Навальні́ца ’рус. гроза’ (БРС, Касп., Бяльк., Кліх, Сцяшк., Яруш., Байк. і Некр.), ’бура, ураган; наплыў, вялікая маса, тлум’ (Гарэц., Др.-Падб.), польск. крак. nawalnica ’вялікі, раптоўны, моцны дождж’, паўн.-зах. nawalnica, nawałnica ’бура з градам, моцным ветрам і праліўным дажджом’, усх. ’дажджавая хмара’, славін.-кашуб. nωvωwlńica ’бура’. Беларуска-польская інавацыя, утвораная хутчэй за ўсё незалежна на абедзвюх тэрыторыях са спалучэння тыпу навальны дождж (nawalny deszcz) ’тс’, што ў сваю чаргу да навала (nawała) ’стыхія’; ’бура’, валі́ць ’ісці’ (пра ападкі) і пад., гл. Цыхун, Бел.-польск. ізал., 145–146.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сцішэ́ць сов.
1. (о буре, вьюге и т.п.) прити́хнуть, ути́хнуть;
навальні́ца ~шэ́ла — гроза́ прити́хла (ути́хла);
2. (о голосе, звуках) не́сколько ослабе́ть;
3. (о боли) немно́го ути́хнуть; уня́ться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
захапі́ць сов.
1. (силой овладеть кем-, чем-л.) захвати́ть;
з. артыле́рыю во́рага — захвати́ть артилле́рию врага́;
2. (взять с собой) захвати́ть;
з. з сабо́й што-не́будзь з ежы — захвати́ть с собо́й что́-л. съестно́е;
3. (увести, унести куда-л.) увле́чь;
цячэ́нне ~пі́ла ло́дку — тече́ние увлекло́ ло́дку;
4. перен. (сильно заинтересовать) захвати́ть, увле́чь;
но́вая ідэ́я ~пі́ла яго́ — но́вая иде́я захвати́ла (увлекла́) его́;
5. заста́ть, захвати́ть, засти́чь, засти́гнуть;
навальні́ца ~пі́ла нас у по́лі — гроза́ засти́гла (захвати́ла) нас в по́ле;
6. перен. (привести в восхищение) увле́чь, восхити́ть, плени́ть;
з. гледачо́ў ігро́й — увле́чь (плени́ть) зри́телей игро́й;
7. (застать) захвати́ть, засти́чь;
з. на ме́сцы злачы́нства — захвати́ть (засти́чь) на ме́сте преступле́ния
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)