сія́цельства, ‑а, н.

У дарэвалюцыйнай Расіі — тытулаванне князёў, графаў (ужывалася з займеннікамі «ваша», «яго», «іх»). Ваша сіяцельства.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ссыльнапасяле́нец, ‑нца, м.

У дарэвалюцыйнай Расіі — чалавек, які адбыў зняволенне і знаходзіцца на пасяленні ў аддаленых месцах.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

акало́дак, -дка, мн. -дкі, -дкаў, м.

1. Падраздзяленне пуцявой дыстанцыі (спец.).

Дарожны майстар акалодка.

2. Падраздзяленне паліцэйскага гарадскога ўчастка ў царскай Расіі (гіст.).

3. Лячэбны пункт пры воінскай часці (уст.).

|| прым. акало́дачны, -ая, -ае.

Акалодачны наглядчык, або акалодачны (наз.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

штабс-капіта́н, -а, мн. -ы, -аў, м.

У царскай арміі Расіі: афіцэрскі чын у пяхоце, артылерыі і інжынерных войсках, рангам вышэйшы за паручніка і ніжэйшы за капітана, а таксама асоба, якая мае гэты чын.

|| прым. штабс-капіта́нскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

протапрэсві́тэр, ‑а, м.

Галоўны свяшчэннік у некаторых вялікіх саборах, а ў дарэвалюцыйнай Расіі — у ваенным і прыдворным ведамствах.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыго́нніцтва, ‑а, н.

Грамадскі лад, заснаваны на прыгонным праве. Дзеянні рэвалюцыйных мас абумовілі падзенне прыгонніцтва ў Расіі. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перадзві́жнік, ‑а, м.

Перадавы, дэмакратычна настроены мастак-рэаліст другой паловы XIX ст. у Расіі, удзельнік перасовачных мастацкіх выставак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

высо́касць, ‑і, ж.

У дарэвалюцыйнай Расіі — тытулаванне некаторых членаў царскага дому (ужывалася з займеннікамі «ваша», «іх», «яго», «яе»).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гімна́зія, ‑і, ж.

У дарэвалюцыйнай Расіі і некаторых зарубежных краінах — агульнаадукацыйная сярэдняя навучальная ўстанова. Жаночая гімназія. Класічная гімназія.

[Ад грэч. gymnásion — месца для гімнастычных практыкаванняў.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трудаві́к, ‑а, м.

Гіст. У пачатку 20 ст. у дарэвалюцыйнай Расіі — член дробнабуржуазнай палітычнай арганізацыі, дэпутат Дзяржаўнай думы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)