Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Перака́зы ’плёткі’ (Нас.). Ад пераказа́ць, перака́зваць ’перадаваць пачутае’, рус.перека́зывать ’наказаць, перадаваць вестку, просьбу’, укр.перека́зувати ’апавядаць; перадаваць на словах’, польск.przekaz ’паведамленне’, przekazać ’перадаць’. Усх.-слав.-польск. ізалекса. Да пера- і каза́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
нака́звацьнесов.
1. (поручать сказать) передава́ть;
2. (давать наказ) нака́зывать, веле́ть;
3.разг. нагова́ривать, наска́зывать;
1-3 см.наказа́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Zéitliche
das ~ ségnen — эўф.наказа́ць до́ўга жыць
den Weg des ~n géhen* — эўф. паме́рці, скана́ць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Наказа́нне ’пакаранне’ (уздз., Жд. 1). Відаць, запазычана з рус.наказание ’тс’ або праз ц.-слав., дзе са ст.-слав.наказание ’настаўленне, павучанне, пабуджэнне, выпрабаванне’ (Саднік, Айцэтмюлер, Handwörterbuch, 60), на аснове чаго развілося значэнне ’распараджэнне, пакаранне’, ’загад’. Усё да *kazati, гл. казаць, наказаць, параўн.: Прыедзь, накажы, каб хлеб прывязлі (= загадай, Сл. ПЗБ, 150) і балг.радоп.наказ ’мука, наказание, напружаная праца да зморы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Зага́д ’распарадженне’. Рус.дыял.зага́д, кур., арл., смал., калуж., уладз., ’тое, што загадана, задума, намер’, смал., зах. ’распараджэнне, наказ’. Бязафіксны наз. ад дзеяслова загадаць ’мець намер’ > ’даручаць’ > ’наказаць, распараджацца’. Толькі ў бел.літар. мове замацавалася знач. ’афіцыйнае распарадженне’, прычым яно звязана з адпаведным значэннем у дзеяслова, а таму замацаванне, відаць, адбывалася адначасова ў дзеяслове і назоўніку. Яшчэ ў Насовіча зага́ды ’затеи, выдумки’, зага́дываць ’затевать’, ’повелевать, управлять, распоряжаться’, зага́дчык ’затейщик’, ’распорядитель’, зага́дны ’затейливый, загадочный’. Таму верагодна, што замацаванне сучасных значэнняў адбывалася ў асноўным у сав. час.