замацаваны на мясцовасці пункт, становішча якога вызначана ў пэўнай сістэме каардынат і вышынь на падставе геад. вымярэнняў. Каардынаты геадэзічнага пункта вызначаюцца метадамі трыянгуляцыі, паліганаметрыі, трылатэрацыі, вышыні — метадамі геам. нівеліравання (І—IV класаў). Геадэзічныя пункты абазначаюцца і замацоўваюцца на мясцовасці геадэзічнымі знакамі. Іх сістэма ўтварае геадэзічную сетку, якая служыць асновай тапагр. вывучэння зямной паверхні і розных геад. вымярэнняў.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
бала́ст
(англ. ballast)
1) спецыяльны груз для забеспячэння правільнай асадкі і ўстойлівасці судна, для рэгулявання вышыні палёту аэрастата;
2) шчэбень або пясок, якім засыпаюць чыгуначнае палатно;
3) перан. тое, што з’яўляецца лішнім, непатрэбным.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
унісо́н
(іт. unisono, ад лац. unus = адзін + sonus = гук)
1) муз. сугучча з двух або некалькіх гукаў аднолькавай вышыні (напр. спяваць ва ў.);
2) перан. зладжанасць якіх-н. учынкаў (напр. дзейнічаць ва ў.).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Situatión
f -, -en сітуа́цыя, стано́вішча, абста́віны, вару́нкі
die ~ erfássen — усвядо́міць [уразуме́ць] сабе́ стано́вішча
der ~ gewáchsen sein — быць на вышыні́, спра́віцца са стано́вішчам
die ~ méistern — быць гаспадаро́м стано́вішча
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
аэрабіясфе́ра
(ад аэра- + біясфера)
прыземны слой атмасферы (да вышыні 6 — 7 км), у якім пастаянна прысутнічаюць жывыя арганізмы і дзе яны пры пэўных умовах здольныя нармальна жыць і размнажацца.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
альт, ‑а, М альце; мн. альты, ‑оў, м.
1. Нізкі дзіцячы або жаночы голас. Вучань звонкім альтам адказваў, а.. [настаўніца] папраўляла яго меладычным галаском.Ермаловіч.Гэтыя начныя хоры складаліся галоўным чынам з дзявочых альтоў і дыскантоў.Васілевіч.// Той, хто спявае такім голасам. Малады зычны альт выводзіў пявучыя мелодыі арыі.Гартны.
2. Другая па вышыні партыя шматгалосага музычнага твора.
3. Музычны смычковы або медны духавы інструмент нізкага рэгістру.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
штурмаві́к, ‑а, м.
1. Тып ваеннага самалёта, прызначаны для знішчэння сіл праціўніка з невялікай вышыні. Амаль датыкаючыся верхавін.. дрэў, зноў прайшлі штурмавікі.Шамякін.
2. Салдат, які ўдзельнічае ў штурме. Моўчкі слухаюць іх [цымбалы] мужыкі, Рукі зброю намацваюць самі. Пагражаюць штурмавікі Паіграць на цымбалах штыкамі.Куляшоў.
3. Член нацысцкай ваенізаванай арганізацыі ў фашысцкай Германіі. Пад грушай маладой Рыдлёўкамі капалі немцы дол. Збіраліся хаваць штурмавіка Вільгельма Фішара.Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
строй¹, -ю, М страі́і стро́і, мн. страі́, страёў і стро́і, -яў, м.
1.М страі́, мн. страі́, страёў. Шарэнга людзей, а таксама воінская часць, пастроеная радамі; шых, шыхт.
Ісці строем.
Аб’явіць загад перад строем.
2.М страі́, мн. страі́, страёў. Рад прадметаў, размешчаных у адну лінію.
С. бярозак ля дарогі.
3.М стро́і, мн. стро́і, -яў. Суадносіны тонаў па вышыні, якія ўтвараюць пэўную сістэму.
Мажорны, мінорны с.
4.М стро́і, мн. стро́і, -яў. У паэзіі: пабудова паэтычнага твора, яго эмацыянальная афарбоўка.
Асаблівасці паэтычнага строю песень.
◊
Выбыць са строю — стаць непрыгодным для выканання якіх-н. абавязкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
level2[ˈlevl]adj.
1. ро́ўны; пло́скі; гарызанта́льны;
a level surface пло́ская паве́рхня
2. ро́ўны;
be level with быць адно́лькавай вышыні́, адно́лькавага ўзро́ўню;
The river was level with the banks. Рака была ўровень з берагамі.
3. ро́ўны, спако́йны; ураўнава́жаны;
a level voice ро́ўны, спако́йны го́лас;
keep a level head застава́цца спако́йным, не панікава́ць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
каніце́ль, ‑і, ж.
1. Вельмі тонкая металічная, звычайна залатая або сярэбраная, ніць для вышывання. На Мсціслава і пана Адама пацягнуўся з вышыні паток струменьчыкаў, падобных на залацістую каніцель, аблытаў іх, зрабіў залацістыя валасы Маеўскага рыжымі.Караткевіч.
2.перан.Разм. Нудная зацяжная справа, валакіта. — Бачыш, у брыгадзе і з ворывам дрэнь, і з фермай не клеіцца, і з куратнікам каніцель.Гурскі.// Дарэмная трата часу.
•••
Цягнуць (разводзіць) каніцельгл. цягнуць.
[Фр. cannetille.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)