нітра...

Першая састаўная частка складаных слоў, якая абазначае адносіны да азоту, азотнай кіслаты, напрыклад: нітрабензол, нітрагрупа, нітразлучэнне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нітрагліцэры́на, ‑ы, ж.

Складаны эфір гліцэрыны і азотнай кіслаты, які ўжываецца як выбуховае рэчыва і як лекавы прэпарат.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нітрабензо́л, ‑у, м.

Спец. Алеістая ядавітая вадкасць з пахам горкага міндаля, якая атрымліваецца шляхам уздзеяння азотнай і сернай кіслот на бензол.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Nitrát

n -(e)s, -e хім. нітра́т, соль азо́тнай кіслаты́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ца́рскі, -ая, -ае.

1. гл. цар.

2. Які адносіцца да манархіі на чале з царом.

Царская Расія.

Ц. рэжым.

3. перан. Вельмі багаты, раскошны.

Ц. абед.

○ Царская гарэлка — сумесь салянай і азотнай кіслот, якая растварае золата, плаціну і іншыя металы.

Царскія дзверы — пярэднія дзверы ў царкоўным іканастасе, што вядуць у алтар.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нітрацэлюло́за

(ад нітра- + цэлюлоза)

сумесь складаных эфіраў азотнай кіслаты і цэлюлозы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

нітра́ты

(ад гр. nitron = салетра)

солі азотнай кіслаты, якія шырока выкарыстоўваюцца як угнаенне.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

АЗАЎСКІ́Т

(ад назвы Азоўскага мора),

мінерал. Агрэгаты шчыльныя, уключэнні, лускавінкі, сеткаватыя пражылкі. Колер цёмна-буры. Бляск смалісты. Цв. 4. Крохкі. Лёгка раствараецца ў салянай і азотнай кіслотах.

т. 1, с. 152

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

нітра́ты

(ад гр. nitron = салетра)

солі азотнай кіслаты; выкарыстоўваюцца ў хімічнай прамысловасці і як угнаенне.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

АЗО́ЦІСТАЯ КІСЛАТА́,

аднаасноўная слабая няўстойлівая кіслата, HNO​2. Існуе толькі ў разбаўленых водных растворах, яе солі і эфіры наз. нітрытамі. Утвараецца разам з азотнай кіслатой пры растварэнні NO2 У вадзе. Выкарыстоўваецца ў вытв-сці фарбавальнікаў.

т. 1, с. 172

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)