буя́ н , ‑а, м.
Той, хто схільны буяніць; скандаліст. Яшчэ на рэпетыцыях Іван, гэты ўсяму інстытуту добра вядомы буян, калі трэба было цалавацца, чырванеў і адмаўляўся. Карпюк . Усё мяне здзіўляла. Жанчыны, не па-вясковаму баявыя і спрытныя на язык, мужчыны — маўклівыя ў працы і буяны , калі вып’юць. Асіпенка .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бу́ йный
1. (бурный) бу́ рны; (порывистый) пары́ вісты; (сокрушительный) гвалто́ ўны;
бу́ йный ве́ тер пары́ вісты (гвалто́ ўны) ве́ цер;
2. (о растительности) вялі́ кі, пы́ шны, буйны́ ;
бу́ йные хлеба́ вялі́ кая (буйна́ я) збажына́ ;
бу́ йный рост трав пы́ шны (буйны́ ) рост траў;
3. (своенравный) буя́ ны ; (сумасшедший) шалёны, звар’яце́ лы;
бу́ йный хара́ ктер буя́ ны (шалёны) хара́ ктар.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Трахала́ ‘неразумная, бесталковая жанчына ці дзяўчына’ (Рэг. сл. Віц. ), ‘растрэпа, неразумная’ (брасл. , Сл. ПЗБ ), сюды ж траха́ ліць ‘гаварыць смешнае, забаўнае’ (Сцяшк. Сл. ). Балцкае субстратнае пранікненне, якое Грынавяцкене (Сл. ПЗБ , 5, 122) суадносіць з літ. trãkas ‘буяны , апантаны’ з характэрнай субстытуцыяй зычных к/х на беларуска-літоўскім паграніччы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
unruly
[ʌnˈru:li]
adj.
1) непако́ рны, непако́ рлівы; непаслухмя́ ны; буя́ ны ; узбу́ раны, узбунтава́ ны (нато́ ўп)
2) неспако́ йны, непадула́ дны
an unruly sea — бурлі́ вае мо́ ра
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
riotous
[ˈraɪətəs]
adj.
1) бунта́ рны, збунтава́ ны
2) буя́ ны , хуліга́ нскі
He was expelled from school for riotous conduct — Яго́ вы́ кінулі са шко́ лы за буя́ нства
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Сібе́ рны ‘пранізлівы халодны (пра вецер); злы, буяны (аб чалавеку)’ (ТСБМ , Шат. , Сцяшк. , Нік. , Жд. 1), ‘вялікі’: сіберны мароз (Пятк. , Сержп. Прымхі , Жд. 2), ‘злосны, дрэнны’ (Жыв. сл. ), сібі́ рны ‘злы, жорсткі’ (Некр. , Бяльк. , Жд. 1, Скарбы ), сібі́ рка ‘сіберны, халодны вецер’ (Бяльк. ), sibièrny ‘вылюдак, прыгнятальнік’ (Федар. 4 ), sibírnik ‘бандыт, крымінальнік’ (Варл. ). Рус. смал. , варонеж. сиби́ рный ‘зверскі, злы’. Калі меркаваць па першым значэнні, то, відавочна, з сівер (гл.) пад уплывам Сібір у духу народнай этымалогіі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
violent
[ˈvaɪələnt]
adj.
1) мо́ цны, шалёны, лю́ ты
a violent blow — мо́ цны ўда́ р
2) гвалто́ ўны
a violent death — гвалто́ ўная сьмерць
3) запа́ льчывы, задзі́ рлівы
violent language — ла́ янка
4) мо́ цны, рэ́ зкі
a violent pain — рэ́ зкі боль
5) буя́ ны
a violent person — буя́ н -а m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)