мо́та

(іт. motto = слаўцо, досціп)

1) дасціпны выраз;

2) кароткі эпіграф.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

жарт, досціп

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

sally​1 [ˈsæli] n.

1. до́сціп, саркасты́чная заўва́га; кпі́ны; эпігра́ма

2. вы́лазка, ата́ка;

make a sally рабі́ць вы́лазку; ісці́ на шпа́цыр

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

астэі́зм

(гр. asteismos = досціп, жарт)

стылістычны прыём выражэння пахвальбы ў форме ганьбавання ці ганьбавання ў форме пахвальбы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

subtlety [ˈsʌtlti] n.

1. вы́танчанасць, даліка́тнасць

2. во́стры жарт, до́сціп, дасці́пны вы́раз; то́нкасць (розуму)

3. то́нкае разыхо́джанне;

subtleties in the pronunciation адце́нні вымаўле́ння

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Прыку́сны ’тонкі, гнуткі, які добра прыстае, пякуча б’е’ (карэліц., Жыв. сл.). Да куса́цца, зваротнага ад куса́ць (гл.) у пераносным значэнні ’моцна пячы, раздражняць скуру’. Да семантыкі параўн. рус. дыял. з далейшым развіццём прику́сина ’дасціпны выраз (слова, фраза і пад.); досціп, востры жарт’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

остро́та ж. (остроумное выражение) во́стры жарт, до́сціп, -пу м., дасці́пны вы́раз, жарт, род. жа́рту м.;

уда́чная остро́та тра́пны (дасці́пны) жарт (вы́раз);

пло́ские остро́ты тупы́я жа́рты.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Witz

m -es, -e

1) до́сціп, жарт, дасці́пнасць

lass déine ~e! — кінь свае́ жа́рты

~e réißen* [lóslassen*, máchen] — жартава́ць

2) без pl дасці́пнасць

dazú reicht sein ~ nicht aus — на гэ́та ў яго́ не хо́піць ро́зуму

séinen ~ betätigen [zéigen] — пака́зваць свой до́сціп [жарт]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

фацэ́цыя

(лац. facetia = жарт, досціп)

1) жартоўнае апавяданне, часта антыклерыкальнага зместу, распаўсюджанае на Захадзе ў эпоху Адраджэння і ў Расіі ў канцы 17 ст.;

2) разм. пацеха; смехата.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Сці́пны ’паважны; скромны, сарамлівы’ (Нік., Оч.), ’лоўкі, акуратны’ (Касп.), ’хто ўмее добра працаваць’ (докш., ушац., Пан.), ’працалюбівы’ (Шат.). Відаць, узыходзіць да чэш. vtípný ’вынаходлівы, кемлівы, лоўкі, дасціпны’ няяснага паходжання (выводзяць з *tipati ’ўпіхваць, уціскаць’, гл. Борысь, 121), верагодна, праз польскае пасрэдніцтва, дзе пераважаюць формы *stip‑ з прыстаўкай (Басай-Сяткоўскі, Słownik, 50). Гл. дасціпны, досціп (гл.) з выпадзеннем ў (Станкевіч, Язык, 1029), параўн. ст.-бел. недовсципъ, недовтипъ ’някемлівасць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)