Грэ́чка ’грэчка’ (БРС). Параўн. рус.гре́чка, укр.гре́чка ’тс’. Усх.-слав.утварэнне ад *grьkъ ’грэк’. Гл. Шанскі, 1, Г, 169; Фасмер, 1, 457.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Дада́на ’від стаячага вулля’ (Сцяшк.). Утварэнне на базе вядомага ў гэтых гаворках словазлучэння дада́ныя ву́ллі ’вуллі без ножак’ («…без ножкаў, а на калкох»).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Лабуры́ ’стрыжні ў птушыным пер’і’, ’сцяблы ў лістах’ (ваўк., Сл. паўн.-зах.). Утварэнне з суфіксам -t/p-, гепетычна роднаснае да літ.lämbas ’націна’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
скла́дкаIж. Fálte f -, -n; Rúnzel f -, -n, Fúrche f -, -n (зморшчына);
скла́дка мясцо́васцігеал. Bódenwelle f -, -n, Geländefalte f;
скла́дкі зямно́й кары́геал.Érdfalten pl;
утварэ́нне скла́дак Fáltung f -;
глыбо́кая скла́дка tief éingelegte Fálte;
у скла́дку in Fálten;
скла́дка на штана́х Bügelfalte f;
у дро́бную скла́дку gefáltet
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Апавяда́чы, павяда́чы ’расказчык’ (Гарэц.). Параўн. укр. і польск. з суф. ‑ач. Бел. утварэнне ад апавядаць своеасаблівае, па ўзору іншых агентыўных назоўнікаў-прыметнікаў (анялісты, арганісты).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бальклі́вы ’карослівы, шурпаты (пра бульбу)’ (Жд.). Утварэнне ад бо́лька ’болька, ранка’ (Бяльк.). Параўн. і рус.дыял.бо́лька ’балючае месца, рана, балячка; кароста, фурункул’ (заходняе).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лешукі́ ’лесуны, лясныя нячысцікі’ (Нік. Няч.). Рэгіянальнае бел.утварэнне з суф. ‑ук ад леш- (параўн. гродз.ле́шы (Сл. паўн.-зах.), рус.леший < lěs‑jь).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ *Падкі́днік, подкіднік ’бабок трохлісты, Menyanthes trifoliata L.’ (Бейл.). Зыходзячы са словаўтваральнай структуры, утварэнне ад прыметніка *падкідны, які да кідаць (гл.); але семантычная матывацыя невядомая.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
АНАДЗІ́РАВАННЕ,
утварэнне плёнкі вокісу электрахімічным спосабам (электролізам) на паверхні метал, вырабаў. Пры анадзіраванні вырабы, апушчаныя ў электраліт, злучаюць з анодам крыніцы току. Вокісныя плёнкі (таўшчынёй 1—200 мкм) маюць павышаную цвёрдасць, гарача- і зносаўстойлівасць, электраізаляцыйныя ўласцівасці, моцна злучаюцца з металам, з’яўляюцца добрай асновай для лакафарбавых пакрыццяў. Анадзіруюць пераважна алюміній і яго сплавы. Анадзіраванне выкарыстоўваюць у машынабудаванні (для аховы вырабаў ад карозіі), прыладабудаванні (для аховы прылад ад мех. і хім. уздзеянняў і дэкар. ўпрыгажэння), самалётабудаванні і радыёэлектроніцы.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ДАРНАВА́ННЕ
(ад ням. Dorn метал. шып, дорн),
1) утварэнне адтуліны («прашыванне») у нагрэтым злітку для атрымання загатоўкі трубы.
2) Апрацоўка адтулін (каліброўка) для павышэння дакладнасці іх формы і памеру, памяншэння шурпатасці і ўмацавання паверхневага слоя. Робіцца ратацыйным дорнам на такарных, расточных і інш. станках. Асн. элемент ратацыйнага дорна — шарыкі (або ролікі) з загартаванай сталі, якія пры абкочванні бесперапынна прыціскаюцца да паверхні, што апрацоўваецца. На Беларусі комплекс ратацыйных дорнаў створаны пад кіраўніцтвам Я.Р.Канавалава (Залаты медаль на Лейпцыгскім кірмашы ў 1967).