дашчэ́нту, прысл.

Начыста, датла, ушчэнт; зусім, поўнасцю. Станцыя, як і паўстанак пад Лашычамі, была дашчэнту разбурана. Хадкевіч. Сотнікаў выпусціў дзесятак снарадаў і разнёс дашчэнту яшчэ два танкі. Быкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

szczęt :

do ~u — датла, дашчэнту

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

cna :

do cna — датла, дашчэнту, ушчэнт

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

slaughter​2 [ˈslɔ:tə] v.

1. забіва́ць, рэ́заць (жывёлу)

2. учыня́ць ма́савае забо́йства; бязлі́тасна забіва́ць

3. infml разбіва́ць у пух і прах/ушчэ́нт/датла́

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Пэ́тлахі груб. ’непрычасаныя валасы’ (дзятл., Сцяшк. Сл.), фразеалагізм згарэць з пэтлахамі ’згарэць датла’ (зэльв., Жыв. сл.). Экспрэсіўнае ўтварэнне ад па́тлы ’доўгія неахайныя валасы’ (гл. патла́ты) пад уплывам пэ́йсахі ’тс’. (гл. пэйс).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ушчэ́нт, прысл.

Поўнасцю, зусім, дарэшты, датла. У наваколлі тутэйшых трох вёсак зямля была вельмі няроўная. Дзе вышэй — радзіла добра, дзе ніжэй к балоту — усё ўшчэнт вымакала. Чорны. Згарэла вёска ўшчэнт: ні кала, ні двара не засталося. Якімовіч. Спацеў паромшчык, замарыўся ўшчэнт. Барадулін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

wniwecz

уст. дашчэнту, датла;

obrócić wniwecz — знішчыць; зруйнаваць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

спалі́ць érbrénnen* vt, ábbrennen* vt;

спалі́ць датла́ (ganz) níederbrennen* аддз. vt, éinäschern vt;

◊

спалі́ць (за сабо́й) масты́ ≅ álle Brücken hínter sich ábbrechen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Ásche

f -, -n по́пел; прах, трухля́

in (Schutt und) ~ légen — спалі́ць датла́ (горад і да т.п.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

◎ На́тля ’перад сабой’ (гродз., Сцяшк. Сл.). Няясна. Карскі (1, 281) параўноўвае нейкае на тлѣ. (на тле) з датла (дотла) ’дашчэнту’, што адносяцца да тло ’глеба, аснова’ (прасл. *tblo), параўн. польск. na tle ’на падставе’, аднак семантыка разглядаемага слова не дазваляе звязаць яго з указаным прыназоўнікавым словазлучэннем. Больш верагодна сувязь з навотля ’ац сябе’, што выводзіцца з навотліў (гл.), у гэтым выпадку адносіны названых слоў былі б падобны да польск. naścież і naoścież ’насцеж’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)