Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ДЗІ́КАЯ ПРЫРО́ДА,
участкі прыроднага асяроддзя, не парушаныя гасп. дзейнасцю чалавека, на якія ён уплывае толькі як біял. істота або апасродкавана праз глабальныя змены на Зямлі. Паняцце Дз.п. адноснае ў сувязі з хуткім пашырэннем і інтэнсіфікацыяй антрапагеннага ўздзеяння на прыроду ва ўсім свеце і тым, што яго вынікі фіксуюцца практычна ў любым з куткоў Зямнога шара. Беларусь практычна ўся знаходзіцца ў зоне такога ўплыву. Эталонныя ўчасткі яе вылучаюцца і ахоўваюцца ў якасці помнікаў прыроды, уваходзяць у склад заказнікаў, запаведнікаў, выкарыстоўваюцца для арганізацыі маніторынгу.
4. Вярнуцца да жыцця, дзейнасці, аднавіць жыццёвыя працэсы.
Прырода абудзілася да новага жыцця.
|| незак.абуджа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
уро́да, -ы, Д -дзе.
1.мн. -ы, уро́д, м. і ж. Чалавек з фізічным недахопам, брыдкім абліччам.
2.ж. Натура, характар; прырода.
Такая ўжо яго ў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
przyroda
przyrod|a
ж.прырода;
ochrona ~y — ахова прыроды;
~a żywa — жывая прырода;
~a martwa — мёртвая прырода;
studiować ~ę — вывучаць прыроду
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Нату́ра ’характар’ (Яруш., Некр., Бяльк., Пятк. 2, Сл. ПЗБ, ТС), ’прырода, характар’ (Рам., Гарэц.), ’упартасць’ (Нас.), ст.-бел.натура ’прырода; характар’ (1580 г.) < ст.-польск.natura (з 1461 г.) < лац.natura ’прырода, характар і інш.’ (Булыка, Лекс. запазыч., 139). Гл. таксама Кюнэ (Poln., 90), які лічыць сучаснае бел.натура запазычаннем з польскай.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
environment[ɪnˈvaɪrənmənt]n.
1. асяро́ддзе, асяро́дак, акружэ́нне, атачэ́нне
2. the environment навако́льны свет, прыро́да
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)