ве́нца, ‑а, н.

Абадок, які ахоплівае што‑н. Венца снарада.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гурці́ць

‘набіваць на манеце рабро, абадок (гурціць манеты); збіраць, зганяць каго-небудзь у гурт’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. гурчу́ гурці́м
2-я ас. гурці́ш гурціце́
3-я ас. гурці́ць гурця́ць
Прошлы час
м. гурці́ў гурці́лі
ж. гурці́ла
н. гурці́ла
Загадны лад
2-я ас. гурці́ гурці́це
Дзеепрыслоўе
цяп. час гурцячы́

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

жаўтаво́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

Птушка атрада кулікоў, у якой каля вачэй жоўты абадок.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ве́нца ’абадок (пасудзіны); абадок, кольца’ (БРС, Шатал.). Укр. ві́нця мн. л., н. р. ’край пасудзіны’. Можна меркаваць, што гэта слова ўзнікла метафарызацыяй да *věnъkъ, *věnъkъ. Параўн. рус. дыял. ве́нчик ’тоўсты аплёт па верхняму краю снеткавага каша’, вене́ц ’горны хрыбет кругам, паўкругам; край высокага стэпу і г. д.’ Параўн. Рудніцкі, 1, 430–431.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

АБЕ́ЧАК,

1) канічны або цыліндрычны барабан без днішча з ліставога матэрыялу; загатоўка для катлоў, рэзервуараў і інш. ліставых металаканструкцый.

2) Лубяны абадок у рэшаце, сіце.

т. 1, с. 21

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

otok

м.

1. вобад, абадок;

2. абвод

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

ако́лышак, ‑шка, м.

Абадок у некаторых мужчынскіх галаўных уборах, да якога прымацоўваецца верх. Шапкі насілі.. [настаўнікі] чорныя і белыя летнія — з шырокімі круглымі вярхамі, з машастовымі аколышкамі. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ве́дамства, ‑а, н.

Галіна дзяржаўнага кіравання і сістэма ўстаноў, якія яе абслугоўваюць. Ваеннае ведамства. □ Пячатка клалася ясна, .. і абадок з назваю ведамства і асяродак з назваю завода відны былі вельмі добра. Скрыган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Мігдалікі ’бліскучыя зорачкі ці крыжы з адлюстраваннем святога, якія апраўляліся ў металічны абадок пад шклом і насіліся жанчынамі на шыі’ (слонім., кобр., Шн. 3; Малч.). Да мігдал (гл.). Параўн. міндаліна ’жаўлак у горнай пародзе’ (БелСЭ, 7).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ве́нчык, ‑а, м.

1. Абадок чаго‑н. Венчык капыта. □ Навокал.. чорныя, напалову заваленыя цэглай зеўры печаў, дрэвы з абсмаленымі камлямі і падсушанымі венчыкамі крон. Сачанка.

2. Тое, што і вяночак (у 2 знач.).

3. Памянш. да вянец (у 4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)