чарапа́ха

назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. чарапа́ха чарапа́хі
Р. чарапа́хі чарапа́х
Д. чарапа́се чарапа́хам
В. чарапа́ху чарапа́х
Т. чарапа́хай
чарапа́хаю		 чарапа́хамі
М. чарапа́се чарапа́хах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

чарапа́хавы, ‑ая, ‑ае.

1. Прыгатаваны з чарапахі (у 1 знач.). Чарапахавы суп.

2. Зроблены з чарапахі (у 2 знач.). Чарапахавы грэбень.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

надло́бны, ‑ая, ‑ае.

Які знаходзіцца над ілбом. Надлобны шчыт чарапахі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чарапашаня́ і чарапашанё, ‑няці; мн. ‑няты, ‑нят; н.

Дзіцяня чарапахі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

carapace

[ˈkærəpeɪs]

n.

па́нцыр -а m. (чарапа́хі, сьлімака́)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

паўзу́н, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Той, хто не ўмее яшчэ хадзіць, а толькі поўзае (разм.).

2. Дэталь механізма, якая слізгаецца ўзад і ўперад па чым-н. у прамалінейным напрамку (спец.).

3. мн. Клас пазваночных жывёл, якія перамяшчаюцца пераважна паўзком (змеі, яшчаркі, кракадзілы, чарапахі).

|| прым. паўзу́нны, -ая, -ае (да 2 знач.; спец.).

П. механізм.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Schále

f -, -n

1) шкарлупі́на; шалупі́нне, ску́рка

2) ку́бак

3) ша́ля (вагаў)

4) па́нцыр чарапа́хі

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

яйцо́, -а́, мн. я́йцы і (з ліч. 2, 3, 4) яйцы́, яе́ц, н.

1. Жаночая палавая клетка чалавека, якая развіваецца ў новы арганізм пасля апладнення; яйцаклетка.

2. У птушак, паўзуноў і яйцародных млекакормячых: такая клетка авальнай формы ў шкарлупіне, абалонцы.

Несці яйцы.

Качынае я.

Я. чарапахі.

Змяінае я.

3. Прадмет такой формы.

Крыштальнае я. (прадмет упрыгожання).

4. У насякомых: такая клетка ў выглядзе невялікіх крупінак.

Мурашыныя яйцы.

5. Курыныя яйцы як прадукт харчавання.

Крутое я.

|| памянш. яе́чка, -а, мн. -і, -чак (да 2—5 знач.).

|| прым. яе́чны, -ая, -ае (да 2 і 5 знач.).

Яечнае мыла (прыгатаванае з курыных яец).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

БАХУКЕЛА́Т,

заказнік на ПдУ Ірана, каля граніцы з Пакістанам, на прыбярэжнай раўніне Гермсір. Засн. Ў 1971. Пл. 395 тыс. га. Месцы росту веернай і фінікавай пальмаў, зараснікі тамарыску, акацый, мангравая і галафітная расліннасць. Ахова балотнага кракадзіла, шэрага варана, зялёнай марской чарапахі; трапляюцца джэйран, мангуст. Месца жыхарства і гнездавання шматлікіх (каля 200) відаў птушак.

т. 2, с. 359

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

skorupa

ж.

1. шкарлупіна;

skorupa orzecha — шкарлупіна арэха;

2. панцыр;

skorupa żółwia — панцыр чарапахі;

3. чарапок;

4. кара;

skorupa ziemska — зямная кара

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)