Fénsterladen

m -s, - i -läden акані́ца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

shutter [ˈʃʌtə] n.

1. акані́ца

2. затво́р фота аб’екты́ва

♦

put up the shutters infml закры́ць (якую-н. справу)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Ваке́нніца ’аканіца’ (Грыг., Юрч., Мат. Гом., Гарэц.). Да вакенны < акно.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Буке́нніца ’аканіца’ (Нас.). З *аб‑акен‑ніца (да акно́; параўн. бако́нка, буко́нка, буко́нніца).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Буко́нка, буко́нніца ’аканіца’ (Бяльк., Нас., Касп., Мядзв.). З *аб‑акон‑ка, *аб‑акон‑ніца (да акно́; параўн. бако́нка, буке́нніца).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Бако́нка ’балонка, шыба ў акне; аканіца’ (Бяльк.), ’фортачка’ (Гарэц., Нас.), бако́наўка дзверцы ў печцы, дзе закрываецца юшка’ (Касп.). Відавочна, сінкопай з абако́нка (аб‑акон‑ка, *ob‑ + ‑okъno).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

shutter

[ˈʃʌtər]

1.

n.

1) акані́ца f., жалюзі́, indecl.

2) за́саўка f. (на дзьвяра́х); за́сланка f. (у пе́чы)

3) затво́р -а m. (фотааб’екты́ва)

2.

v.t.

зачыня́ць, замыка́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

пла́каць, плачу, плачаш, плача; незак.

1. Праліваць слёзы ад болю, гора і пад. [Зося] ўвайшла ў хату з цвёрдаю думкаю.. больш ніколі не плакаць ад крыўды. Чорны. // Бедаваць, шкадаваць, тужыць. [Фрэйда:] — Дарагі брат, дарэмна ты плачаш пра маё адзіноцтва. Наш калгас цяпер адна вялікая сям’я. Бядуля.

2. перан. Усхліпваць, завываць, скуголіць (пра вецер, буру і пад.). Галінка рабіны ўсю ноч біла ў шыбу, у коміне плакаў вецер, грукала непрывязаная аканіца. Навуменка. Навальніца плача стомлена, сціхнуць, змоўкнуць галасы. Дубоўка.

3. перан. Разм. Пакрывацца кроплямі вільгаці, пацець (пра шкло). Вокны плакалі, дождж сек па шыбах з мяккім шапатлівым шумам, хмары чарнелі. Хомчанка.

•••

Асіна плача па кім гл. асіна.

Вяроўка плача па кім гл. вяроўка.

Плакаць наўзрыд — плакаць усхліпваючы, сутаргава (пераважна моцна, уголас).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

іржа́вы і ржа́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Пакрыты ржой; заржавелы. Іржавы замок. Іржавае жалеза. □ Іржавы манеўравы паравоз пачынае дрыжэць усім сваім старым нутром. Лынькоў. У сцяну ля акна дробна, часта стукае аканіца і паціху тоненька пішчыць іржавымі завескамі. Галавач. // Які ўтварыўся ад іржы, з іржы. Іржавыя плямы.

2. Бурага колеру ад прымесі вокіслаў жалеза (пра балотную ваду). З незвычайным страхам ступалі немцы ў іржавую ваду, грузнучы па пояс у халодную і слізкую дрыгву. Шамякін. // З такой вадой (пра балота, рэчку). Там было тарфяное балота, праз якое цякла павольна ржавая рачулка. Чорны. Грэбелька раптам перарывалася, далей была густая ржавая твань. Мележ. // Прыпсаваны, які мае колер іржы. Іржавы селядзец. □ Хата сустрэла мяне цішынёй і запусценнем. Непрыбраны стол. Брудныя талеркі. Іржавая рыба ў кансервавых банках. Савіцкі.

3. Разм. Чырвона-буры, колеру ржы. Снарады і бомбы ўсю.. [зямлю] перарылі, спустошылі, пакрылі чорнымі ды ржавымі выпалінамі. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Láden

I

m -s, - i Läden

1) кра́ма, магазі́н

2) акані́ца

◊ der ~ klappt! — разм. усё ў парадку!

den ~ schméißen* — спра́віцца ў адзі́н мо́мант [як ба́чыш]

mach kéinen ~ auf! — не валаво́дзь!, не мару́дзь!, не цягні́!

II

n -s нагру́зка; пагру́зка; зара́дка (акумулятара)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)