брыкану́ць

‘ускінуць ногі; ударыць задняй нагой (нагамі) каго-небудзь (пра капытных жывёл)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. брыкану́ брыканё́м
2-я ас. брыкане́ш брыканяце́
3-я ас. брыкане́ брыкану́ць
Прошлы час
м. брыкану́ў брыкану́лі
ж. брыкану́ла
н. брыкану́ла
Загадны лад
2-я ас. брыкані́ брыкані́це
Дзеепрыслоўе
прош. час брыкану́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

засячы́ся і засе́кчыся, 1 і 2 ас. не ўжыв., -сячэ́цца; засе́кся, -клася; зак.

Пра каня: на хаду параніць адной нагой другую.

|| незак. засяка́цца, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нападда́ць

‘нападдаць што-небудзь (нападдаць стос кніг), каму-небудзь (нападдаць усім), чым-небудзь (нападдаць нагой)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. нападда́м нападдадзі́м
нападдамо́
2-я ас. нападдасі́ нападдасце́
нападдасцё́
3-я ас. нападда́сць нападдаду́ць
Прошлы час
м. нападда́ў нападдалі́
ж. нападдала́
н. нападдало́
Загадны лад
2-я ас. нападда́й нападда́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час нападда́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

антраша́, нескл., н.

Балетнае па, лёгкі скачок уверх, у час якога танцор ударае некалькі разоў нагой аб нагу.

◊

Выкідваць антраша — рабіць мудрагелістыя рухі нагамі (разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыту́пваць, прыту́пнуць (нагой) áufstampfen vi

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

раздушы́цца, ‑душыцца.

Аказацца раздушаным. Ягады раздушыліся пад нагой.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падно́жка², -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак, ж. (разм.).

Удар нагой па назе ці падстаноўка нагі пад нагу іншага чалавека, каб паваліць яго.

Даць падножку каму-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

убрыкну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; зак., каго (што).

Ударыць, выцяць задняй нагой ці абедзвюма заднімі нагамі (пра капытных жывёл).

Гэты чалавек можа знянацку і ў. (перан.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

штурхе́ль (разм.).

1. -хяля́, мн. -хялі́, -хялёў, м. Тое, што і штуршок (у 1 знач.).

Даць ш. у грудзі.

2. у знач. вык. Тое, што і штурхнуў.

Ш. у бок нагой.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

расша́ркацца, -аюся, -аешся, -аецца; зак.

1. Раскланяцца, шаркаючы нагой.

Пачціва расшаркаўся.

2. перан. Выказаць залішне ліслівыя адносіны да каго-н.

Р. перад начальствам.

|| незак. расша́рквацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. расша́ркванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)