пе́ленг, ‑а, м.

Спец. Вугал паміж плоскасцю мерыдыяна назіральніка і вертыкальнай плоскасцю, якая праходзіць праз пункт і аб’ект назірання; азімут.

[Гал. peiling.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

azimuth

[ˈæzɪməӨ]

n., Astron.

а́зімут -у m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Azimút

n і m -es, -e а́зімут

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

альта́зімут

(ад лац. altus = высокі + азімут)

прылада для вызначэння вышыні і азімутаў нябесных свяціл.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ГНО́МАН

(грэч. gnōmon),

старажытны астранамічны інструмент, які складаецца з верт. стрыжня, пастаўленага на гарыз. пляцоўку. Па даўжыні і напрамку ценю стрыжня можна вызначыць вышыню і азімут Сонца, напрамак паўдзённай лініі і інш. астранамічныя даныя. Выкарыстоўваецца ў выглядзе сонечных гадзіннікаў.

т. 5, с. 316

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

гіраа́зімут

(ад гіра- + азімут)

прыбор для вызначэння вуглоў змены курсу і вуглоў павароту аб’екта вакол вертыкальнай восі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ГЕАДЭЗІ́ЧНЫЯ ДА́ТЫ ЗЫХО́ДНЫЯ,

геадэзічныя каардынаты зыходнага пункта апорнай геадэзічнай сеткі, геад. азімут напрамку на адзін з сумежных пунктаў, вызначаныя астр. шляхам, і вышыня геоіда ў дадзеным пункце над паверхняй прынятага зямнога эліпсоіда. За зыходны пункт прыняты цэнтр круглай залы Пулкаўскай астр. абсерваторыі (Расія), дзе вышыня геоіда над эліпсоідам лічыцца роўнай нулю. На Беларусі зыходным пунктам мяркуецца лічыць геаграфічны цэнтр Беларусі.

т. 5, с. 116

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

пе́ленг

(гал. peiling = вызначэнне ўзроўню)

1) вугал паміж напрамкам на аб’ект назірання і напрамкам компаснай стрэлкі (параўн. азімут 2);

2) разнавіднасць строю ваенных караблёў або самалётаў; у караблёў — размяшчэнне адзін за другім на прамой, якая праходзіць пад вуглом да напрамку руху, у самалётаў — размяшчэнне адзін за другім уступамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ГЕАДЭЗІ́ЧНАЯ АСТРАНО́МІЯ,

палявая астраномія, раздзел практычнай астраноміі, які для патрэб геадэзіі і картаграфіі распрацоўвае метады вызначэння геагр. каардынат пунктаў і азімутаў ліній на зямной паверхні з дапамогай астр. назіранняў. Многія яе спосабы вызначэнняў шыраты, часу і азімута засн. на вымярэнні зенітных адлегласцей свяціл; даўгата вызначаецца з рознасці паміж знойдзеным мясц. зорным часам і грынвіцкім часам для сярэдняга моманту назіранняў. Пункт на мясцовасці, геагр. каардынаты і азімут напрамку якога на другі пункт знойдзены з дапамогай астр. назіранняў, наз. астр. пунктам. Геадэзічная астраномія займаецца апісаннем і тэорыяй астр. прылад, неабходных пры вызначэнні астр. каардынат пунктаў, распрацоўкай спосабаў вызначэння часу, шыраты, даўгаты і азімута, метадаў астр. вымярэнняў у палявых умовах і апрацоўкі даных.

Літ.:

Кузнецов А.Н. Геодезическая астрономия. М., 1966.

т. 5, с. 116

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

bearing [ˈbeərɪŋ] n.

1. (on) адно́сіны; аспе́кт, бок, падыхо́д;

Regular exercise has a direct bearing on health. Пастаянныя практыкаванні маюць прамыя адносіны да здароўя.

2. паво́дзіны, мане́ра трыма́цца; паста́ва, вы́праўка;

Тhey loved her for her kindly bearing. Яны любілі яе за дабрату.

3. tech. напра́мак, арыента́цыя;

a magnetic bearing магні́тны а́зімут

4. tech. падшы́пнік

♦

get/find/take one’s bearings вызнача́ць сваё месцазнахо́джанне, арыентава́цца;

lose one’s bearings заблудзі́цца, згубі́ць арыента́цыю

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)