serpent

[ˈsɜ:rpənt]

n.

вуж -а́ m., вужа́ка, зьмяя́ f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

harmless

[ˈhɑ:rmləs]

adj.

няшко́дны (пра чалаве́ка), бясшко́дны (сро́дак, вужа́ка)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

garter snake

мала́я бясшко́дная вужа́ка (бранзо́ва-зеленава́тага ко́леру)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

подколо́дный / подколо́дная змея́ фольк., бран. гад падкало́дны (папаўзу́чы); га́дзіна падкало́дная; вужа́ка зякра́тая; вы́паўзень змяі́ны; по́гань чарава́тая.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

slippery [ˈslɪpəri] adj.

1. слі́зкі, ко́ўзкі

2. infml ненадзе́йны

♦

a slippery slope рызыко́ўны шлях;

as slippery as an eel ≅ слі́зкі як вужа́ка

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

snake

[sneɪk]

1.

n.

1) зьмяя́, вужа́ка f.

2) хі́тры, здра́длівы, верало́мны чалаве́к

3) зьме́йка, трос для прачышча́ньня тру́баў (у сантэ́хніцы)

2.

v.i.

ві́цца, круці́цца, як вужа́ка

•

- snake in the grass

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Віраце́йка ’вадзяная вужака’ (КЭС, лаг.), рус. перм. вератея ’рыба, Cobitis taenia’, укр. веретенниця, веретільник, веретільниця ’гадзюка вераценніца, Anguis fragilis’, рус. паўн. верете́льник ’п’яўка’, верете́льница ’маленькая, бязногая яшчарка’; ’вераценніца’, паўд. верете́ница, веретени́ца ’яшчарка’, смал., пск., калуж. ’вераценніца’, калуж. ’рыба, Cobitis taenia’; ’уюн, Cobitis fossilis’, веретеница ’малюскі, ракавіна якіх падобна да верацяна’, ленінгр. веретённик ’вераценніца’, пск. веретенница ’тс’, тамб. ’шабля-рыба з колкім ротам, падобная да пячкура’, польск. wrzecienica ’марская рыба’; ’балотная гадзіна’, н.-луж. (w)rjeśeńca, wrjeśenica ’кальчысты вужака, Coluber natrix’, в.-луж. wrjećeńca ’лазаніца, Lysimachia L.’; ’жаўтапузік, Ophisantus apodus’, чэш. vřetenice ’вераценніца’, vřetenka ’род рыбы з сям’і Callionymidae, Callionymus’, славац. vretenica ’гадзюка Vipera berus’, серб.-харв. вретѐнар, макед. вретенарка ’рыба Asper asper L.’, балг. вретена́рка ’тс’. Усе да верацяно, вярцець (гл.). Цікавым з’яўляецца параўнанне Патабні (РФВ, 5, 126) з літ. vérti ’нанізваць, працягваць праз што-небудзь’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ukrop, ~u

м. вар, кіпень, кіпецень;

uwijać się jak w ~ie — круціцца, як вужака на патэльні

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Ву́жачкі ’расліна касач жоўты, Iris pseudacorus L.’ (Гарэц., Кіс., 68). Рус. ужик, узик ’шабельнік балотны, Comarum palustre’, укр. ужачкі ’касач жоўты’. Як заўважае Аненкаў (178), рус. ужик, відавочна, з узик ад узкий паводле формы лісця. Параўн. іншыя назвы гэтай расліны: касач, рус. косатик, сабельник. Але ў гэтым выпадку для бел. і ўкр. слоў цяжка вытлумачыць словаўтварэнне. Відавочна, тут больш прыймальным з’яўляецца разгляд гэтай назвы як памяншальнай ад вужака > вужачка > вужачкі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вужо́ўнік ’расліна, Ophioglossum L.’ (БРС, Кіс.); ’вераніка шчытковая, Veronica scutellata’ (Касп.). Рус. ужо́вник ’тс’. Ад вуж. Назва ўтворана на базе перакладу грэч. назвы: ophis ’змяя’, glossa ’язык’ (Аненкаў, 232). Параўн. серб. гадји језик, змијски језик, ням. Natterzunge (Сіманавіч, 325). Але не выключана і самастойнае ўтварэнне на слав. глебе ад вуж(овы), таму што расліна ўжываецца пры ўкусе змей (параўн. вужака ’змяя’). Семантычная мадэль ’назва хваробы’ — ’назва лекавай расліны’ сустракаецца даволі часта; гл. вогнік 2.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)