талера́нтнасць

(ад лац. tolerantia = цярпенне)

1) цярпімасць да чужых думак і вераванняў;

2) стан арганізма, пры якім страчваецца здольнасць выпрацоўваць антыцелы ў адказ на ўвядзенне пэўнага антыгену (параўн. сенсібілізацыя 1).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Вы́марачны (БРС). Рус. вы́морочный, укр. ви́морочний. У беларускіх дзелавых помніках фіксуецца ў 1610 г. (КГС). Да выміраць, мор. У рус. мове непасрэдна ад вы́морка ’стан па дзеяслову выміраць’ (Шанскі, 1, В, 226 і наст.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Поі́сткам ’па парадку’ ’па праўдзе’, ’праўдзіва, так, як было’ (Стан.), ст.-бел. поистине ’сапраўды, па праўдзе’. Зыходная форма, відаць, у ст.-бел. исте ’тс’ (Сл. Скар.), параўн. і́стаць ’шчырасць’ (Нас.). Гл. яшчэ пайстком, існасць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Празо́рлівы ’здольны прадбачыць будучае, праніклівы’ (ТСБМ), празо́рлівец ’тс’, празо́рлівасць ’здольнасць да прадбачання’ (ТСБМ, Стан.). Рус. прозорли́вый ’здольны прадбачыць’, серб.-харв. прозо́рлив, балг. прозорли́в ’тс’. Да празе́рыць ’стаць відушчым; уцяміць, зразумець’ (Нас.), зо́рыць ’глядзець’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ся — выгук, каб спыніць гутарку: Sia! dzieci (Варл.), ’ша!’: Ціха, ся! (ашм., Стан.). Запазычана з т. зв. літвацкага дыялект мовы ідыш, дзе замест š вымаўляецца s, параўн. Астравух, Ідыш-бел. сл., 27. Гл. ша.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

wyjście

wyjści|e

н. выхад; выйсце;

~e zapasowe — запасны выхад;

nie ma ~a — няма выйсця;

sytuacja bez ~a — безвыходнае становішча;

punkt ~a — зыходны пункт (стан)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

condition

[kənˈdɪʃən]

1.

n.

1) стан -у m.

in poor condition — у благі́м ста́не

2) Sport фо́рма f.

in (out of) condition — у до́брай (благо́й) фо́рме

3) прыда́тнасьць (да пра́цы, про́дажу)

4) сацыя́льнае стано́вішча; ранг -у m.

a man of humble condition — чалаве́к сьці́плага пахо́джаньня

5) абста́віны pl.

6) умо́ва f.; акалі́чнасьць f.

2.

v.

1) прыво́дзіць у до́бры стан, у до́брую фо́рму

2) быць умо́вай

3) абумо́ўліваць

•

- on condition that

- under a condition

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

ажыўле́нне н

1. (дзеянне) Belébung f -;

2. (стан) Belébtheit f -; Lébhaftigkeit f -, Lebéndigkeit f -n;

уне́сці ажыўле́нне ў кампа́нію Lében in die Geséllschaft [разм in die Búde] bríngen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

варшта́т м

1. (стол для сталярнай і іншай работы) Wérktisch m -(e)s, -e, Wérkbank f -, -bänke; Hóbelbank f (сталярны);

2. (стан для красён) Wébstuhl m -s, -stühle

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

незале́жны, ‑ая, ‑ае.

1. Які не залежыць ад каго‑, чаго‑н.; самастойны, свабодны. Пры ажыццяўленні правасуддзя па грамадзянскіх справах суддзі і народныя засядацелі незалежныя і падпарадкоўваюцца толькі закону. Грамадзянскі працэсуальны кодэкс БССР. // Які выражае самастойнасць. [Віктар] з незалежным выглядам узяў з Леніных рук кнігу і пайшоў за столік. Ваданосаў. Малады чалавек ішоў павольна, незалежнай хадой гаспадара, высока несучы.. галаву. «Звязда».

2. Самастойны ў міжнародных адносінах; суверэнны. Адсталыя ў мінулым народы вызваляюцца з-пад каланіяльнай залежнасці, на месцы былых калоній і паўкалоній утвараюцца новыя незалежныя дзяржавы. Філімонаў.

•••

Незалежны стан гл. стан ​5.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)