Verbum

наста́ўнік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Той, хто выкладае ў школе, а таксама наогул асоба, якая вучыць чаму-н.

Н. мовы і літаратуры.

2. Той, хто наогул з’яўляецца натхняльнікам, хто кіруе, вучыць чаму-н.

Духоўныя настаўнікі.

3. Той, хто дапамагае каму-н. асвоіць спецыяльнасць на прадпрыемстве, прывівае працоўныя навыкі.

|| ж. наста́ўніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. наста́ўніцкі, -ая, -ае (да 1 знач.).

Н. калектыў.

дані́на, -ы, ж.

1. Натуральны або грашовы падатак, які плаціла насельніцтва свайму князю, феадалу або пераможцу ў бітве (гіст.).

Абкласці данінай.

Сам Царград плаціў даніну Полацку.

2. каму. Ахвяраванне, дар каму-н.

Хадзіў, зняўшы шапку, і збіраў даніну.

3. перан., чаго. Тое, што трэба аддаць як належнае; аддзяка за што-н.

Д. павагі.

Д. ўдзячнасці людской.

4. перан., чаму. Вымушаная ўступка чаму-н.

Д. модзе.

Д. часу.

здра́да, -ы, М -дзе, мн. -ы, здрад, ж.

1. Здрадніцтва інтарэсам радзімы, пераход на бок ворага.

З. радзіме.

2. Парушэнне вернасці каму-, чаму-н.

З. сябру.

З. ідэалам.

здра́днік, -а, мн. -і, -аў, м.

Той, хто здрадзіў каму-, чаму-н., прадаў каго-, што-н.

З. народа.

|| ж. здра́дніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. здра́дніцкі, -ая, -ае.

інкрымінава́ць, -ну́ю, -ну́еш, -ну́е; -ну́й; -нава́ны; зак. і незак., што, каму-чаму.

Абвінаваціць (абвінавачваць), прад’явіць (прад’яўляць) каму-н. абвінавачанне ў чым-н.

І. каму-н. удзел у забойстве.

дары́ць, дару́, до́рыш, до́рыць; до́раны; незак. каму-чаму каго-што.

Даваць у якасці падарунка, аддаваць бясплатна.

Д. кветкі.

Д. сваёй увагай (перан.).

|| зак. падары́ць, -дару́, -до́рыш, -до́рыць; -до́раны.

амі́нь, а́мэн, часц., у знач. вык.

1. Заключнае слова пропаведзі, малітвы ў знач. «так», «сапраўды».

2. наз., м. (толькі Н адз.), каму-чаму. Канец (уст.).

Цяпер яму а.

крытэ́рый, -ю, мн. -і, -яў, м. (кніжн.).

Прыкмета, на аснове якой даецца ацэнка чаму-н., робіцца класіфікацыя чаго-н.

К. для падзелу твораў мастацтва.

К. для вызначэння пераможцаў.

проціле́глы, -ая, -ае.

1. Размешчаны насупраць.

П. бераг.

2. Які супярэчыць чаму-н., поўнасцю не супадае з чым-н.

Процілеглыя тэндэнцыі.

|| наз. проціле́гласць, -і, ж. (да 2 знач.).

стылізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак. і незак., што.

Надаць (надаваць) чаму-н. прыкметы, рысы якога-н. стылю, выбранага за ўзор.

С. арнамент.

|| наз. стыліза́цыя, -і, ж.