Fige

f -, -n

1) інжы́р, смо́ква, фі́га

2) груб. фі́га, ду́ля, ку́кіш

j-m ine ~ zigen [wisen*] — паказа́ць каму́-н. фі́гу [ду́лю]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

фи́гаI ж., бот. фі́га, -гі ж.; (плод — ещё) інжы́р, -ру м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ахо́рац ’дуля, фіга’ (Касп., ЭШ рук.). Няясна. Магчыма, сюды ж рус. охора́т ’чалавек, худы на выгляд’, пск., цвяр., асташ. (КСРНГ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ку́кіш, ‑а, м.

Разм. Складзеная ў кулак рука з прасунутым вялікім пальцам паміж указальным і сярэднім як грубы жэст у знак здзеку, пагардлівай адмовы; фіга.

•••

Кукіш з’есці гл. з’есці.

Кукіш з маслам — зусім нічога (не даць, не зарабіць, не атрымаць і пад.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

figa

fig|a

ж.

1. фіга; інжыр;

2. жарт. фіга, дуля, кукіш;

pokazać ~ę — паказаць фігу (дулю);

~a z makiem! — дулю!; дуля з макам!

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

фи́гаII (кукиш) разг. фі́га, -гі ж., ду́ля, -лі ж.;

показа́ть фи́гу паказа́ць фі́гу (ду́лю).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

інжы́р, ‑а і ‑у, м.

1. ‑а. Паўднёвае пладовае дрэва сямейства тутавых; фігавае дрэва, смакоўніца.

2. ‑у. Салодкі мясісты плод гэтага дрэва; фіга, смоква, вінная ягада. / у знач. зб. У гэты час старая служанка прынесла віно і драўляную талерку з сушаным інжырам і рознымі яшчэ прысмакамі. Самуйлёнак.

[Перс.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

П’янто́с лаянк. ’п’яніца’ (лаг., Жд. 2; слуц., Жыв. НС). Вытворнае ад п’я́ны (гл.) пры дапамозе экспрэсіўнага фарманта ‑(т)ос, параўн. фіґос (ад фі́ґа) у выразе: фіґос пад нос (Воўк-Лев., Татарк., 155).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ду́ля

1. сад., обл. ду́ля, -лі ж.;

2. (кукиш) прост. ду́ля, -лі ж., фі́га, -гі ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ны́г̌а ’нешта малое, фіга’ (ТС). Відаць, запазычана з польск. nyga ’рэшта, рэштка’ (Dać komu wypić nygę = to, co pozostało w kieliszku), што ў сваю чаргу з ням. Neige ’рэшткі пітва’, параўн. Варш. сл., 3, 428.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)