Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
аканты́т
(ад гр. akantha = калючка)
мінерал класа сульфідаў жалезіста-чорнага колеру, сульфід серабра з групы аргентыту.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Во́сці ’прылада для палявання на рыб’ (БРС, Шат., Касп., Бяльк., Мядзв., КЭС, Янк. Мат.), восць ’тс’ (З жыцця); ’асцюкі’ (БРС, КТС), вось ’тс’ (Шатал.). Рус.ость ’тс’, польск.ość, чэш., славац.osť, н.-луж.wósć ’вастрыё, калючка, косць рыбы’, славен.ȏst ’тс’. Параўн. літ.akštís, akstìs ’драўляны ражон; палачка, на якую насаджваюць рыбу пры вэнджанні’, усх.-літ.akstyns ’калючка’, лат.aksts, грэч.ἀκοστή ’ячмень’, гоц.ahs ’колас’, лац.acus ’асцюкі, мякіна’ (Траўтман, 5; Буга, РФВ, 65, 305; Фасмер, 3, 167). Для параўнання гл. яшчэ асцюк.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
thorn[θɔ:n]n.
1.bot.калю́чка; це́рні;
a crown of thorn цярно́вы вяно́к
2. калю́чая раслі́на
♦
a thorn in one’s flesh/side прычы́на пастая́ннага раздражне́ння; бяльмо́ на во́ку
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
дражні́цца, дражнюся, дражнішся, дражніцца; зак., зкім і без дап.
1. Тое, што і дражніць (у 1 знач.). Здаецца ж, і не хуліганы якія, гэтыя хлопцы, каб з сабакамі дражніцца...Якімовіч.[Рыгор:] Чаго ты мучыш мяне?! Не любіш, дык не дражніся, скажы проста.Крапіва.
2. Дражніць адзін аднаго. — Калючка ты. Задзіра! Вось што! — сыпала Валя ўсе тыя словы, якімі яны дражніліся ў маленстве.Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Спень ‘шпень, кароткі выступ, завостраная кароткая палачка і інш.’ (ТС), укр.дыял.спінь ‘востры канец верацяна’. Апошняе, паводле Трубачова (Ремесл. терм., 100; Труды, 1, 778), роднаснае н.-луж.špeńc ‘стрэмка, асцюк, калючка, жала, страла, расток’ < *spěnьcь, *spьnьcь < прасл.дыял.*spьnь, spinь што звязала з лац.spīna ‘іголка, шып’, spīnus ‘цёран’. Можа паходзіць таксама з рум.spin ‘калючка, іголка’ (ЕСУМ, 5, 374). Гл. аднак шпень ‘штыр, стрыжань’, ‘вастрыё ў верацяне’, шпе́ніць ‘шчыльна састаўляць’, якія несумненна да польск.śpień ‘злучэнне, запанка’, параўн. шпо́нка ‘драўляны шып, якім замацоўваюцца дошкі (Ян.), што, хутчэй за ўсё, звязана з ням.Spahn ‘трэска’. Няясна, магчыма, вынік налажэння семантыкі розных па паходжанні слоў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
kolec
kol|ec
м.
1.калючка, вастрыё;
2. ~ce мн.спарт. буцы; шыпоўкі
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
АКАНТЫ́Т
(ад грэч. akantha калючка, іголка),
мінерал класа сульфідаў, сульфід серабра з групы аргентыту. Мае 87% серабра з прымесямі медзі, жалеза, цынку і інш. Утварае плёнкі, зямлістыя агрэгаты («сярэбраная чэрнь»), суцэльныя масы, дробныя крышталі і г.д. Колер жалезіста-чорны. Бляск металічны. Цв. 2—2,5; коўкі. Шчыльн. 7,2—7,3 г/см³. Гідратэрмальны мінерал (у свінцова-цынкавых радовішчах з аргентытам). Радовішчы ў Чэхіі, Германіі, ЗША. Каштоўная сярэбраная руда.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Бадзюлі ’расліна Carduus crispus L., чартапалох кучаравы’ (Кіс.). Бясспрэчна, утварэнне ад *bod‑ ’калоць’ (гл. бада́ць) з суфіксам *‑ulʼa, але ў бел. яшчэ экспрэсіўнае памякчэнне (*bodulʼa > бадзюля). Параўн. іншыя назвы чартапалоху: будзяк, калючка і г. д. Параўн. таксама (з іншым суфіксам) бадзю́ка ’бадлівая скаціна; калючая галоўка ў расліны’ (Нас.).