вы́чварыць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. вы́чвару вы́чварым
2-я ас. вы́чварыш вы́чварыце
3-я ас. вы́чварыць вы́чвараць
Прошлы час
м. вы́чварыў вы́чварылі
ж. вы́чварыла
н. вы́чварыла
Дзеепрыслоўе
прош. час вы́чварыўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вычмура́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што.

Абл. Вычвараць, вытвараць. Вычмуралі [гусі] там так, як сваты на вяселлі. Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вычаўпля́ць

‘вычвараць, вырабляць штукі, што-небудзь незвычайнае’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. вычаўпля́ю вычаўпля́ем
2-я ас. вычаўпля́еш вычаўпля́еце
3-я ас. вычаўпля́е вычаўпля́юць
Прошлы час
м. вычаўпля́ў вычаўпля́лі
ж. вычаўпля́ла
н. вычаўпля́ла
Загадны лад
2-я ас. вычаўпля́й вычаўпля́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час вычаўпля́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

◎ Прычвара́цца ’прыдурвацца; прытварацца’ (брасл., даўг., Сл. ПЗБ), прычвораць ’выдумляць, вычвараць’ (ТС), сюды ж прычварыць ’цкаваць жывёлу сабакам’ (Шат.). Прыставачны дзеяслоў да чвэрыць (гл.). Параўн. яшчэ пачвара, вычвараць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

pervert [pəˈvɜ:t] v.

1. вычвара́ць, перакру́чваць, скажа́ць;

pervert the truth скажа́ць пра́ўду

2. зво́дзіць, збіва́ць з пра́вільнага шля́ху; разбэ́шчваць

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

вырабля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак.

1. Незак. да вырабіць.

2. Разм. Рабіць што‑н. незвычайнае; вычвараць. [Міколка:] — Яны.. што вырабляюць — страх, часам чуць вокан не б’юць. Чорны.

•••

Вырабляць выкрутасы — ісці, хістаючыся з боку ў бок, заплятаючы нагамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вытвара́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што і без дап.

Разм. Вырабляць, тварыць, вычвараць. [Раман:] — Здзекаваўся [князь] з людзей, забіваў іх бізунамі і такія вытвараў штукі, што ўрэшце і зямлі цяжка стала насіць яго. Колас. // Свавольнічаць, дурэць. [Васіль:] — Амелька, кінь ты жарты свае вытвараць. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

wyczyniać

незак. разм. вычвараць; вырабляць;

wyczyniać głupstwa — рабіць глупствы

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Раскудзе́ліцца ’рассваволіцца’ (івац., ЖНС). Відаць, да кудзеля (гл.) з няясным метафарычным пераносам, магчыма, праз сінанімічнае распусціцца, параўн. рус. арханг. раскудели́ть ’распускаць ніткі’ і пск. раскудели́ться ’раззлавацца’. Не выключана сувязь з праку́дзіць ’гарэзнічаць, вычвараць’, праку́да ’ахвотнік да свавольстваў, гарэза’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

выде́лывать несов.

1. в разн. знач. вырабля́ць;

выде́лывать резьбу́ вырабля́ць разьбу́;

выде́лывать па вырабля́ць па;

2. (делать что-л. необыкновенное) разг. вытвара́ць, вычвара́ць, вырабля́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)