БЕ́ЛІЦКІ ЦУКРО́ВЫ ЗАВО́Д.Дзейнічаў у 1839—82 у Беларусі, у мяст. Беліца (цяпер у межах г. Гомель). Быў найб. цукр. прадпрыемствам на Беларусі. Вырабляў цукар-пясок. У 1839 згарэў, у 1840 адбудаваны. Меў 2 паравыя машыны, 2 паравыя, 3 дэфекацыйныя (1855), 6 выпаральных катлоў, 2 цэнтрабежныя машыны, халадзільнік. Працаваў на мясц. сыравіне (цукр. буракі). У 1879 на з-дзе 232 рабочыя, выпушчана 19 тыс. пудоў цукру.
т. 3, с. 79
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
па́льмавы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да пальмы, пальмаў. Пальмавы ліст. // Які складаецца з пальмаў (пра лес, парк і пад.). Цяпер і я сяджу у пальмавых алеях, Гляджу у даль і слухаю прыбой. Гурло. // Які зроблены, атрыманы з пальмы, яе пладоў. Пальмавы цукар. Пальмавае віно.
2. у знач. наз. па́льмавыя, ‑ых. Сямейства аднадольных раслін, якія растуць у тропіках і субтропіках.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
распусці́цца, -пушчу́ся, -пу́сцішся, -пу́сціцца; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Раскрыцца, разгарнуцца, пакрыцца лістамі (пра пупышкі, кветкі, лісты).
Распусціліся бярозы.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Расплесціся, развіцца (пра што-н. заплеценае).
Косы распусціліся.
3. Пачаць весці сябе непрыстойна; стаць недысцыплінаваным (разм.).
Распусціліся дзеці без бацькі.
4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Перайсці ў вадкі стан.
Масла распусцілася на патэльні.
5. Разысціся, растварыцца ў вадзе.
У гарачай вадзе цукар хутка распусціўся.
|| незак. распуска́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. распуска́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
zamieszać
зак.
1. памяшаць; размяшаць;
zamieszać cukier — размяшаць цукар;
2. (kogo w co) замяшаць; ублытаць (каго ў што)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
ЛАКТО́ЗА, малочны цукар (C12H22O11),
вуглявод з групы дыцукрыдаў, складаецца з рэшткаў галактозы і глюкозы. Утвараецца ў малочнай залозе, ёсць у малацэ ўсіх млекакормячых жывёл і чалавека (2·—8,5%), у некат. раслінах. Белае крышт. рэчыва, салодкае на смак, добра раствараецца ў вадзе. Ад браджэння Л. малака атрымліваюць кісламалочныя прадукты. У прам-сці вылучаюць з малочнай сыроваткі. Мае вял. значэнне ў харчаванні. Выкарыстоўваецца ў медыцыне і мікрабіялогіі (гатуюць пажыўныя асяроддзі).
т. 9, с. 109
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
раствори́тьсяII сов.;
1. хим. (распуститься) раствары́цца, раста́ць, распусці́цца;
са́хар раствори́лся в ча́е цу́кар раствары́ўся (раста́ў) у ча́і;
2. (разбавиться в чём-л.) разве́сціся, разба́віцца;
3. перен. раста́ць, стаць непрыме́тным.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ко́латы I
1. прич. ко́лотый; ре́занный; см. кало́ць I 1;
2. прил. ко́лотый;
~тая ра́на — ко́лотая ра́на
ко́латы II
1. прич. ко́лотый; ру́бленный; см. кало́ць II;
2. прил. ко́лотый;
к. цу́кар — ко́лотый са́хар
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
tłuc
незак.
1. таўчы;
tłuc cukier — таўчы цукар;
2. біць, калаціць;
tłuc we drzwi — калаціць у дзверы;
3. біць; разбіваць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
цукраміцэ́ты
(ад цукар + -міцэты)
сумчатыя грыбы (дрожджы) сям. цукраміцэтавых, якія развіваюцца ў глебе, на кветках, пладах, харчовых прадуктах; выкарыстоўваюцца ў хлебапячэнні, пры вытворчасці кефіру, кумысу, квасу, піва і іншых напіткаў; цукровыя грыбы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
буракі́, ‑оў; адз. бурак, ‑а, м.
1. Двухгадовая агародная расліна сямейства лебядовых. Садзіць буракі. Палоць буракі. Сталовыя буракі. Кармавыя буракі.
2. Чырвоныя або белыя караняплоды гэтай расліны, якія выкарыстоўваюцца як корм, харч і сыравіна. Церабіць буракі. Рэзаць буракі.
3. Страва, прыгатаваная з караняплодаў або лісця гэтай расліны. Любіць Яўген, як і яго бацька, кіслую капусту, буракі. Баранавых. Танька кіслай стравы не ела, ні буракоў, ні капусты. Ермаловіч.
•••
Цукровыя буракі — сорт буракоў, з якіх атрымліваюць цукар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)