пафы́ркаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Фыркаць некаторы час; фыркнуць некалькі разоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сапці́ schnáufen vi; prústen vi (фыркаць)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
parskać
незак. пырхаць; фыркаць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
пафы́ркваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Час ад часу, злёгку фыркаць. Чуваць было, як .. [коні] хрумаюць, жуючы нешта, і ціха пафыркваюць. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зафы́ркаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разм. Пачаць фыркаць. // Фыркнуць некалькі разоў запар. Сабака зафыркаў і зноў заскуголіў, ціха, задаволена. Жычка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
по́рскать несов., обл.
1. (от смеха) фы́ркаць, пы́рскаць;
2. (стремительно вспархивать) пы́рхаць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
фы́рканне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. фыркаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Цішыню парушалі сваім хрумстаннем і фырканнем абозныя коні. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
По́рскаць ’фыркаць, як конь’, ’паказваць незадавальненне’, ’пыхаць’, ’фыркаць са смеху’ (Касп., Нас., Байк. і Некр.; віл., беласт., Сл. ПЗБ), порс! — дня перадачы фыркання, чыхання і пад. (Нас.). Прасл. *pъrskati, утворанае ад гукапераймання з асноўнай семантыкай ’пырскаць; фыркаць’, што адлюстравалася ў варыянтнай аснове *porx‑/*pors ‑/*pъrsk‑ (Куркіна, Этимология–1994–1996, 48), параўн. укр. по́рскати ’тс’, рус. по́рскать ’пырскаць’, ’фыркаць са смеху’, польск., в.-луж. parskać ’фыркаць, пырскаць’, н.-луж. porskaś ’тс’, чэш. prskati ’тс’, славац. prskať ’тс’, pŕchať ’крапіць’, славен. prhati ’пырскаць’. Роднасныя і.-е. формы — літ. pùrst ’пырх’, purslas ’слінная пена’, purkiti, purkšti ’фыркаць, пырскаць, імжэць’, лат. pùrskât ’фыркаць. пырскаць, імжэць’, ст.-ісл. fors ’вадапад’, хец. papparš ’пырскаць, апырскваць’, ст.-інд. pŕsat‑ ’кропля’, тахар. A, тахар. B pärs‑ ’пакрапіць’, што ўзыходзяць да і.-е. *pers‑/*porso‑ ’марасіць’ > ’пырскаць’, ’дробна сыпаць, абсыпаць’ (Фасмер, 3, 333; Бязлай, 3, 119; Сной, 496; Шустар-Шэўц, 1137).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
расфы́ркацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм.
1. Пачаць гучна і многа фыркаць. Конь расфыркаўся.
2. перан. Пачаць гаварыць з раздражненнем, паказваючы сваё незадавальненне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Са́рпаць ’храпці, фыркаць’ (Нас., Бяльк., Юрч.), сарпану́ць ’разануць, ударыць нажом’ (Бяльк., Юрч.), сарн ’пра фырканне (коней)’ (мсцісл., Нар. лекс.), са́рпанне ’ўсхрап, фырканне’ (Гарэц.). Рус. дыял. са́рпаць ’тс’, выкл. сарп ’фырк!’. Гукапераймальнае (Фасмер, 3, 563). Параўн. яшчэ укр. са́ркати, са́рчати ’фыркаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)