ша́ўкаць
‘шамкаць; ціха і неразборліва гаварыць што-небудзь і без прамога дапаўнення’
дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
ша́ўкаю |
ша́ўкаем |
| 2-я ас. |
ша́ўкаеш |
ша́ўкаеце |
| 3-я ас. |
ша́ўкае |
ша́ўкаюць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
ша́ўкаў |
ша́ўкалі |
| ж. |
ша́ўкала |
| н. |
ша́ўкала |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
ша́ўкай |
ша́ўкайце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
ша́ўкаючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
◎ Нашэ́мацца ’многа надзець на сябе’, пашамкаць ’нацягнуць’ (ТС). Утворана паводле распаўсюджанай семантычнай мадэлі экспрэсіўных дзеясловаў ’многа надзець’ < ’марудна варухацца, выдаваць ціхія гукі’, параўн. нашукацца, натужацца ’тс’ і пад., у якасці зыходных дзеясловаў могуць выступаць шэмкацца ’корпацца’, шамкаць ’корпаць’ (ТС) і гукапераймальны комплекс там‑ (там‑), параўн. шэмеляхнуць ’перакуліць’, шамятиць ’ціха есці’ і пад., прадстаўлены, магчыма, і ў славенскім адпаведніку našemiti ’прыбраць, безгустоўна упрыгожыць, надзець маску’ ад šemiti ’прыбіраць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)