◎ Прасвірэ́джваць ’прарываць, прарэджваць (папр., буракі)’ (навагр., Сцяшк. Сл.). Нейкая кантамінацыя. Магчыма, польск. świdrzyć ’свідраваць’ і ‑рэджваць (< рэдкі), ці ў сувязі з свірэпа. свірніка ’сурэпка’ (гл.) як пустазелле.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Рэ́дкі ’вадзяністы; не густы; не часты’ (ТСБМ, Байк. і Некр., Жд. 3, Жыв. НС, Нас., ПСл, Сл. ПЗБ, ТС, Ян.), рэ́дкій ’тс’ (Бяльк.); рэ́дкі ’рэдкая бульба (суп)’ (Мат. Гом.), рэ́дкія ’тс’ (Нар. словатв.), ’тс’ (Сцяшк. МГ), ’тс’ (Шатал.), рэдкае ’тс’ (ЛА, 4), рэ́дкое ’тс’ (ТС), сюды ж рэ́дзіць ’рабіць рэдкім, прарэджваць’ (ТСБМ, Касп.), рэ́джаный ’прарэджаны’ (Юрч. СНЛ). Укр. рідкий, рус. ре́дкий, польск. rzadki, палаб. rjodke, н.-луж., в.-луж. rědki, чэш. řídký, славац. riedky, славен. rédek, серб. і харв. ре́дак, макед. редок, балг. рядък, ст.-слав. рѣдъкъ. Прасл. *rědъkъ. Роднасн. літ. rẽtas ’рэдкі’, лат. rets ’тс’, лац. rēte ’мярэжа’ (Фасмер, 3, 458; Махэк₂, 532; Сной, 529).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

thin​2 [θɪn] v.

1. рабі́ць то́нкім; рабі́цца то́нкім

2. завастра́ць, вастры́ць;

thin a pencil вастры́ць ало́вак

3. прарэ́джваць (пасевы)

4. радзе́ць, радчэ́ць;

a head thinned of hair галава́, яка́я лысе́е

5. скарача́ць; скарача́цца (па колькасці); пусце́ць, рабі́цца бязлю́дным;

The village thinned. Вёска апусцела.

6. разбаўля́ць; рассе́йвацца;

The fog is thinning. Туман падымаецца.

thin away [ˌθɪnəˈweɪ] phr. v. рабі́ць танчэ́йшым; рабі́цца танчэ́йшым; худзе́ць

thin down [ˌθɪnˈdaʊn] phr. v.

1. = thin away 2. скарача́ць; скарача́цца (пра колькасць);

The village thinned down. Вёска абязлюдзела.

3. разбаўля́ць;

thin down the paint разбаўля́ць фа́рбу

4. рабі́ць худы́м;

This diet will thin you down. На гэтай дыеце вы пахудзееце.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

thin

[Өɪn]

1.

adj.

1) то́нкі, це́нкі

thin paper — то́нкая папе́ра

thin wire — то́нкі дрот

2) худы́, шчу́плы

a thin person — худа́я асо́ба

3) рэ́дкі

He has thin hair — У яго́ рэ́дкія валасы́

4) невялі́кі

a thin audience — мала́я ко́лькасьць гледачо́ў або́ слухачо́ў

5) рэ́дкі, разба́ўлены

thin milk — рэ́дкае малако́

6) то́нкі, це́нкі, слабы́

thin voice — то́нкі го́лас

7) Figur. слабы́, неперакана́ўчы

a thin excuse — неперакана́ўчая адгаво́рка

2.

adv.

то́нка, це́нка; рэ́дка; шчу́пла

3.

v.t.

рабіць танчэ́йшым, радзе́йшым

а) разрэ́джваць

б) прарэ́джваць

to thin a row of beets — прарэ́дзіць радо́к бурако́ў

4.

v.i.

1) тане́ць, танчэ́ць

2) радзе́ць

3) пусьце́ць (пра ме́сца); ме́ншаць (пра нато́ўп)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Ра́дзіць 1 ’настройваць’: radzić krosny ’укідаць у ніты і бёрда і затыкаць’ (Варл.), радзі́ць ’прыбіраць, упрыгожваць’, радзі́цца ’прыбірацца, апранацца’ (ТС), ст.-бел. радити ’падрыхтоўваць’ (Аповесць пра Трыплана). Сюды ж раджаный ’падрыхтаваны для ткацтва’, ’вытканы з узорамі’ (Юрч. СНЛ), рус. ряди́ться ’святочна апранацца’, укр. ряди́тися ’збірацца’, ’рыхтавацца’. Да прасл. *rędъ (> бел. рад 1), *ręditi, першапачатковым значэннем якога было, відаць, ’прыводзіць у парадак’, ’парадкаваць’, параўн. укр. ряди́ти ’парадкаваць’, ’прыводзіць у належны выгляд’, в.-луж. rjadować ’ставіць у рад’, ’прыводзіць у парадак’, серб. ре́дити, харв. réditi ’тс’, балг. редя́ ’тс’. Развіццё семантыкі ішло наступным чынам: ’ставіць у рад’ > ’парадкаваць’ > ’упрыгожваць’.

Ра́дзіць 2 ’даваць раду’ (ТСБМ, Нас., Бяльк., навагр., ашм., ваўк., Сл. ПЗБ; Гарэц., Мал., Шпіл., Бес.), ’рабіць’ (Ян.), ра́дзіцца ’прасіць рады’, ’мець раду, раіцца’ (ТСБМ, Нас., Сл. ПЗБ), ра́дца ’той, хто раіць, дарадца’ (ТСБМ, Нас.), ст.-бел. радити ’раіць’, укр. ра́дити ’даваць параду’, ’разам абмяркоўваць пытанні’, ’шукаць выйсця’, польск. radzić ’раіць, абмяркоўваць’, radzić się ’радзіцца’, в.-луж. radzić ’раіць’, чэш. řadiť ’тс’. Да ра́да (гл.), якое з’явілася на аснове значэння ’рабіць’.

Радзі́ць 1 ’нараджаць’, ’даваць ураджай’ (ТСБМ, Варл.), родзі́ць ’тс’ (ТС), ’весціся’ (смарг., Сл. ПЗБ), радзі́ць, родзі́ці, роды́ты ’нарадзіць’, ’урадзіць’ (калінк., навагр., лід., свісл., віл., в.-дзв., пруж., бяроз., Сл. ПЗБ), радзі́цца ’нарадзіцца’, ’даваць ураджай’ (ТСБМ, Сцяшк. Сл.), рус. роди́ть, укр. роди́ти, польск. rodzić, палаб. rudi să (3 ас. адз. л. цяп. ч.), в.-луж. rodźić, н.-луж. roźiś, чэш. roditi, славац. rodiť, серб. ро̀дити, харв. roditi, славен. roditi, макед. роди, балг. родя, ст.-слав. родити. Прасл. *roditi, звязана з род 1 (гл.), параўн. лат. radît ’радзіць, тварыць’, rads ’родзіч, радня, род’, далейшыя сувязі з ст.-інд. várdhati ’памнажацца, павялічвацца, набываць сілу’ (Фасмер, 3, 492; Бязлай, 3, 190; Шустар-Шэўц, 2, 1230; БЕР, 6, 146).

Радзі́ць 2 ’прарэджваць’ (смарг., брасл., Сл. ПЗБ; Юрч. СНЛ), ’рэдка сеяць’ (Варл.), радча́ны ’прарэджаны’ (докш., Сл. ПЗБ). Ад рад 1 (гл.) з пачатковым значэннем ’фарміраваць рады’ або ад рэдкі (гл.), г. зн. ’рабіць радзей’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)