чаргава́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. чаргаваць і стан паводле знач. дзеясл. чаргавацца. Рух, дзеянне ў апавяданні перадаецца амаль выключна зменай, чаргаваннем настрояў героя і развіццём думкі. Каваленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

rotate [rəʊˈteɪt] v.

1. (about/around) круці́ць; круці́цца; варо́чаць; варо́чацца;

rotate a wheel круці́ць ко́ла

2. чаргава́ць; чаргава́цца; змяня́цца па чарзе́

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

wymieniać się

незак.

1. абменьвацца;

2. лінгв.. чаргавацца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

przeplatać się

незак.

1. пераплятацца;

2. перамяжацца; чаргавацца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

bwechseln

1.

vt мяня́ць; рабі́ць разнаста́йным

2.

vi мяня́цца; чаргава́цца (адзін з адным)

3.

(sich)

(mit D) мяня́цца, чаргава́цца (з кім-н.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Межава́ць ’пракладваць межы’, ’быць сумежным’, ’чаргавацца’ (ТСБМ; малар., Выг. дыс.), докш. межава́цца, тураў. межова́цца ’мець агульную мяжу, суседнічаць’ (Сл. ПЗБ, ТС), укр. межува́ти(ся), рус. межева́ть, ст.-рус. межевати ’тс’, в.-луж. mjezować, чэш. старое mezovati ’гранічыць’, балг. межо̀вам ’працую ў талацэ’. Відаць, старое паўн.-слав. утварэнне з суфіксам ‑ova‑ ад мяжа́ (гл.). Сюды ж межавік ’каморнік’ (Бяльк.), якое з рус. межевик ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

змяні́цца

1. sich verändern;

абста́віны змяні́ліся die mstände hben sich verändert;

2. (мяняцца, чаргавацца); bgelöst wrden;

караву́л змяні́ўся die Psten wurden bgelöst;

змяні́цца з тва́ру die Frbe wchseln

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

межава́цца, мяжуюся, мяжуешся, мяжуецца; незак.

1. з чым і без дап. Мець агульную мяжу, быць сумежным. Мяжуюцца сенажаці суседзяў. Сталовы пакой мяжуецца з кухняй. □ Жыта межавалася з бульбаю, ячмень з грэчкаю і пры аўсе ліпела палоска льну. Чорны. // перан.; з чым. Быць блізкім да чаго‑н. Даверлівасць .. да знаёмых і таварышаў межавалася з дзіцячай непасрэднасцю і наіўнасцю. Хведаровіч.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), з чым. Перамяжоўвацца, чаргавацца. Любіць [янот] вялікія пералескі, якія мяжуюцца з паплавамі. В. Вольскі. [Слабодкі] забудоўваюцца без плана.. Даўжэзныя баракі мяжуюцца з наспех збітымі хацінамі і зямлянкамі. Жычка.

3. Зал. да межаваць (у 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

interchange

[,ɪntərˈtʃeɪndʒ]

1.

v.

1) замяня́цца, мяня́цца між сабо́ю

2) абме́ньваць (-ца) (падару́нкамі)

3) зьмяня́ць (-ца), чаргава́цца

2.

n.

1) перастано́ўка f., пераста́ўленьне n.і́тараў у сло́ве)

2) абме́н -у m.

3) Gram. чаргава́ньне n., зьме́на f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Ту́мны ‘мутны, няясны, матавы, без бляску’ (ТС), ‘млявы, вялы’: ена ужэ тумная пасля работы (маз., ГЧ), ту́мно ‘змрочна, няясна, мутна, туманна, цьмяна’ (ТС, ПСл; жытк., Жыв. НС), ‘хмурна’, ‘млосна’ (ЛМТ). Відаць, звязана з цьмяны (гл.), параўн. укр. дыял. тмя́ний ‘зацемнены, матавы’; ‘сумны, нудны’, што да тма ‘цемра’ (ЕСУМ, 5, 691), ст.-бел. тьма, тма ‘тс’, якія, паводле Бузука (ЗІФВ УАН, 13–14, 278), могуць чаргавацца з коранем тум‑, параўн. укр. тума́ ‘хмуры, маўклівы чалавек’, а таксама рус. дыял. ту́мный ‘сумны, журботны’, польск. дыял. tumny ‘поўны, тлусты’ < і.-е. *tou̯m‑/*teu̯m‑, гл. роднаснае літ. tumà ‘мутнасць’, tumė́ti ‘мутнець’, лат. tumêt ‘гусцець’, ‘збірацца (пра дажджавыя аблокі)’, tumuļat ‘(пра неба) паволі пакрывацца хмарамі’ і інш., паводле Смачыньскага (694), узыходзяць да і.-е. *tu̯em‑ ‘набрыняць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)