нерв;
2. только мн. не́рвы;
3. перен. (центр чего-л.) нерв;
◊ жале́зныя не́рвы — желе́зные не́рвы;
дзе́йнічаць на не́рвы — де́йствовать на не́рвы;
ігра́ць на не́рвах — игра́ть на не́рвах;
псава́ць не́рвы — по́ртить не́рвы;
трапа́ць не́рвы — трепа́ть не́рвы
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
труба́ ж., в разн. знач. труба́;
водаправо́дная т. — водопрово́дная труба́;
ігра́ць на ~бе́ — игра́ть на трубе́;
○ фало́піева т. — анат. фалло́пиева труба́;
◊ іерыхо́нская т. — иерихо́нская труба́;
вы́лецець у ~бу́ — вы́лететь в трубу́;
хвост ~бо́й — хвост трубо́й;
прайсці́ аго́нь, ваду́ і ме́дныя ~бы — пройти́ ого́нь, во́ду и ме́дные тру́бы
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
аднаста́йны, ‑ая, ‑ае.
1. Аднолькавы, нязменлівы на ўсім працягу. Тут была вялікая тэрыторыя, аднастайная сваёй прыродай. Чорны. Магло здацца, што ні моладзь, якая тут сабралася, нічога больш не ўмела скакаць, ні музыка — іграць, акрамя гэтай аднастайнай полькі. Лобан. Поезд ішоў сваёй аднастайнай хадою. Пестрак.
2. Які выяўляецца ў аднолькавым гучанні; манатонны. А яшчэ запомніўся мне аднастайны і роўны шум пушчы, што стаяла ўся ў красе асенняга золата. Краўчанка. Спачатку.. [Антонік] не мог разабраць ні аднаго слова, галасы зліваліся ў аднастайны гул. Мележ.
3. Аднародны паводле складу, будовы. Глеба з аднастайнай структурай.
4. Падобны адзін на адзін; зроблены на адзін узор. Тоўстым пластом лёг на саламяных стрэхах снег і, здаецца, яшчэ ніжэй прыгінае да зямлі старасвецкія будынкі, шэрыя, нізкія, аднастайныя. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)