Verbum

даміно́¹, нескл., н.

Гульня, у якой трэба выкласці 28 пластмасавых або касцяных пласцінак, на якіх нанесены ачкі, а таксама самі пласцінкі.

Гуляць у д.

шыньён, -а, мн. -ы, -аў, м.

Жаночая прычоска з накладнымі кудзерамі з натуральных або штучных валасоў, а таксама самі такія валасы.

|| прым. шыньёнавы, -ая, -ае.

сам, само́га, м. сама́, само́й, ж.; само́, само́га, н.; мн. са́мі, самі́х, займ. азнач.

1. Ужыв., каб падкрэсліць, што хто-н. асабіста выконвае дзеянне або адчувае на сабе яго.

С. тата гнаў каня.

Такую навіну трэба паведаміць ёй самой.

2. Ужыв., каб падкрэсліць, што дзеянне выконваецца асобай або прадметам самастойна, без чыёй-н. дапамогі.

Сяляне самі ўправіліся са жнівом.

С. (сама, само, самі) па сабе (адвольна, незалежна ні ад кога). С. (сама, само, самі) сабе (адзін, адна, адно, без нікога).

3. Ужыв. для падкрэслівання важнасці, значнасці асобы або прадмета.

С. аграном прыехаў на поле.

4. У спалучэнні з назоўнікамі з якасным знач. падкрэсліваюць наяўнасць вышэйшай ступені якасці ў прадмеце.

Прагулкі на лыжах — гэта само здароўе.

◊

Сам не свой — аб стане разгубленасці, роспачы, адчаю, непакою.

Само сабой зразумела — не выклікае ніякага сумнення.

кізі́л, -у, м.

Паўднёвае дрэва або куст з сакавітымі кіславата-салодкімі чырвонымі пладамі, а таксама самі плады гэтай расліны.

|| прым. кізі́лавы, -ая, -ае і кізі́льны, -ая, -ае.

абляпі́ха, -і, ДМ -ляпісе, ж.

Высокая калючая кустовая расліна з ядомымі кіславатымі ягадамі, а таксама самі ягады.

Варэнне з абляпіхі.

|| прым. абляпі́хавы, -ая, -ае.

А. алей.

ту́пат, -у, М -паце, м.

Стук, шум ад удараў ног аб цвёрдую паверхню чаго-н. пры хадзьбе, бегу і пад., а таксама самі такія ўдары.

Чуўся конскі т.

прагма́тыка, -і, ДМ -тыцы, ж.

У семіётыцы, мовазнаўстве: кірунак, які вывучае адносіны паміж сродкамі мовы і тымі, хто гэтымі сродкамі карыстаецца; самі такія адносіны.

|| прым. прагматы́чны, -ая, -ае.

фартыфіка́цыя, -і, ж.

1. Навука аб умацаванні вайсковых пазіцый і спосабах абароны ад сродкаў паражэння.

2. Узвядзенне ваенна-інжынерных збудаванняў, а таксама самі такія збудаванні.

Палявая ф.

|| прым. фартыфікацы́йны, -ая, -ае.