сельхознало́г (сельскохозя́йственный нало́г) сельгаспада́так, -тку м. (сельскагаспада́рчы пада́так).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
харчпада́так, -тку м., ист. (харчо́вы пада́так) проднало́г (продово́льственный нало́г)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
проднало́г (продово́льственный нало́г) ист. харчпада́так, -тку м. (харчо́вы пада́так).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пропорциона́льный прапарцыяна́льны;
пря́мо пропорциона́льные величи́ны мат. пра́ма прапарцыяна́льныя велічы́ні;
пропорциона́льный нало́г эк. прапарцыяна́льны пада́так.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
обложе́ние ср.
1. (налог) абклада́нне, -ння ср., аблажэ́нне, -ння ср.;
2. воен. абло́га, -гі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прогресси́вный в разн. знач. прагрэсі́ўны;
прогресси́вный нало́г эк. прагрэсі́ўны пада́так;
прогресси́вный парали́ч мед. прагрэсі́ўны пара́ліч (пара́люш);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Налажы́цца ’прывучыцца, прыстасавацца’ (Нас.), ’прызвычаіцца, прывыкнуць’: Ты хлопец цэпкі, скора наложышся рабіць як трэба (Кудравец), параўн. польск. nałożyć się ’тс’, параўн. рус. наложи́ть ’шчыра працаваць, займацца чым-небудзь’. Ад налажы́ць ’схіліць, прывучыць’, параўн. з іншым вакалізмам наляга́ць, нале́гчы ’рабіць намаганне; насядаць’. Гл. налог, налога.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Налажы́ць, у выразе: налажы́ць галаво́ю ’панесці смерць, памерці’, параўн.: Баба варажыла, пакуль галавою налажыла (Янк. БП); И коникоў потрацишь, и сам голоўкой наложышь (Шн.), укр. наложи́ти голово́ю, душе́ю ’ахвяраваць жыццём, загубіць жыццё, душу; скласці галаву’, польск. nałożyć głową, zdrowiem, życiem ’заплаціць галавой, здароўем, жыццём’. Развіццё значэння дзеяслова налажы́ць ’накласці’, гл. лажы́ць, праз стадыю ’накласці плату, ахвяру на што-небудзь’, параўн. рус. налог ’падатак’, да ’заплаціць (галавою)’, параўн. тураўск. накла́сці (наложы́ць) голово́ю ’загінуць’ (ТС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бі́рка. Рус. би́рка, укр. би́рка ’тс’. Этымалогія слова не вельмі ясная. Выводзяць з ст.-рус. биръ ’подаць, налог’ (Праабражэнскі, 1, 26; Бернекер, 57). Іншыя думаюць пра запазычанне з дац., нарв. birk ’бяроза’ (Зяленін, ZfslPh, 2, 207 і інш.). Корш (AfslPh, 9, 491) і Міклашыч (Türk. El. Nachtr., 1, 15) лічылі запазычаннем з цюрк. bir ’адзін’ і iki ’два’. Параўн. ст.-бел. бирка ’бірка, жэрабя’ (XVII ст.), якое Булыка (Запазыч.) выводзіць з ст.-польск. birka. Сюды адносіцца і бірка ’палачка, ужытак замест гузіка’ (Юрч.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прагрэсі́ўны в разн. знач. прогресси́вный;
усё ~нае чалаве́цтва змага́ецца за мір ва ўсім све́це — всё прогресси́вное челове́чество бо́рется за мир во всём ми́ре;
~ная апла́та пра́цы — прогресси́вная опла́та труда́;
п. пада́так — эк. прогресси́вный нало́г;
п. паралі́ч — мед. прогресси́вный парали́ч
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)