крацяня́ і крацянё, ‑няці; мн. ‑няты, ‑нят; н.

Дзіцяня крата.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дары́цца

‘пра свінню, крата і інш.’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. - -
2-я ас. - -
3-я ас. дары́ецца дары́юцца
Прошлы час
м. дары́ўся дары́ліся
ж. дары́лася
н. дары́лася

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

дары́ць

‘пра свінню, крата і інш.’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. - -
2-я ас. - -
3-я ас. дары́е дары́юць
Прошлы час
м. дары́ў дары́лі
ж. дары́ла
н. дары́ла

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Кра́ты ’металічная рашотка’ (ТСБМ). Ст.-бел. крата ’тс’ праз польск. krata < лац. crata (Булыка, Запазыч., 175; Кюнэ, Poln., 68).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мілісці́н ’від тканіны’ (рагач., Мат. Гом.). З малескін ’вельмі шчыльная баваўняная тканіна’ — праз рус. молескин з англ. moleskin ’футра крата’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

kretowisko

н. кратавінне; земляны капец (над нарой крата)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Ню́нька ’мордачка (у крата)’ (брэсц., Нар. лекс.), відаць, сюды ж рус. нюни ’губы’. Магчыма, адносіцца да «дзіцячых» слоў тыпу цюця, цюцька ’сабака, сабачка’ і пад. або т. зв. спешчаная форма да нюшка ’мыса’ (ад нюхаць).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

шчаслі́вец, ‑ліўца, м.

Шчаслівы чалавек; той, каму шанцуе. Мы не тыя шчасліўцы, якім давялося чуць жывы голас Ільіча, бачыць светлы бляск яго вачэй. Лойка. На гэты раз некаторыя шчасліўцы знайшлі нават птушынае гняздо з яечкамі ды злавілі крата. Маўр. Хто ён, шчаслівец, якога пакахала такая дзяўчына? Ваданосаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кіль, ‑я, м.

1. Брус, які служыць асноўным мацаваннем і звязкай днішча ў судне.

2. Нерухомая вертыкальная плоскасць з прымацаванымі да яе паваротнымі рулямі ў хваставой частцы самалёта або дырыжабля.

3. Прадаўгаваты выраст на грудной косці, да якога прымацаваны грудныя мышцы ў птушак і некаторых млекакормячых (напрыклад у кажаноў, крата).

[Гал. kiel.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

molehill

[ˈmoʊlhɪl]

n.

1) кратаві́на f. (земляны́ капе́ц над наро́ю крата́)

2) не́шта малава́жнае

to make a mountain (out) of a molehill — рабі́ць з му́хі слана́

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)