Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гано́іды
(ад гр. ganos = бляск + -оід)
група касцявых рыб з лускою ў выглядзе бліскучых ромбікаў (асятры, бялуга, калуга, амія, лапатаносы і інш.).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Віз ’асётр, бялуга’ (Інстр. II), ст.-бел.визина ’бялужына’ (1582 г.). Укр.виз ’рыба, Acipenser schypa’; ’Huso Huso’, рус.визи́га, вязи́га ’сухажылле ў чырвоных рыб’; ’звязкі ўздоўж хрыбеціна’, виз ’важак у рыб, за якім ідзе касяк асятровых рыб’, польск.wyza, wyzina, в.-луж.wyz ’бялуга’, чэш.vyza velká ’тс’, vyza malá ’калуга’, славац.vyza ’асятровая прэснаводная рыба’, славен.víza ’Acipenser huso’, серб.-харв.виза, балг.виза. Прасл.vyzъ/vyza. Запазычанне з герм. мовы, якое сцвярджаецца этымолагамі (параўн. Гараеў, 48; Голуб, 342; Міклашыч, 398; Брукнер, 640; Махэк₂, 705; Кнежа, 782; Фасмер, J, 313; Шанскі, 1, В, 94; КЭСРЯ, 81; БЕР, 1, 146), вельмі няпэўнае. Ст.-бел. форма визина неабавязкова запазычана з польск. (як мяркуе Булыка, Запазыч., 62). Гэта нармальнае ўтварэнне на ‑ina са значэннем мяса; параўн. бараніна, свініна і г. д.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Марэна1 ’травяністая (паў)кустовая расліна Rubia, з якой атрымліваюць чырвоную фарбу’ (ТСБМ). Рус.марена́, паўд.-сіб., іркуцк.маря́ный ’чырвоны, пунсовы (аб небе на захадзе сонца)’, польск.marzana, чэш.mařena, mořena, ст.-чэш.mařana. Да мара́ць (Фасмер, 2, 573), Махэк₂ (352) лічыць, што гэта лексема няяснага паходжання, магчыма, яшчэ праеўрапейскага.
Марэна2 ’рыба марона, Barbus barbus (L.)’ (Днепр, Жук.; Крыв.), паўд.-рус., волж.ма́рена, марена́ ’тс’. Да марона (гл.). Булыка (Лекс. запазыч., 144) прыводзіць ст.-бел.марена — назва іншай рыбы — ’ласось’ (пач. XVIII ст.), якое лічыць запазычаным з лац.marena праз ст.-польск.marena ’рыба сіг, Coregonus lavaretus marena’. Няпэўна. Гэта назва паходзіць з новав.-ням.Maräne. Параўн. таксама серб.-харв.мо̀руна ’бялуга’.