браться

1. (руками за что-л.) бра́цца;

2. (начинать работу с помощью каких-л. орудий) бра́цца;

браться за перо́ бра́цца за пяро́;

3. (начинать работу без указания на орудия труда) бра́цца;

браться за рабо́ту бра́цца за рабо́ту;

4. (давать согласие что-л. сделать) бра́цца, падраджа́цца;

5. (возникать) бра́цца;

отку́да у него́ беру́тся си́лы? адку́ль у яго́ бяру́цца сі́лы?;

6. страд. бра́цца;

бра́ться за ум бра́цца за ро́зум.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

подбоче́ниваться несов. бра́цца ў бо́кі;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

призрева́ться страд. дава́цца; бра́цца; апекава́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыма́цца, ‑аецца; незак.

1. Незак. да прыняцца.

2. Зал. да прымаць.

•••

Прымацца ў разлік — тое, што і брацца ў разлік (гл. брацца).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шаба́ш, -у́, м. (разм.).

1. Заканчэнне работы, перапынак для адпачынку.

Гудок паклікаў на ш.

2. у знач. вык. Скончана, даволі.

Я за такое больш брацца не буду, ш.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

взима́ться страд. збіра́цца, бра́цца, спаганя́цца, сы́сквацца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

избоче́ниваться несов., разг. (подбочениваться) бра́цца ў бо́кі;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

насвяткава́цца, ‑куюся, ‑куешся, ‑куецца; зак.

Уволю, многа пасвяткаваць. Насвяткаваліся, цяпер трэба за работу брацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гуж, ‑а; мн. гужы, ‑оў; м.

Скураная ці вераўчаная пятля, пры дапамозе якой хамут злучаюць з дугой і аглоблямі. Уцягнуць гужы ў хамут. □ Конь аглобляй зачапіўся за сасёнку, гуж упёрся ў ствол, і конь спыніўся. Пестрак.

•••

Брацца (узяцца) за гуж гл. брацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разлі́к, -у, м.

1. гл. разлічыць, разлічыцца.

2. Плата за работу, паслугі і пад.

3. Намер, меркаванне.

Хітры р.

4. Карыслівыя намеры, меркаванні.

Матэрыяльныя разлікі.

5. Расплата, пакаранне.

Р. будзе суровы.

6. Беражлівасць у расходаванні сродкаў.

Жыць з разлікам.

7. Група байцоў, якая абслугоўвае гармату, мінамёт, кулямёт і пад.

Мінамётны р.

◊

Брацца (прымацца) у разлік — улічвацца, брацца пад увагу.

Браць (узяць) у разлік — улічваць (улічыць), прымаць (прыняць) пад увагу.

Звесці разлікі з кім —

1) узаемна разлічыцца грашамі;

2) адпомсціць каму-н. за абразу, знявагу.

|| прым. разліко́вы, -ая, -ае (да 2 знач.).

Р. месяц.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)