мато́р, ‑а, м.

Машына, якая ператварае розныя віды энергіі ў механічную; рухавік. Побач ляжалі расцягнутыя танкавыя гусеніцы і стаяў немаведама адкуль і як дастаўлены матор танка. Хадкевіч. Скончылася змена. На некалькі хвілін спыніўся шум матораў. Шыцік.

[Ад лац. motor — які прыводзіць у рух.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

unbestllbar, nbestellbar

a

1) які не мо́жа быць даста́ўлены

2) непрыда́тны (для карыстання – пра зямлю)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

падсу́дны, ‑ая, ‑ае.

1. Які падлягае суду, павінен разглядацца ў судзе. Падсудная справа.

2. у знач. наз. падсу́дны, ‑ага, м.; падсу́дная, ‑ай, ж. Той (тая), хто абвінавачваецца ў чым‑н. і знаходзіцца пад судом. У позве было прыпісана папярэджанне, што ў выпадку няяўкі ў паказаны час падсудны будзе арыштаваны і дастаўлены ў суд пад канвоем. Колас.

•••

Сесці (папасці, трапіць) на лаву падсудных гл. сесці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыго́нны 1, ‑ая, ‑ае.

Прыгнаны, дастаўлены (сухім або водным шляхам) з другога месца. Прыгонны лес. Прыгонная жывёла.

прыго́нны 2, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да прыгону (у 2, 3 знач.). Прыгонная гаспадарка.

2. Які з’яўляецца ўласнасцю памешчыкапрыгонніка, належыць яму. Прыгонныя сяляне. Прыгонны майстар. Прыгонны тэатр. Прыгонны акцёр. / у знач. наз. прыго́нны, ‑ага, м.; прыго́нная, ‑ай, ж. З суседняга маёнтка пана Чапкоўскага ўцёк прыгонны. Бядуля.

•••

Прыгоннае права гл. права.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

gasman

[ˈgæsmæn]

n., pl. -men

1) газаві́к -а́ m.

2)

а) рабо́тнік, які́ чыта́е га́завыя лічы́льнікі

б) збо́ршчык гро́шаў, нале́жных кампа́ніі за даста́ўлены газ

3) газаправо́дчык -а m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

і́мпарт

(англ. import, ад лац. importare = увозіць)

1) увоз у краіну замежных тавараў для рэалізацыі іх на ўнутраным рынку (проціл. экспарт 1);

2) агульная колькасць або агульны кошт тавараў, якія дастаўляюцца ў якую-н. краіну з-за мяжы, а таксама сам дастаўлены тавар.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

предста́вленный

1. пада́дзены; прыве́дзены; пака́заны; прадста́ўлены; прад’я́ўлены;

2. даста́ўлены;

3. пазнаёмлены, адрэкамендава́ны; прадста́ўлены;

4. прадста́ўлены;

5. намалява́ны, пака́заны, вы́ведзены;

6. пака́заны;

7. уя́ўлены, прадста́ўлены; см. предста́вить 1—6, 8—9.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ВАУ́ЛІ ПІЕТО́МІН, Ваўлё Ненянге,

кіраўнік паўстання ненецкай беднаты ў 1830—40-я г. Аленявод нізавой тундры з р. Таз. На чале ўзбр. дружыны вёў барацьбу супраць мясц. князькоў, багатых аленяводаў, купцоў і царскіх чыноўнікаў. У студз. 1841 з атрадам (400 чал.) падышоў да г. Абдорск (цяпер г. Салехард). Быў схоплены, дастаўлены ў г. Бярозаў, пасля ў г. Табольск і сасланы на катаргу ва Усх. Сібір, дзе памёр. Паўстанне Ваулі Піетоміна ўпершыню апісала ў сваім дзённіку ўраджэнка Беларусі Е.Фялінская, якая адбывала ў Бярозаве ссылку за рэв. дзейнасць.

Літ.:

История Сибири с древнейших времен до наших дней. Т. 2. Л., 1968;

Грицкевич В.П. От Немана к берегам Тихого океана. Мн., 1986. С. 188—203.

Ю.В.Бажэнаў.

т. 4, с. 39

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БЯСТУ́ЖАЎ-РУ́МІН Міхаіл Паўлавіч

(4.6.1801, с. Кудрашкі Ніжагародскай губ. — 25.7.1826),

дзекабрыст. З дваран. Пасля паўстання ў кастр. 1820 Сямёнаўскага палка і расфарміравання яго пераведзены ў Палтаўскі пяхотны полк, які з 1823 размяшчаўся ў Бабруйскай крэпасці. Падпаручнік (1824). З 1828 у Паўднёвым таварыстве дзекабрыстаў. Разам з С.І.Мураўёвым-Апосталам узначальваў Васількаўскую ўправу, з ім і інш. распрацаваў Бабруйскі план дзекабрыстаў 1823. Перапісваў і распаўсюджваў «Рускую праўду» П.І.Песцеля. Сааўтар 2 планаў паўстання ў Белай Царкве. Прыхільнік знішчэння самадзяржаўя і ўстанаўлення рэспублікі. Уваходзіў у штаб Чарнігаўскага палка паўстання, з Мураўёвым-Апосталам склаў рэв. катэхізіс і адозву да народа. 3.1.1826 арыштаваны і дастаўлены ў Магілёў, 15 студз. адпраўлены ў Петрапаўлаўскую крэпасць. Паводле прыгавору Вярх. крымінальнага суда навешаны.

т. 3, с. 420

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

і́мпарт

(англ. import, ад лац. importare = увозіць)

1) увоз у краіну замежных тавараў для рэалізацыі на ўнутраным рынку (проціл. экспарт 1);

2) агульная колькасць або агульны кошт тавараў, дастаўленых у якую-н. краіну з-за мяжы, а таксама сам дастаўлены тавар (проціл. экспарт 2).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)