адвекава́ць
‘аджыць (адвекаваць век і без прамога дапаўнення)’
дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
адвяку́ю |
адвяку́ем |
| 2-я ас. |
адвяку́еш |
адвяку́еце |
| 3-я ас. |
адвяку́е |
адвяку́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
адвекава́ў |
адвекава́лі |
| ж. |
адвекава́ла |
| н. |
адвекава́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
адвяку́й |
адвяку́йце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
адвекава́ўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
аджы́ўшы, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. незал. пр. ад аджыць.
2. у знач. прым. Які аджыў сваё, не адпавядае сучаснасці. Аджыўшая тэорыя. Аджыўшыя погляды.
3. у знач. наз. аджы́ўшае, ‑ага, н. Тое, што аджыло. Разагнала.. [рэвалюцыя], як вецер разганяе хмары, старое і аджыўшае, прагнала сваіх ворагаў. Каваль.
4. Дзеепрысл. пр. зак. ад аджыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адрадзі́цца, ‑родзіцца; зак.
Стаць зноў жывым; аджыць. // Абудзіцца да новага жыцця; аднавіцца, паявіцца зноў. І адродзіцца, уваскрэсне Ціхая слава твая, Хірасіма. Дзяргай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Акрыя́ць ’аджыць, паправіцца’, оклыгать ’тс’ (Нік.), акрыяты ’тс’ (Клім.), ст.-бел. окреять (1479) (Нас. гіст.). Слова праславянскае. Параўн. укр. окріяти, чэш. okřati, славац. okriať, серб.-харв. ока̀рјати (< *okrjati) (Бернекер, 1, 613). Параўн. таксама Супрун, Веснік БДУ, 1, 2, 70. Гл. крыяць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ажы́ць, ажыву́, ажыве́ш, ажыве́; ажывём, ажывяце́, ажыву́ць; ажы́ў, ажыла́, -ло́; зак.
1. Стаць зноў жывым, вярнуцца да жыцця, аджыць.
А. пасля клінічнай смерці.
2. перан. Праявіцца ў ранейшай сіле, адрадзіцца.
Пасля зімы прырода ажыла.
Успаміны зноў ажылі.
3. перан. Зноў стаць бадзёрым, жыццярадасным; ажывіцца.
Усё ў школе ажыло, загуло як у раістым вуллі.
|| незак. ажыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
аджы́ўшы
1. прям., перен. отжи́вший;
2. ожи́вший;
3. ожи́вший, воскре́сший;
1-3 см. аджы́ць;
4. прил. отжи́вший
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
аджыва́ць несов.
1. прям., перен. отжива́ть;
2. (возвращаться к жизни) ожива́ть;
3. перен. ожива́ть, воскреса́ть;
1-3 см. аджы́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
odżyć
odży|ć
зак. [od-żyć] ажыць, аджыць; адрадзіцца;
kwiaty ~ły — кветкі ажылі
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
згні́сці і згніць, згнію, згніеш, згніе; згніём, згніяце.
1. Стаць гнілым, распасціся ў працэсе гніення. Сена згніло пад дажджом. □ Хата зусім згніла і асела. Чорны. // перан. Заняпасці, аджыць. Свет стары да астатку згніў. Дудар.
2. перан. Загінуць ад цяжкіх умоў жыцця. Згніць у турме.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́весціся, ‑ведзецца; пр. вывеўся, ‑велася; зак.
1. Нарадзіцца з яйца, лічынкі і пад. Неўзабаве ў трубе вывеліся.. галчаняты, і ў маладых бацькоў з’явіліся новыя клопаты. Шуцько.
2. Перастаць існаваць, перавесціся. Вывелася рыба ў сажалцы. // Знікнуць. Вывеліся плямы. // Выйсці з ужытку, аджыць свой век. Гэтыя звычаі даўно ўжо вывеліся.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)