паж, ‑а, м.
1. У сярэднія вякі — падлетак, юнак дваранскага роду, які служыў пры двары караля або буйнога феадала. Паж каралевы. // перан. Іран. Аб мужчыне, які аддана адносіцца да жанчыны, дагаджае ёй.
2. У царскай Расіі і краінах Заходняй Еўропы — малодшая прыдворная пасада.
3. У царскай Расіі — выхавальнік Пажскага корпуса.
[Фр. page.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адка́зны
1. verántwortlich; háftbar;
адка́зныя адно́сіны [ста́ўленне] да пра́цы verántwortungsbewusste Éinstellung zur Árbeit;
2. (важны) verántwortlich, verántwortungsvoll; entschéidend (рашучы);
адка́знае даручэ́нне verántwortungsvoller Áuftrag;
адка́зная паса́да ein verántwortlicher [gehóbener] Pósten
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
постI м.
1. (должность) паса́да, -ды ж., пост, род. паста́ м.;
2. воен. пост, род. паста́ м., мн. пасты́, -то́ў;
расста́вить посты́ расста́віць пасты́;
◊
на посту́ на пасту́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
Ánstellung
f -, -en
1) залічэ́нне на пра́цу
2) паса́да, ме́сца (працы)
óhne ~ sein — не мець пра́цы (пра служачых)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
магістра́т, ‑а, М ‑раце, м.
1. Гарадской ўпраўленне ў некаторых заходнееўрапейскіх краінах, а таксама будынак, у якім яно размяшчаецца.
2. Выбарнае ўпраўленне ў гарадах Расіі, ад Пятра І да 1885 г., якое ведала судова-адміністрацыйнымі і падатковымі справамі.
3. Гіст. Дзяржаўная пасада (консула, трыбуна і пад.) у Старажытным Рыме. // Асоба, якая займала гэту пасаду.
[Ад лац. magistratus — улада, кіраўніцтва.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
умацава́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. умацаваць і умацавацца.
2. Абарончае збудаванне; месца, дзе ўзведзены такія збудаванні. На світанні, пакінуўшы траншэі на ўзлеску, пяхота ўслед за танкамі рванулася цераз поле на варожыя ўмацаванні. «Звязда». Частка пасада, якая была побач з дзядзінцам, .. акружалася другой лініяй умацаванняў і называлася акольным горадам, або астрогам. Штыхаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыва́біць, -блю, -біш, -біць; -блены; зак.
1. каго (што). Імітуючы голас або прыцягваючы ўвагу якой-н. прынадай, паклікаць, прымусіць наблізіцца.
П. глушца.
П. ваўка.
2. каго-што. Прымусіць звярнуць увагу на што-н. або прыйсці куды-н.
Святло ў акне прывабіла нас.
Пах смажанага прывабіў мяне на кухню.
3. каго (што). Выклікаць да сябе сімпатыю, прыхільнасць, станоўчыя адносіны.
П. сваёй знешнасцю.
4. перан., каго (што). Стаць для каго-н. заманлівым, прыемным.
Яго прывабіла добрая пасада.
|| незак. прыва́бліваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. прыва́бліванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
цёплы, -ая, -ае.
1. Які мае тэмпературу, сярэднюю паміж гарачым і халодным.
Цёплая вада.
Ц. вецер.
Цёплае надвор’е.
2. 3 высокай сярэднегадавой тэмпературай.
Ц. клімат.
Цёплыя краіны.
3. Які добра засцерагае ад холаду.
Цёплая хустка.
4. перан. Які вызначаецца душэўнай цеплынёй; сардэчны, прыязны, добразычлівы.
Цёплыя словы.
Цёплыя адносіны.
5. перан. Мяккі, прыемны для зроку.
Цёплыя фарбы восені.
◊
Цёплае месца — выгадная пасада.
|| наз. цеплата́, -ы́, ДМ -лаце́, ж. (да 1, 2, 4 і 5 знач.).
|| прым. цёпленькі, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Ка́федра ’ўзвышэнне, памост для лектара або прамоўцы’; ’аб’яднанне выкладчыкаў і навуковых работнікаў адной або некалькіх блізкіх навуковых дысцыплін у вышэйшай навучальнай установе’; ’пасада епіскапа, які кіруе епархіяй (першапачаткова — крэсла ў царкве для епіскапа)’ (ТСБМ). У царкоўным значэнні гэта запазычанне, як мяркуе Шанскі, 2, К, 100–101, з с.-грэч. і ў форме катедра ўпершыню адзначаецца ў Бярынды. Але форма катедра адлюстроўвае, хутчэй, лац. форму cathedra (< грэч.). Параўн. адносна ўплыву на націск слова лац. мовы (ка́федра замест старога кафе́дра) Фасмер, 2, 212. Сучасныя формы слова сустракаюцца з 1686 г. (ка́федра). Гл. Шанскі, там жа.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
губерна́тар
(польск. gubernator, ад лац. gubernator = правіцель)
1) начальнік асноўнай адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкі, напр. губерні ў Расійскай імперыі, штата ў ЗША;
2) пасада кіраўнікоў некаторых абласных адміністрацый у Расійскай Федэрацыі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)