ГРАД,

атмасферныя ападкі ў выглядзе сферычных часцінак шчыльнага лёду (градзін) памерамі ад 5 да 55 мм, зрэдку і больш. Утвараецца ў цёплую пару года ў магутных кучава-дажджавых хмарах з інтэнсіўным верт. рухам паветра, часам суправаджаецца ліўневымі ападкамі і навальніцай. Бывае рэдка, прыкладна 1 раз на 15 навальніц. На Беларусі адзначаецца з крас. да кастр., найчасцей у маі і чэрвені. Праходзіць звычайна вузкімі палосамі шыр. да 300—500 м, даўж. 2—5 км (бываюць выпадкі, калі шыр. паласы дасягае 2—3 км, даўж. 15 км). Працягласць выпадання ад некалькіх мінут да паўгадзіны, часцей 6—7 мін, можа ўтварыць покрыва таўшчынёй 20—30 см. У сярэднім штогод у кожным пункце град бывае 1—2, у асобныя гады да 5—7 сут.

т. 5, с. 385

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

град

(лац. gradus = крок, ступень)

адзінка вымярэння плоскага вугла ў метрычнай сістэме мер 18 ст., роўная сотай частцы прамога вугла.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Градград’. Параўн. рус. град, укр. град, польск. grad, чэш. hrad, балг. град, серб.-харв. гра̏д, ст.-слав. градъ. Прасл. *gradъ ’тс’. І.‑е. *grōdō‑град’: параўн. арм. karkut ’тс’ (< *ga‑grōdo), лац. grandōград’. Гл. Трубачоў, Эт. сл., 7, 101 (з літ-рай). Параўн. яшчэ Фасмер, 1, 450; Слаўскі, 1, 336; Бернекер, 344.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пражскі Град (Крэмль) 8/530

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

градано́сны, -ая, -ае.

Які нясе град (пра хмару).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Гра́ды

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы

мн.
Н. Гра́ды
Р. Гра́д
Гра́даў
Д. Гра́дам
В. Гра́ды
Т. Гра́дамі
М. Гра́дах

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

градово́й градавы́; см. градI.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

hail1 [heɪl] n.

1. град

2. пато́к, град, мно́ства;

a hail of reproaches град папро́каў

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

hail2 [heɪl] v. па́даць, ісці́ (пра град);

It’s hailing. Ідзе град.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

града́

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. града́ гра́ды
грады́
Р. грады́ гра́д
Д. градзе́ гра́дам
В. граду́ гра́ды
грады́
Т. градо́й
градо́ю
гра́дамі
М. градзе́ гра́дах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)